مقاله آب های زیرزمینی فایل ورد (word) دارای 116 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله آب های زیرزمینی فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله آب های زیرزمینی فایل ورد (word)

چکیده

مقدمه

تاریخچه

تاریخچه ژئوهیدرولوژی و هیدروژئولوژی

بهره برداری از آبهای زیرزمینی

منشأ آبهای زیر سطحی – نظریه های اولیه

جریان آبهای زیرین

تشکیلات زمین شناسی و جریان آبهای زیرین – واژه ها

ترکیب خاک و سنگ;

انواع مختلف آبهای زیر سطحی

رابطه بین آبهای زیرین و آبهای سطحی

«آبدهی ممتد»

سفره آب زیرزمینی

انواع سفره های آبدار

چه سنگهایی تشکیل سفره آبدار می دهند؟

سفره های آزاد

سفره آویزان

سفره های تحت فشار یا محصور

ایجاد چشمه

سفره آزاد

تعریف و ریشه لغوی

سفره آزاد و سازو کار آن

سفره تحت فشار

تغذیه مصنوعی و مدیریت منابع آب

تغذیه مصنوعی سفره ها پاسخگوی چیست

تعریف تغذیه مصنوعی سفره های آب زیرزمینی

کاربردهای تغذیه مصنوعی

تغییر دادن کیفیت آب

شرایط کلی استفاده از تغذیه مصنوعی

شرایط هیدرولوژیک – منبع تغذیه

شرایط هیدروژئولوژیک و هیدرودینامیک – مخازن زیرزمینی

شرایط زمین شناختی و ساختمانی – شرایط حد

مدیریت آبهای زیرزمینی

چگونگی اعمال مدیریت حوضه

جزئیات نحوه انجام دادن و اجرای برنامه

برنامه ریزی مطالعات آبهای زیرزمینی

آبدهی حوضه

بازدهی ایمن (Safe yield)

تغییر در فرضیه بازده ایمنی

بازدهی معدنی (Mining yield)

بازدهی ماندگار (Perennial yield)

تاریخچه آلودگی آب (Water Pollution)

تعریف آلودگی آب

عوامل آلوده کننده آب

عوامل آلوده کننده آبهای زیرزمینی

عوامل آلوده کننده آبهای سطحی

بحران آب

مصرف بهینه آب

آلودگی آبهای زیرزمینی

روشهای عمده بهره برداری مصنوعی از آب زیرزمینی

تعیین تجهیزات مورد نیاز بهره برداری

دبی مجاز یا تغییرات دبی بر حسب تغییرات افت سطح آب

دبی مجاز – افت مجاز

عمق نصب پمپ

تعداد طبقات پمپ

قدرت  موتور

تدوین و تصویب قوانین آبهای زیرزمینی

منابع

چکیده

فلات ایران به ویژه نواحی مختلف ایران از اقلیم های متفاوتی تشکیل شده است، در حالی که در نواحی جنوبی آن در تابیتان گرما به 50 درجه بالای صفر می رسد نوار مدیترانه ای خزر، آب و هوای مرطوب را از سر می گذراند. در این میان یکی از مهمترین شاخص های تفاوت اقلیم ها مسأله آب است. بررسی اجمالی وضعیت منابع آبی ایران و از جمله منابع زیرزمینی آن، ما را بر این باور استوارتر می کند که می‌بایست منابع آبی موجود کشور حفظ و حراست شوند

برابر گزارش های تحلیلی موجود، وضعیت سفره های آب زیرزمینی در اغلب دشت های کشور در وضعیت مطلوب نبوده و تعدادی نیز بحرانی هستند. بر اساس آمار سال آبی 82-1381 حدود 6/74 میلیارد مترمکعب آب از طریق چاه ها، چشمه ها و قنوات از منابع آب زیرزمینی کشور استحصال می شود که حدود 60 درصد آب استحصالی از طریق بیش از چهارصد و پنجاه هزار حلقه چاه است. هر چند فقط 28 درصد چاه های موجود کشور عمیق است اما میزان بهره‌برداری از این چاه ها بیش از 69 درصد تخلیه کل چاه های کشور را شامل می شود و از کل تعداد چاه های موجود حدود 268 هزار حلقه در مناطق آزاد و 190 هزار حلقه در مناطق ممنوعه حفر شده است

از سوی دیگر جدیدترین آمار حاکی از آن است که از 609 محدوده مطالعاتی، 225 محدوده مطالعاتی ممنوعه اعلام و پیشنهاد ممنوعه شدن 45 محدوده دیگر نیز توسط شرکت های آب منطقه ای کشور ارائه شده که در وزارت نیرو در دست بررسی است، با این حال حدود شش میلیارد مترمکعب آب در دشت های کشور کسری مخزن وجود دارد که رقم قابل توجهی است

مقدمه

در مبحث آبهای زیرزمینی عموماً خواص فیزیکی و شیمیایی آب و محیط زمین شناسی، حرکت طبیعی، بازیابی و موارد استفاده آن مورد مطالعه قرار می گیرند. سالیان بسیاری است که دانشمندان بلژیکی و فرانسوی این علم را «هیدروژئولوژی» و پژوهشگران آمریکای لاتین آنرا «هیدروژئولوژیا» نامیده اند. از طرف دیگر، علمای آلمانی بر آن قسمت از علم آب که بطور اخص مربوط به آب زیرین می شود، نام «هیدرولوژی» نهاده اند. تمایل مشابهی برای اختصاص واژه «هیدرولوژی» به مطالعه آبهای زیرین و بکار بردن عباراتی چون «هیدروگرافی» و «هیدرومتری» برای مطالعه آبهای سطحی، در ممالک متحده نیز وجود داشته است. در سال 1938 ، شورای اجرایی «جامعه بین المللی هیدرولوژی علمی» (IASH) مصرف واژه «هیدرولوژی» را برای آن شاخه از علم آب که مربوط به آبهای زیرزمینی است، معمول نمود تا آنکه آنرا از «نهرشناسی» (پوتامولوژی) – «دریاشناسی» (لیمنولوژی) و برف و یخ شناسی (کریولوژی)، متمایز سازد

این «ماینزر» بود که در سال 1939 برای اولین بار در یک جلسه IASH واژه «ژئوهیدرولوژی» را برای مطالعه آبهای زیرزمینی معرفی نمود. قبل از وی نیز «مید» که مهندس هیدرولیک و یکی از روسای پیشین «جامعه مهندسان راه و ساختمان آمریکا» (ASCE) بود، واژه «هیدروژئولوژی» را برای مطالعه قوانین مربوط به پیدایش و حرکت آبهای زیرزمینی بکار برده بود. مهندسان و زمین شناسان همه در این عقیده که: «در علم آبهای زیرین برای دانستن محدودیتهای زمین‌شناسی در شرایط هیدروگرافیک و تغییر در این شرایط در اثر تغییرات زمین شناسی اطلاع کافی از زمین شناسی عمومی لازم می‌باشد» با وی همراه اند. «مید» به خصوصیت مطالعه آبهای زیرزمینی بعنوان یک عامل مهم زمین شناسی اشاره کرده و تأیید می‌نماید که دانستن این علم به درک علل «زایش» و «رشد» رودخانه ها و شبکه های زهکشی کمک می نماید. «ماینزر» واژه هیدرولوژی را در مورد آبی بکار می برد که مدار هیدرولوژی را از هنگام نزول به زمین تا تخلیه آن به دریاها و یا رجعت آن به هوا طی می کند و این علم را به «هیدرولوژی آبهای سطحی» و «هیدرولوژی آبهای زیرین» یا «ژئوهیدرولوژی» تقسیم نموده است

مسلماً در مفهوم واقعی واژه‌های «هیدروژئولوژی» و «ژئوهیدرولوژی» اختلافاتی نمودار شده است. «مید» و «ماینزر» که مولفین کتابهای کلاسیک هیدرولوژی می باشند، واژه های فوق را برای بیان یک جزء قسمت از هیدرولوژی بکار برده اند. بسیاری از زمین‌شناسان آمریکایی نیز مفهوم لفظی هیدروژئولوژی را دنبال نموده و آنرا برای مطالعه تمام آبها، چه آبهای سطحی و چه آبهای زیرزمینی توسته داده اند. در این واژه توجه بیشتر به زمین‌شناسی معطوف است تا به هیدرولوژی. موضوع مفاد این کتاب بهرحال به آب زیرین محدود می شود. انتخاب عنوان کتاب با تعریف ماینزر مطابقت داشته و همانطور که در پیش گفتار ذکر شده است، تأکید بیشتری بر روی هیدرولوژی آب زیرزمینی گذاشته شده است تا بر طبیعت زمین شناسی آن. برای زمین شناسان آبهای زیرین و هیدرولیکدانهای آبهای زیرزمینی لزوم دانستن ژئوهیدرولوژی یک امر اساسی است

بهترین پژوهشهای علمی و کارهای فنی غالباً از طریق همکاری زمین شناسان هیدرولیکدانها، زارعین، شیمیدانها، و علمای فیزیک متبحر در علوم زمینی به ثمر رسیده است. در سالهای اخیر بعلت آگاهی از نوشته های علمی، از تکرار پژوهشهای دوباره در یک مسأله خودداری شده، در نتیجه مسایل آبهای زیرزمینی پرورانده و پیچیده تر شده اند، لذا همکاری برای حل این مسایل لازم می باشد. در واقع در اوصل جریان آبهای زیرزمینی مسأله مشترکی بین هیدروژئولوژیست‌ها که تعیین میزان دبی سالم یک سفره آب زیرزمینی را به عهده دارند و مهندسی که مسئول اجرای پروژه های زهکشی و آبیاری می باشد، وجود دارد. اصول پراکندگی و پخشیدگی در محیط‌های پوک که توسط مهندسان نفت در مطالعه انتقال گاز و نفت بکار می رود، در دخول آب شور به زمین های آبده ساحلی نیز بکار برده می شود. جریان سیال از محیط پوک، به جریان آب از مصالح سنگی و خاکی محدود نمی شود. مهندسان مکانیک نیز به مسأله انتقال حرارت ناشی از حرکت گاز از یک محیط پوک علاقمنداند. مسأله انتقال جرم یک گاز در حین عبور مخلوطی از گازها از یک مایع حلال در برجهای بسته مورد نظر مهندسان شیمی می باشد. حاصل این مطالعات حجم بزرگی از مقالات تخصصی در مورد فیزیک جریان سیال از محیط پوک است که در دسترس هیدرولوژیست ها و ژئوهیدرولوژیست ها قرار دارد

تاریخچه ژئوهیدرولوژی و هیدروژئولوژی

بهره برداری از آبهای زیرزمینی

کمبود عمومی آب، ازدحام محلی جمعیت و اهمیت کشاورزی در مناطق خشک قاره آسیا، سبب شده است که هنر ساختن چاهها و راهروهای تراوش اول بار در آنجا توسعه یابد. روایات مربوط به آب چاه و احداث آن در نوشته های قدیمی بطور وفور وجود دارد و بالاخص در آمار انجیل در مورد پیدایش زمین آمده است

حفر چاه ها در خاور نزدیک توسط قوای انسانی و یا حیوانات و با کمک قلابها و سایر وسایل دستی اولیه علیرغم اشکالات فراوان آن انجام شده است. تعداد چاه های حفر شده با دهانه بزرگ بطوریکه در برخی از آنها حیوانات چهارپا قادر به رفت و آمد بوده اند، نشانه صنعت مردم و کمبود آب می باشد. عمق این چاه ها بندرت از 50 متر تجاوز نموده است. با وجود آنکه مصریان در 3000 سال قبل از میلاد در کار حفر چاه در زمینهای سنگی تبحر داشته اند، معهذا از پیشرفتهای فنی که در حفر چاه توسط مته حاصل شده است، مدارک کمی باقیمانده است. حفر این چاه ها به عملیات سنگبری با دست محدود شده است. چینی های قدیم که در بسیاری از اختراعات پیشرو بوده اند، در ساختن یک مته دوار نیز که تقریباً نظیر مته های جدید امروزی است، سهیم اند. ماشینهای حفار اولیه از چوب ساخته می شد و از بازوی بشر قدرت می گرفت. با وجود کند بودن این نوع حفاری مردم کهن توانسته اند چاه های فوق العاده عمیقی را که حفر آنها سالها و حتی دهه ها بطول انجامیده است، بوجود آورند. «بومن» از چاهی به عمق 1200 متر و «تولمن» از یک چاه 1500 متری نام برده اند. البته چاه های عمیق تر بیشتر برای آب نمک و گاز حفر شده است تا برای آب آشامیدنی. از همین روشهای حفر که در طی 1500 سال گذشته اند کی تکامل یافته است، هنوز در مناطق روستایی نشین لائوس، کامبوج، تایلند، برمه و چین استفاده می شود

بزرگترین موفقیت مردم قدیم در بهره برداری از آبهای زیرزمینی، ساختن راهروهای دراز زهکشی یعنی «قنات» بوده است که آب را از ته نشستهای آبرفتی و یا سنگهای رسوبی غیر متراکم جمع آوری می‌کنند. از قناتها برای اولین بار محتملاً در ایران استفاده شده است. بهرحال فن ساختن آن از طرف شرق به افغانستان و از غرب به مصر رخنه نموده است، آمده است که یک شبکه عظیم از قناتها که حدود 500 سال قبل از میلاد در مصر ساخته شده بود، 3500 کیلومتر مربع از اراضی حاصلخیز غرب رود نیل را آبیاری می کرده است

امروزه تعداد زیادی از این قناتها در ایران و افغانستان هنوز مورد استفاده اند. معروفترین این قناتها در ایران بوده و در دامنه کوه های البرز قرار دارد

بعلت عدم ارتباط فرهنگی غرب با چین، روشهای جدید حفاری ضربه ای چاه در اروپای غربی نیز کم و بیش بطور جداگانه توسعه یافت. انگیزه این پیشرفت اصولاً بعلت کشف چاه های فوران بود که ابتدا در حدود 1100 سال پس از میلاد مسیح در «فلاندر» و چند دهه بعد در شرق انگلستان و شمال ایتالیا پیدا شد. یکی از اولین نمونه های این گونه چاه ها در سال 1126 میلادی توسط راهبان «کارتروز» در یک صومعه در نزدیکی دهکده «لیله» حفر گردید. در «گونهم» در نزدیکی «بتون» در «فلاندر» چهار حلقه چاه حفر گردید و تا ارتفاع  متر از سطح زمین آنها را پوشش کردند تا آنکه آب به ارتفاع کافی برای حرکت یک آسیای آبی برسد. این چاه ها چند صد فوت عمق داشتند و به آب تحت فشاری که در لایه ای از گچ شکافدار تشکیل شده بود برخورد می کردند. منشأ این آب زیرزمینی فلاتی مرتفع تر در ایالت «ارتواز» بود. این چاه ها و چاه های مشابه دیگر در این منطقه بقدری شهرت یافتند که رفته رفته چاه های فوران را بنام منطقه «چاه‌های آرتزین» نامیدند

جستجوی دامنه داری که برای یافتن چاه های آرتزین صورت گرفت سبب پیشرفت سریع فنون حفاری گردید. علاقه عمومی در فرانسه به حدی بود که طی سالیان متمادی، «انجمن کشاورزی سلطنتی و دولتی فرانسه» مدالها و جوایزی به کارگران، مولفان، مخترعان، حفاران و کسانیکه چنین چاه ها را در مناطق جدید، پیدا می کردند، اهدا می نمود

گرچه روشهای حفر مته ای در اواخر قرن هیجدهم در اروپا سریعتر و موثرتر از روشهای حفر در چین بود، با این حال عمق چاه ها بندرت از 300 متر تجاوز می کرد. در اواخر قرن نوزدهم بود که با کمک ماشینهای حفاری جدید، در اروپا، چاه هایی حفر شد که عمق آنها از عمق چاه هایی که با وسایل خیلی بدوی در چین حفر شده بود، تجاوز نمود

روشهای حفر چاه آب در 100 سال گذشته بسرعت پیشرفت نموده و علت آن تا حدودی مربوط به اطلاعاتی است که از حفر چاه های گاز و نفت بدست آمده است. مهمترین پیشرفتی که در روش حفر، تاکنون حاصل شده است، مربوط به «روش دوار هیدرولیکی» می باشد. در حفاری های اولیه با این روش، از یک پوشش خارجی کمک گرفته می‌شد ولی در حدود سال 1890 دانسته شد که گل سفت (گل حفاری) برای نگهداری دیواره های چاه کفایت می کند. لذا از آن پس استفاده از پوشش خارجی متروک شد. با این کارآیی جدید و با حفاری موفقیت‌آمیز چاه نفت «اسپیندل تاپ» در ایالت تگزاس که در سال 1901 توسط روشهای حفاری دوار به انجام رسید، در 80 سال گذشته، بر اهمیت این روش به تدریج افزوده گشت

تلمبه های توربینی چاه های عمیق که بین سالهای 1910 و 1930 تکمیل گردید، کمک بیشتری به صنعت حفر چاه نمود. تا آن هنگام در چاه های عمیق از تلمبه های فشاری که ظرفیت کم و راندمان اندکی داشتند استفاده می شد. با استفاده از تلمبه های توربینی جدید، امکان برداشت آب برای آبیاری، از این چاه ها که تا آن زمان ممکن نبود، عملی گشت. دبی های زیاد این تلمبه ها احتیاج بیشتری برای حفر چاه‌های بزرگتر و عمیق تر را به صنعت حفر چاه عرضه نمود.و

اگرچه هنر حفر چاه آب هنوز از صنعت حفر چاه نفت کمک می‌گیرد، ولی تعداد زیادی از ابداعات از قبیل حفاری دوار معکوس، چاه های با پوسته شنی و دوربین های چاه آب، مستقیماً از حفاری چاه های آبی ناشی شده اند

منشأ آبهای زیر سطحی – نظریه های اولیه

با در نظر گرفتن اهمیت آب زیرزمینی در تمدن شرق، این اندیشه ایجاد می شود که چرا مدارک اندکی در مورد نظریات مربوط به منشأ این آبها وجود دارد. اندیشیدن در این مسایل توسط یونانیها صورت گرفته است، ولی با وجود تفکر زیادی که در مورد منشأ آبهای زیرزمینی نموده اند، پیشرفتی بسیار جزیی نصیبشان شده است. این عدم موفقیت با پیشرفت غیرقابل تصوری که در فلسفه و ریاضیات نموده اند تعجب آمیز است. یکی از علل ممکن عدم پیشرفت آنها در نظریه آبهای زیرزمینی، پافشاری «افلاطون» و دیگر فلاسفه بود در اینکه «فلسفه و علوم، کم و بیش از نظر آزمایشها، مشاهدات واقعی و کاربردهای عملی با یکدیگر اختلاف دارند» بدین ترتیب شکافی عمیق بین تجربه و نظریه بوجود آمد. اهمیت پندار یونانی در مکتب علمی است که ریشه 2000 ساله دارد. اعتبار نوشته های یونانی در مورد علوم زمینی در مکتب «البرتوسط ماگنوس» (1280-1206 میلادی) و «توماس اگیناس» (1274-1225 میلادی) در قرون وسطی (1450-1250 میلادی) به اوج خود رسید. این اعتبار به هر حال تا حدود 200 سال پیش نیز بقوت خود باقی ماند

یونانیها از وسعت زیاد رودخانه ها در مقایسه با سیلابی که از یک باران سنگین مشاهده می شد در تعجب بودند. آنها هم چنین از غارها، حفره ها و چشمه های بزرگ در سنگهای آهکی که بیشتر شبه جزیره بالکان را تشکیل می دهد نیز تعجب می کردند. معمول ترین بیان برای منشأ رودخانه این بود که رودخانه ها از «چشمه» های بزرگ سرچشمه می گیرند و «چشمه» ها نیز بنوبه خود از رودها و یا دریاچه‌های زیرزمینی که بطور مستقیم یا غیرمستقیم از اقیانوسها تغذیه می شوند، آب می گیرند. این طرز تفکر، فلاسفه اولیه علوم طبیعی را با دو مسأله روبرو می کرد

1- چگونه آب اقیانوس شوری خود را از دست می دهد؟

2- چگونه آب اقیانوس از سطح دریا به چشمه های واقع در ارتفاعات کوهها  می رسد؟

«تالس» (546-640 قبل از میلاد) که فیلسوفی «ایونی» (یونان قدیم) و پیرو مکتب «میلتوس» بود، بنام اولین دانشمند واقعی نامیده شده است. تصور وی در این بود که آب توسط باد به داخل سنگها رانده شده و در اثر فشار سنگها، بطرف سطح آنها حرکت کرده و در نتیجه بصورت چشمه خارج شده است. افلاطون (347-427 قبل از میلاد) فیلسوف بزرگ آتنی یک غار وسیع زیرزمینی از آب اقیانوس تغذیه می شود. ولی مکانیسم این گردش بطور کامل بیان نگردید. این تعبیر بر عقاید افلاطون که بر علوم قرون وسطی نیز اثر گذاشته است، بطوریکه «کرینین» اشاره کرده است، محتملاً برداشت صحیحی از اندیشه های جدی تر وی درباره این مطلب نمی باشد. در واقع کتاب «کریتیاس» حاوی بیان کاملاً دقیقی از دوره هیدرولوژی است. «ارسطو» (322-384 قبل از میلاد) اگرچه شاگرد افلاطون بود، لیکن نظریات وی را درباره منشأ آب زیرزمینی تا حد زیادی تصحیح نمود. اندیشه ارسطو این بود که آب زیرزمینی در یک دستگاه پیچیده اسفنجی شکل از حفره‌های زیرزمینی تشکیل شده و آب از این حفره ها به چشمه ها تخلیه می شود. بخار آبی که در داخل زمین ایجاد می شود، قسمت اعظم آب چشمه ها را تشکیل می دهد. ارسطو بهرحال دانست که منشأ قسمتی از آب این حفره ها بارانی است که بزمین نفوذ کرده و بهمان صورت مایع به حفره ها داخل شده است

رومیها در علوم عموماً از تعالیم یونانی پیروی می کردند، لکن «مارکوس و تیرویوس» که در حدود سال 15 قبل از میلاد می زیسته است، خود دارای چندین نوشته بدیع درباره مهندسی و علوم می باشد. شهرت اصلی وی شاید در معماری و خصوصاً دراکوستیک ساختمانها باشد. وی هم چنین یکی از اولین افرادی است که گردش آب را به درستی درک کرده اند

تراوش آب حاصل از آبشدگی برف به زمین در مناطق کوهستانی و ظهور آن بصورت چشمه در مناطق پایین تر از اندیشه های وی می‌باشد. یکی از فلاسفه معروف «استویک» بنام «لوسیوس انایوس سنکا» (4 سال قبل از میلاد تا 65 سال بعد از میلاد) برخلاف وی همان نظریه ارسطو را دنبال کرد و واقعیت نفوذ آب باران را انکار نمود. استنتاج «سنکا» برای بیش از 1500 سال بعنوان یک دلیل مثبت برای اینکه آب باران منشأ کافی برای آب چشمه ها نمی باشد اقامه گردید

«برنارد پالیسی» که یکی از فلاسفه علوم طبیعی فرانسه است، شاید اولین شخصی باشد که دارای نظرات جدید کاملی درباره دوره هیدرولوژی است و این مطلب از مناظره بین «نظریه» و «تجربه» در فصل «آب و چشمه ها» از کتابش آشکار است. با وجود این بسیاری از عقاید یونانی و رومی تا اواخر قرن هفدهم رواج داشت. «یوهانس کپلر» (1630-1571) ستاره شناس آلمانی و «آتانازیوس کیرشر»  (1680-1602) ریاضیدان آلمانی که دو تن از مهمترین علمای عصر خویش اند، در عقاید «سنکا» و «ارسطو» به تفصیل بحث نموده اند. کپلر زمین را به حیوانی بزرگ تشبیه می کند که آب دریا را بلعیده و هضم می کند و ماحصل عملیات متابلویک آن آب شیرین چشمه هاست. نظریات «کیرشر» که در کتابی بنام «دنیای زیرزمینی» آمده است، اولین بار در سال 1664 چاپ شد و در مدتی کوتاه یک کتاب مرجع «استانده« زمین‌شناسی برای دانشمندان قرن هفدهم گردید. کار وی از نظر بلندهمتی و ارائه یک تصور عالی تفوق ناپذیر بود. تصور وی بر این بود که چشمه ها از طریق کانالهای زیرزمینی از آب دریا تغذیه کرده و از غارهای بزرگی که در کوهها وجود دارند، تخلیه می گردند. گردابها و خصوصاً گرداب «مالستروم» در ساحل نروژ که تاحدی اسرارآمیز نیز می باشد بعنوان مکانهای خروجی غارهای واقع در کف دریاها تصور گردیدند

مابین غروب اندیشه های علمی و آخر دوره رنسانس یعنی در حدود 1600 میلادی، پیشرفت بسیار کمی در زمینه های ژئوهیدرولوژی و هیدروژئولوژی حاصل شد. پنج حقیقت اساسی را تمام فلاسفه علمای پیشین بجز تنی چند، نادیده انگاشته بودند

1- زمین حاوی یک شبکه از غارهای بزرگ درونی نیست

2- گرچه مکش باد، جاذبه مویینه ای، نیروی امواج و مکانیسمهای دیگر طبیعی برای بالا آوردن آب یعنی در خلاف جهت نیروی ثقل وجود دارد، ولی این مکانیزمها قادر به بالا آوردن کمیتهای عظیم آب از درون زمین نیستند

3- آب دریا با نفوذ بدرون خاک تمامی نمک خود را از دست نمی‌دهد

4- بارندگی برای تأمین تمام آبی که توسط رودخانه ها و چشمه ها تخلیه می شود کافی است

5- حجم آن قسمت از آب باران که بزمین نفوذ می کند بسیار زیاد است

جریان آبهای زیرین

  مقاله اصلاح ژنتیکی نخود فایل ورد (word) دارای 33 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله اصلاح ژنتیکی نخود فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله اصلاح ژنتیکی نخود فایل ورد (word)

مقدمه  
ژنتیک نخود  
اهداف اصلاحی نخود  
تکنیک‌های اصلاحی  
معرفی و گزینش گیاه  
معرفی گیاه  
انتخاب گیاه  
اداره مواد در حال تفکیک  
هیبریداسیون  
انتخاب والدین:  
تکنیک‌های تلاقی  
کاشت در خارج از فصل  
روش‌های اصلاحی  
اصلاح با استفاده از موتاسیون  
مخلوط ارقام  
مقایسه روش‌های مختلف اصلاحی  
اصلاح برای مقاومت به آفات  
غلافخوار  
برگخوار  
اصلاح برای مقاومت به گل جالیز  
اصلاح برای مقاومت به نماتد  
اصلاح برای کیفیت و بازار پسندی  
کاهش حساسیت به فتوپریود  
نر عقیمی  
تلاقی های بین گونه أی  
اینتروگسیون دسی – کابلی  
ارقام حساس به کود  
ارقام حساس به آبیاری  
ارزیابی لاینها و آزادسازی ارقام  
برخی پیشنهادات جهت افزایش راندمان فعالیتهای اصلاحی  
نتیجه گیری  
فهرست منابع  

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله اصلاح ژنتیکی نخود فایل ورد (word)

   ام.سی. سکسینا و کی.ب. سینگ، ترجمه دکتر عبدالرضا باقری و همکاران، زراعت و اصلاح نخود. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد

     آی.بوس. تی. اچ. کراموروفی، ای. تارلفنت. ترجمه یوسف عرشی. روش‌های اصلاح نباتات

مقدمه

متخصصین اصلاح نباتات از اطلاعات سیتولوژیکی در مجموعه کروموزومی، کروموزم‌های خاص یا قطعات کروموزومی و رفع مشکلات خاصی استفاده می‌کنند. اطلاعات مورد نیاز معمولاً از طریق بررسی‌ هیبریدهای بین گونه‌ای، سطوح مختلف پلوئیدی و تغییرات ساختمانی در کروموزوم‌ها حاصل می‌شود. در نتیجه برنامه‌های تحقیقاتی، اطلاعات سیتولوژیکی زیادی در نخود موجود است که می‌تواند توسط اصلاح‌کنندگان مورد استفاده قرار گیرد

ژنتیک نخود

نخود مشابه با جنس‌های Pisum, Lens دارای تنوع ژنتیکی فروانی در صفات کمی و کیفی می‌باشد. برخی از موارد تنوع ژنتیکی نخود توسط آیار و سوبرامانیام (1936) در گزارشی که درباره قابلیت توارث رنگ گل داده‌اند، منعکس شده است

از آن به بعد بررسی‌ها بر روی تنوع در تیپ رشدی گیاه، شکل و رنگ گل، وضعیت غلاف‌دهی، رنگ پوسته بذر، مقاومت به بیماری و بسیاری از صفات کمی دیگر متمرکز شده است. اخیراً سینگ و همکاران (1984)، لیست کارهای تحقیقاتی انجاد شده در مورد ژنتیک و اصلاح نخود را منتشر کرده‌اند که مرجع باارزشی در این زمینه به شمار می‌رود

تنوع وسیع موجود در ‍Cicer زمینه مناسبی برای عملیات اصلاحی بوده و اهمیت زیادی در بهبود آن دارد، با چنین تنوع گسترده‌ای می‌توان ژنوتیپ‌هایی با عملکرد بالا و کیفیتی که قابل قبول تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان باشد، ایجاد کرد

نخود از نظر خصوصیاتی مانند انداره، شکل و رنگ بذر به دو گروه عمده تقسیم می‌شوند (واندرمیزن، 1972، سوبرو، 1975؛ اوکلند و واندرمیزن، 1980) تیپ‌هایی که بذور گرد و درشت تولید می‌کنند، معمولاً به رنگ سفید یا کرم کمرنگ دیده می‌شوند و به عنوان تیپ‌های کابلی معروف هستند

در این تیپ، گل‌ها پیگمان رنگی ندارند. تیپ‌هایی که بذور کوچک دارند، ظاهری گوشه‌دار با لبه‌های تیز داشته و مقادیر متفاوتی پیگمان رنگی دارند و به عنوان تیپ‌های دسی شناخته می‌شوند. در این تیپ، گل‌ها، ساقه‌ها و برخی اوقات برگ‌های دارای پیگمان‌هایی رنگی هستند

علی‌رغم این که دو گروه برای قرن‌ها از هم متمایزند، هیچ ممانعتی در جهت تلاقی بین آنها وجود ندارد. (اوکلند و واندرمیزن، 1980). تیپ دسی عمدتاً در شبه قاره هند و غرب آفریقا کشت می‌شوند و تیپ کابلی بیشتر در نواحی مدیترانه‌ای و آمریکای مرکزی و جنوبی کشت می‌شوند

تلاقی بین دو گروه ممکن است باعث تنوع ژنتیکی برای بهبود نخود شده و همچنین منجر به ظهور صفات ژنتیکی گردد. ظهور این صفات می‌تواند در مطالعه سیستم ژن در جنس Cicer مفید واقع شود

نخود گیاهی دیپلوئید با 2n=16 کروموزوم و خودگشن است. با این وجود که هنوز نقشه لینکاژ در نخود تهیه نشده است، لینکاژ بین بعضی ژن‌ها گزارش شده است

در ارتباط با ژنتیک نخود و به ویژه تشخیص مارک‌های ژنتیکی جدید و مفید، تهیه کاریوتیپ استاندارد و نقشه‌های دقیق لینکاژ در کروموزوم‌های نخود لازم است که تحقیقات گسترده‌ای انجام شود. مارکرهای مورفولوژیکی و بیوشیمیایی می‌توانند در تعیین مکان و ارزیابی نقشه لینکاژ نخود و تشخیص لینکاژهای جدید استفاده شود. انتظار می‌رود که برخی تشابهات بین جنس Cicer و دو جنس خویشاوند Pisum, Lens وجود داشته باشد که پس از تهیه نقشه و گروه‌های لینکار مشخص خواهد شد

از بین بیش از 300 ژن شناخته شده در جنس Pisum، بیشتر از 200 عدد آنها در هفت گروه لینکاژ قرار گرفته‌اند که ظاهراً مطابق با همان هفت جفت کروموزوم موجود در این جنس است. بر اساس قانون سری‌های هومولوگ و اویلوف که اخیراً توسط گوستافسون و لوندکویست (1981) به قانون تنوع موازی تغیر داده شده است،

ژن‌های زیادی با اثرات مشابه در جنس‌های خویشاوند نزدیک وجود دارد، بنابراین انتظار می‌رود که ژن‌های مشترک زیادی بین جنس Cicer و جنس‌هایی مانند Lens, Pisum وجود داشته باشد، همچنین وجود گروه‌های لینکاژ مشترک نیز امکان‌پذیر است

اهداف اصلاحی نخود

مهمترین هدف در اصلاح نخود، افزایش عملکرد می‌باشد که می‌توان با درنظر گرفتن اهداف کوتاه‌مدت و درازمدت زیر به تدریج به آن دست یافت

اهداف کوتاه مدت:

تلفیقی از مقاومت به: بیماری‌ها (برق‌زدگی، پژمردگی و پوسیدگی ریشه)، آفات (غلاف‌خوار و مینوز برگ) و نماتدها (نماتد کبست، گال ریشه و زخم ریشه) به منظور ثبات تولید
معرفی نخود به مناطق جدید با ایجاد ارقام مناسب برای کشت زمستانه در نواحی مدیترانه‌ای (مناطق پست و متوسط) و برای کشت دوم در نواحی فاریاب شبه قاره  هند
تلفیقی از تحمل به تنش‌های محیطی مانند سرما، گرما، خشکی و شوری، به طوری که بتواند آن را در اراضی حاشیه‌ای کشت کرد
ایجاد ارقامی با بیوماس بالا، به طور مثال: ارقام پابلند، عمودی و فشرده با اشخص برداشت زیاد
انجام تلاقی‌هایی بین ارقام دسی و کابلی، به منظور انتقال ژن‌های مطلوب از تیپ دسی به تیپ کابلی، مانند افزایش تعداد غلاف در گیاه، تحمل به گرما، خشکی، پژمردگی و پوسیدگی ریشه و همینطور انتقال ژن‌های مطلوب تیپ کابلی به تیپ دسی، مانند: دشتی دانه، پابلندی، عملکرد بیولوژیکی بالا و مقاومت به برق‌زدگی

اهداف درازمدت

ایجاد ارقام مدرنی که به کود و آبیاری واکنش نشان دهند
تشخیص فرم‌های نر عقیم پایدار که بتوان آنها را در روش‌های انتخاب دوره‌ای و سایر روش‌های اصلاحی استفاده کرد
تعیین روش‌های صحیح کشت بافت، کشت بساک یا روش‌های دیگر بیولوژیکی برای انتقال ژن‌های مفید از گونه‌های وحشی جنس Cicer به ارقام زراعی

تکنیک‌های اصلاحی

در هر برنامه اصلاحی، عمدتاً سه مرحله وجود دارد

ایجاد تنوع ژنتیکی، گزینش در داخل آن تنوع ژنتیکی ایجاد شده، برای انواع تیپ‌های گیاهی مطلوب و مقاوم به بیماری‌ها و ارزیابی لاین‌های گزینش شده برای تولید تجارتی تنوع ژنتیکی را می‌توان به صورت زیر ایجاد کرد

الف: وارد کردن ارقام معمولی (معرفی) و یا نسل‌های در حال تفکیک از دیگر کشورها یا از داخل کشور

ب: هیبریداسیون

ج: موتاسیون

در گیاهانی مثل نخود که عمدتاً در کشورهای در حال توسعه کشت می‌شود، معرفی و انتخاب نقش مهمی دارند. برای بهبود ارقام، در آینده نزدیک این تکنیک‌ها اهمیت خواهند داشت و بنابراین ما به جزئیات نحوه استفاده از این تکنیک‌ها در اصلاح نخود می‌پردازیم

معرفی و گزینش گیاه

معرفی گیاه

اهداف اولیه معرفی گیاه به دست آوردن و ارزیابی لاین‌هایی است که

در دیگر نقاط کشور یا دنیا کشت می‌شوند
به شرایط اقلیمی و خاک‌های مشابه سازگاری دارند
دارای ویژگی خاصی مانند مقاومت به بیماری‌ها، تیپ گیاهی مطلوب و کیفیت دانه خوب می‌باشند

معرفی گیاهان از چندین راه حاصل می‌شود

از طریق تبادل گیاهان بین محققین اصلاح نبات
جستجو در داخل و یا خارج از کشور، جایی که تیپ‌های مطلوب گیاه وجود دارد
از طریق مراکز بین‌المللی مانند ایکریسیت، ایکاردا، فائو و ایستگاه‌های معرفی گیاهان وزرات کشاورزی آمریکا

گیاهان معرفی شده ممکن است شامل ارقام، لاین‌های خالص از کشورها یا مناطق مجاور و یا مخلوطی از توده‌های بومی و جمعیت‌های در حال تفکیک باشند، اگر گیاه معرفی شده لاین خالص باشد، بلافاصله می‌تواند جهت سازگاری آزمایش شود، اما اگر گیاهان مخلوط باشند، ممکن است قبل از ارزیابی برای عملکرد یا استفاده احتمالی در برنامه اصلاحی نیاز به خالص‌سازی باشد

هرچند گیاه معرفی شده برنامه اصلاحی اهمیت دارد، اما یک پورسه مداوم است. برخی ارقام معرفی شده ممکن است سازگاری خوبی پیدا کنند و تبدیل به ارقام تجارتی شوند. در این زمینه مقاله‌های متعددی وجود دارد

معرفی ارقام، ارزانتیرین و سریع‌ترین برای تولید ارقام می‌باشد و بنابراین در کشورهایی که بسیار کوچک و به علت کمبود بودجه و فقدان یک مجموعه تحقیقاتی مناسب قارد به تامین یک برنامه اصلاحی نیستند، استفاده از این روش مطلوب است

انتخاب گیاه

هدف از گزینش در یک لاین معرفی شده، بهبود وضعیت آن می‌باشد. به عنوان مثال، یک لاین معرفی شده ممکن است مخلوطی از گیاه مقاوم و حساس به بیماری باشد و گیاه مقاوم به بیماری نیز ممکن است برای ارتفاع گیاه تفرق داشته باشند. گیاهان مقاوم زیادی را می‌توان بر اساس مشابهت در وضعیت گیاه و صفات دیگر انتخاب نمود. تعداد زیادی گیاه (چندتا چندصد گیاه) را می‌توان در بین منابع معرفی شده، گزینش و روش گزینش توده‌ای را با این موارد دنبال کرد

در این روش، گزینش ممکن است بر است بر اساس صفاتی مانند مقاومت به بیماری، ایستاده بودن گیاه، زودرسی یا دیرسی یا کیفیت برتر بذر باشد و بذور برداشت شده بدون اینکه آزمایش نتاج شوند، بصورت بالک برداشت شوند. بذور، در سال بعد کشت شده و در صورت نیاز، کارهای قبل مجدداً تکرار می‌شود؛ سپس لاین بهبود یافته در آزمایش عملکرد ارزیابی می‌شود

در صورتی که عملکرد لاین بسیار بیشتر از رقم شاهد و دارای صفات مطلوب باشد؛ بذر آن تکثیر شده و برای تولید تجارتی آزاد می‌شود

اداره مواد در حال تفکیک

از آنجا که انجام تلاقی، کارهایی طاقت‌فرسا بوده و گاهی اوقات امکانات برای ارزیابی مواد در حال تفکیک در برابر بیماری یا تنش‌های خاص وجود ندارد، اصلاح‌کنندگان ممکن است نسل‌های اولیه یا پیشرفته حاصل از جمعیت‌های در حال تفکیک را از مراکز دیگر درخواست نمایند. این گیاه با استفاده از رویش‌های بالک شجره‌ای، بر اساس سازگاری منطقه‌ای گزینش می‌شود. غالباً اصلاح‌کنندگان، لاین خاصی را انتخاب می‌کنند که بتوانند بعداً آن را به عنوان یک رقم معرفی کنند

جمعیت‌های در حال تفکیک ایکریست و ایکاردا، در مقایسه وسیعی به شبه قاره هند و نواحی مدیترانه معرفی شده و انتطار می‌رود که در آینده نزدیک ارقامی از این جمعیت‌ها آزاد شوند

هیبریداسیون

هدف از هیبریداسیون، انتقال صفات مطلوب از دو یا چند به والد به یک رقم می‌باشد. از آنجا که برای هیبریداسیون زمان، هزینه و نیروی زیادی لازم است، چنین برنامه‌ای فقط هنگامی باید شروع شود که احتمال ایجاد ارقام از طرفی معرفی امکان‌پذیر نباشد. این نکته در مورد تمام گیاهان، بویژه نخود صادق است؛ زیرا اغلب اصلاح‌کنندگانی که با نخود کار می‌کنند بطور همزمان با تعداد دیگری از حبوبات سروکار داشته و اغلب در چندین پروژه نظارت می‌کنند

انتخاب والدین

یکی از مهمترین نکاتی که در برنامه اصلاحی باید مدنظر قرار گیرد، عملکرد بالای رقم جدید نسبت به رقم قبلی است. این نکته اغلب نادیده گرفته می‌شود، خصوصاً که یک رقم برای شرایط خاص مانند مقاومت به بیماری، بزرگی دانه یا تیپ پا بلند، ایجاد می‌شود. در هر حال صرف‌نظر از بهبود یک خصوصیت ویژه، رقم جدید نخود می‌باید عملکردی حداقل مشابه با شاهد داشته و علاوه بر این، سازگاری و ضریب اطمینان رقم برای جایگزینی نیز مهم است

 به این دلیلی و تقریباً بدون استثنا برای انجام آزمایش در منطقه مورد نظر انتخاب یک والد (والد سازگار) از همان منطقه ضروری است. والد دیگر معمولاً طوری انتخاب می‌شود که نقاط ضعف ویژه والد سازگار را بپوشاند

چندین راه برای انتخاب تلاقی ترکیبی ویژه وجود دارد که ممکن است منجر به ترکیب مجدد صفات مطلوب شود. اولین مرحله انتخاب والدین بر اساس سازگاری، مقاومت به بیماری و آفت، عملکرد بالا و دیگر خصوصیات زراعی می‌باشد. این امر با مطالعه دقیق پتانسیل تعداد زیادی از گیاهان که دارای پتانسیلی به عنوان والد هستند، بررسی صفات مهم در آنها و انتخاب دستجات و گروه‌های ارقام مکمل و سپس نوترکیبی آنها امکان‌پذیر است

مرحله دوم، انجام تعداد زیادی تلاقی و به دنبال آن حذف بسیاری از آنها در نسل‌های اولیه بر اساس ظهور نسبی آنهاست. در نخود، اغلب تلاقی‌هایی که در حال حاضر انجام می‌شود، بین لاین‌های با عملکرد بالا، سازگار با شرایط محلی و کیفیت بذر قابل قبول با لاین‌های مقاوم یا متحمل به بیماری‌ها و آفات، متحمل به درجه حرارت‌های پایین یا بالا و دارای خصوصیاتی مانند اندازه بذر مطلوب، وضعیت گیاهی تعداد بذر در غلاف و دو غلاف در هر دمگل، انجام می‌گیرد

تکنیک‌های تلاقی

عملیات تلاقی در نخود خسته‌کننده و وقت‌گیر است و اغلب در غلاف‌های تلاقی یافته فقط یک بذر تولید می‌شود. به طور خلاصه، روش تلاقی به این صورت است که ابتدا غنچه را در دست چپ نگه داشته و برای بازکردن آن فشاری ملایم وارد می‌آوریم، سپس با کمک یک پنس یا سوزن گل را باز نگه داشته و پرچم را حذف می‌کنیم و گرده‌های تهیه شده از گل‌های نیمه باز گیاهان پدری را بر روی کلاله، والد مادری قرار می‌دهیم

انجام تلاقی بعد از تشکیل اولین غلاف بر روی گیاه و انتخاب والد مادری از ارقام گل درشت، منجر به تولید غلاف‌های مطلوبی می‌شود. تلاقی بدون اخته کردن، درمقایسه با وضعیتی که تلاقی با اخته‌کردن انجام گیرد، منجر به افزایش درصد موفقیت خواهد شد. در این روش برای مشخص شدن نتاج خودگشن برای هر کدام از والدین، نیاز به مارکر خواهد بود

کاشت در خارج از فصل

در امر اصلاح نبات، کاشت حداقل دو نسل گیاه در طی سال از اهمیت خاصی برخوردار است. محققین ایکریست و ایکاردا و نیز تعدادی از محققین اصلاح نبات هندوستان، از مناطق مرتفع برای کاشت گیاهان به عنوان خزانه تابستانه استفاده می‌کنند

همچنین در ایکریست، کاشت گیاه در خارج از فصل، از ژوئن تا سپتامبر در زیر پلاستیک انجام می‌گیرد

مراکز تحقیقاتی دیگر نیز می‌توانند از چنین سیستم‌های ساده‌ای استفاده کنند. ستی و همکاران (1981) گزارش کرده‌اند که در شرایط نور مداوم (به صورت مصنوعی) گلدهی جلو افتاده و رسیدگی فیزیولوژیکی غلاف‌ها (که قابل برداشت بوند) 62 روز بعد از کاشت به وقوع پیوست. زمانی که القای گلدهی انجام شد، دوام تیمار طول روز، اثر بر بلوغ گیاه نداشت، با استفاده از این تکنیک‌ها امکان برداشت بیش از یک نسل گیاه در سال، در منطقه فراهم خواهد شد

روش‌های اصلاحی

از آنجا که نخود گیاهی خودگشن است، بعد از مرحله هیبریداسیون، از هر کدام از روش‌های شجره‌ای، بالک، تلاقی برگشتی یا دیگر روش‌های تغییریافته از این روش‌های اصلی (بالک، شجره‌ای، هارینگتون، 1937، نسل تک‌دانه، بریم، 1966، روش تلاقی برگشتی شجره‌ای) می‌توان استفاده کرد. جزئیات این روش‌ها را می‌توان در هر کتاب استاندارد اصلاح نبات پیدا کرد

اصلاح با استفاده از موتاسیون

به خاطر سرعت کم پیشرفت در اصلاح نخود، بعضی از محققین هندی روش اصلاحی موتاسیون را مورد استفاده قرار داده‌اند. بعضی از این محققین عبارتند از: حق، خارکوال و شیخ. هرکدام از این محققین، با استفاده از روش مذکور ارقامی را آزاد کرده‌اند که این ارقام عبارتند از: CM72 در پاکستان (حق و همکاران، 1984)، Pusa-413 در هند (خارکوال، 1983) و Hyprosola در بنگلادش (شیخ و همکاران، 1982). در بلغارستان نیز رقم Plovdiv-8 با استفاده از این روش آزاد شده است. (روک مانسکی و رادکوف، 1979)

با وجود آزادسازی این پنج رقم، محققین معتقدند که موتاسیون بیشتر برای افزایش تنوع در ژرم پلاسم نخود کاربرد دارند. بعضی از موتاژن‌های موفق در اصلاح نخود عبارتند از: اشعه گاما، نوترون سریع، NMU و EMS

مخلوط ارقام

چاندرا و همکاران (1975) با استفاده از 10 لاین خالص، 15 مخلوط به نسبت‌های 23 یا 4 لاین و 6 جمعیت از نسل F₃ را بررسی کردند. هیچگونه مزیت خاصی برای عکس‌العمل یا نقش مخلوط‌ها و جمعیت‌های در حال تفکیک مشاهده نشد

سیواچ و همکاران (1983) از آزمایش خود نتیجه گرفتند که یک مخلوط هیچگونه مزیت خاصی نسبت به لاین خالص ندارد

از طرف دیگر، سینگ و خالد (1982) در مطالعه محدوده یکساله خودشان مشاهده کردند که عملکرد مخلوط‌ها بیش از لاین‌های خالص بود. سینگ (1984) با این ایده که ممکن است در مناطق مستعد برای برق‌زدگی، ارقام مخلوط ثبات عملکرد بالاتری از لاین‌های خالص داشته باشد، استفاده از ارقام مخلوط را پیشنهاد کرد. با این وجود بدلیل رضایت‌بخش نبودن نتایج، آزمایش متوقف شد. اسلم (1984) از پاکستان رقم AUG480 که مخلوطی از دو رقم مقاوم به برق‌زدگی و مقاوم به پژمردگی فوزاریومی می‌باشد، را گزراش کرده است

مقایسه روش‌های مختلف اصلاحی

  پایان نامه بررسی رابطه افسردگی و وزن در بین جوانان فایل ورد (word) دارای 101 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پایان نامه بررسی رابطه افسردگی و وزن در بین جوانان فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پایان نامه بررسی رابطه افسردگی و وزن در بین جوانان فایل ورد (word)

مقدمه
بیان مسأله
اهداف تحقیق
اهمیت و ضرورت تحقیق
فرضیه تحقیق
تعاریف عملیاتی واژها و مفاهیم
اختلالات خلقی
ویژگیهای حمله های افسردگی و مانی
حمله مانی
3- پرگوئی
1- خلق افسرده
2- نبود لذت یا علاقه نسبت به فعالیتهای عادی زندگی
3- اختلال در اشتها
4- آشفتگی خواب
5- کندی یا برانگیختگی روانی – حرکتی
6- نبود انرژی
7- احساس گناه و بی ارزشی
8- مشکلات تفکر
9- افکار بازگشت پذیر درباره مرگ و خودکشی
شیوع افسردگی شدید
اختلال دو قطبی
نظریه های مربوط به افسردگی
نظریه های زیست شناختی
نقش وراثت در اختلالات دو قطبی
اثرات لیتیوم
درمان بر اساس نظریه های زیست شناختی
الکتروشوک درمانی
شبکه ارتباط عصبی – بدنی و انتقال دهندگان آنها
نظریه های روان پویایی
نظریه یادگیری
نظریه شناختی
نظریه شناختی بک درباره افسردگی
درمانگری شناختی افسردگی
اسناد(نسبت دادن) و بی پناهی در افسردگی
صحت و دقت شناختی در افسردگی
جامعه مورد مطالعه
حجم نمونه
روش نمونه گیری
ابزار اندازه گیری در تحقیق
روش تحقیق
روش آماری مربوط به فرضیه ها
یافته ها وتجزیه تحلیل آنها
بحث و نتیجه گیری
پیشنهادات
محدودیت ها
منابع و مآخذ

بخشی از منابع و مراجع پروژه پایان نامه بررسی رابطه افسردگی و وزن در بین جوانان فایل ورد (word)

آزاد – حسین 1380، آسیب شناسی روانی(1)، انتشارات آگاه، تهران

آزاد – حسین 1380، آسیب شناسی روانی(2)، انتشارات آگاه ، تهران

بهزوری- محمد 1378، فیزیولوژی افراد، انتشارات نور، تهران

دادستان – پریرخ 1380، روان شناسی مرضی(1)، انتشارات رشد، تهران

دادستان – پریرخ 1380، روان شناسی مرضی(2) ، انتشارات نی، تهران

دلاور- علی 1379، آمار استنباطی، انتشارات نی، تهران

دلاور- علی 1379، روش تحقیق، انتشارات نی، تهران

جلالی – سیوامحد 1381، روان شناسی فردی از سه دیدگاه، انتشارات فرهنگ، تهران

کریمی – یوسف 1378، روان شناسی شخصیت، انتشارات صحت، تهران

منصور- محمود 1380، روان سنجی، انتشارات رشد، تهران

مقدمه

افرادی که دستخوش یک یا چند حمله افسردگی عمیق بدون وجود حمله های مانی می شوند تحت عنوان افسردگی شدید نام برده شده اند این اختلال عمومأ با مسائل عمده بهداشتی همراه است میزان شیوع این اختلال در ایالات متحده در حدود 1 تا 2 درصد در مردان و 3 تا 6/4 درصد در زنان گزارش شده است(میر و دیگران 1984) خطر این اختلال در طول زندگی – یعنی درصد کسانی که در بعضی از مراحل زندگی خود افسردگی شدید را تجربه نموده اند در مردان 8 تا 12 درصد و در زنان 20 تا 26 درصد گزارش گردیده شده است در بین کسانی که در بیمارستانهای روانی بستری می شوند بیشترین فراوانی مربوطبه اسکیزوفرنیها و پس از آن افسردگی است اما در مراکز بالینی خارج از بیمارستان ، بیماران افسرده بیشترین درصد را شامل می شوند به نحوی که تخمین زده شده است 3/1 کل بیماران روانی را تشکیل می دهد(و ودراف – 1975) بعضی از افراد، بیشتر از دیگران مستعد به افسردگی هستند که این افراد ممکن است از لحاظ تیپ شناسی مانند افراد چاق یا افراد بلغمی مزاج و امثال آنها که شیوع افسردگی شدید در طبقات اجتماعی – اقتصادی پایین به نحوی بی تناسب بیشتر از طبقات اجتماعی و اقتصادی بالاست، هم چنین شیوع افسردگی در زنان دو برابر از مردان گزارش شده است، محققان کوشیده اند که نظریه هائی دال بر این که این تفاوت ناشی از تغییرات هورمونها و تفاوتهای نقش اجتماعی است عنون کنند هر چند ممکن است که این امر مربوط به تبیین رویه های تشخیصی باشد.در بعضی از مطالعاتی که در این زمینه صورت گرفته معلوم شده است که گرچه اختلالات خلقس بیشترین شیوع را در جامعه داراست ولی از این حیث در زنان و مردان تفاوتی وجود ندارد، کسانی که این مطالعات را انجام داده اند چنین اظهار داشته اند که در واقع ممکن است شیوع این اختلال در زنان و مردان یکسان باشد ولی در مردان تحت عنوان اختلالاتی از قبیل می بارگی تشخیص داده شود در حالی که این حالت در زمان نمی تواند باشد.زمان این تصور وجود داشت که آمادگی ابتلا به افسردگی در سنین مختلف، متفاوت است یعنی در میان سالی و افسردگی در افراد بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.(سید سعید حمدی – 1382)

بیان مسأله

مهمترین ویژگیهای معمولی حمله افسردگی علاوه بر خلق افسرده کاهش انگیزه است وجود یکی از این دو ویژگی یعنی خلق افسرده یا فقدان انگیزه می تواند نشأت گرفته از مشکلات جسمانی مانند وزن باشد و گاهی افراد چاق یا لاغر به علت نداشتن هیکل خوب و به قول معروف روی فرم دچار سرشکستگیهایی می شوند که این عوامل باعث می شود که نتوانند به راحتی در جمع حضور پیدا نکنند که در شخص باعث تغییراتی در رفتار می شود که بیماران مبتلا به افسردگی ممکن است این تجربه را داشته باشد که دچار بی ارادگی شوند و به طور کلی در به حرکت درآوردن اعضای خود برای انجام هر کاری عاجز و ناتوانند و این افراد اصلاً نمی دانند که چکار باید بکنند و گاهی اوقات از عزم و اراده آنها اصلاً خبری نیست که این باعث گوشه گیری بیشتر آنها می شود معمولاً افسردگی را می توان سریعاً از طریق رفتارهای حرکتی و بدنی شخص تشخیص داد که در متد اولترین الگوی این اختلال که افسردگی کند شده نام گرفته است به نظر می رسد که بیمار مغلوب خستگی شدید شده است( حسین آزاد – 1382)

اهداف تحقیق

هدف از تحقیق حاضر بررسی افسردگی و ارتباط آن با وزن است و اینکه آیا وزن بالا و وزن کم می تواند در افسردگی و شیوع آن تأثیر بگذارد و به عبارت دیگر آیا دختران جوان چاق و دارای وزن بالا افسرده تر هستند تا افراد با وزن پایین

اهمیت و ضرورت تحقیق

تقریباً همه افراد افسرده درجاتی از غمگینی شدید یا ناشادی که دامنه آن از یک اندوهگینی متوسط تا نا امیدی شدید در نوسان است گزارش کرده اند که این نوع غم زدگی ممکن است توسط فرد به صورت نومیدی شدید، تنهایی یادگیری ساده توصیف شود، کسانی که افسردگی ملایم یا متوسط دارند ممکن است همواره گریه کنند ولی نمی توانند قبلا به افسردگی ممکن است از عوامل جسمانی و یا فرهنگی و خانوادگی نشأت بگیرد و گاهی مشکلات جسمانی در تشدید افسردگی می تواند نقش داشته باشد که امید است با پژوهشهای انجام شده بتوانیم میزان افسردگی را پایین آورده که در این تحقیق به رابطه وزن و افسردگی پرداخته شده و گاهی اوقات بالا بودن و پایین بودن وزن در عملکرد سیستم بدن مشکلاتی را بوجود آورد که باعث افسردگی می شود که این تحقیقات در مراکز پزشکی و سلامت حائز اهمیت است(گنجی – 1382)

فرضیه تحقیق

1- افسردگی در بین افراد چاق بیشتر از افراد لاغر است

متغیرهای تحقیق

افسردگی              متغیر وابسته

افراد چاق و افراد لاغر       متغیر مستقل در دو گروه مستقل

تعاریف عملیاتی واژها و مفاهیم

افسردگی عارتند از یک بیماری روانی است که به شکل سایکولوژی و نوروتیک دیده می شود این اختلال از نوع کم تا عمیق و خیلی شدید تقسیم بندی شده است که علائم آن با مواردی مثل احساس گناه در فرد عدم تمایل برقراری با دیگران – گریه کردن و بی حوصله بودن – تمایل به خودکشی، گرفته و منزوی و بالاخره عبارتند از غره ای که آزمودنی از آزمون افسردگی بک بدست آورده است(دادستان، 1381 ص 96)

افراد چاق: به افرادی اطلاق می شود که اضافه وزن داشته و وزن آنها با استاندارد قد و اندازه آن بیشتر باشد

افراد لاغر به افرادی اطلاق می شود که کمبود وزن داشته و وزن آنها با استاندارد قد و اندازه آنها کمتر باشد

اختلالات خلقی

هدف این فصل عبارت است از: بحث و بررسی شایعترین اختلالات روانی یعنی افسردگی و مانی(شیدائی).بنابراین سعی می شود پس از ارائه نشانه های مرضی آنها، تاریخچه، انواع و نمونه هائی از آنها آورده شود.برای فهم بیشتر مطلب کوشش خواهد شد تا به تفضیل توصیفهائی درباره افسردگیهای مختلف، فصلی ، سازگاری ، و شیوع آن در بین گروههای سنی و جنس ارائه شود.(دادستان سال 1381 ص97)

ویژگیهای حمله های افسردگی و مانی

بعضی از افراد نسبت به استرس از طریق بالارفتن خلق و خو پاسخ می دهند که عبارت است: از فعال و اجتماعی شدن فوق العاده و تب آلود، درگیر شدن به کار زیاد و غیر معمول، احساس برانگیختگی دائمی، بی پروائی، احساس سرخوش افراطی، و رضایت خاطر کامل از خویش.برعکس بعضی از افراد با خلقی افسرده نسبت به استرس پاسخ می دهند که در آن هیچ چیز حتی آنچه نشانه شایستگی و توانائی آنان است ارزشمند به نظرشان نمی رسد.به عبارت دیگر ، گرچه افسردگی و مانی به صورت حالات خفیف و موقتی بخشی از زندگی عادی انسان است، ولی در بعضی از افراد این خلق نوسانی چنان شدت و دوام می یابد که موجب به هم خوردن نظم و سازمان زندگی آنان می شود.این اختلالات عاطفی1 یا اختلالات خلقی2 نام برده شده اند

بقراط در چهار قرن پیش از میلاد از «رابطه مانی و افسردگی» به طور مشروح بحث نمود.همچنین ارتیوس3پزشک یونانی در ابتلای قرن اول میلادی دریافت که مانی و افسردگی که بعضی از اوقات در یک فرد رخ می نماید، به نظر می رسد که از یک اختلال ریشه می گیرند.در اوائل قرن نوزدهم فیلیپ پینل4 (1801) گزارشی جالب از افسردگی به رشته تحریر درآورد که نام امپراطور رم تیبریوس5 و پادشاه فرانسه(لوئی یازدهم) در آن منعکس گردیده بود.همچنین افسردگی از طریق ارائه بعضی از قربانیان مشهورتر به طور آشکار توصیف شده است.آبراهام لینکن در یکیاز حمله های عود کننده افسردگی خود چنین نوشت: اگه آنچه من احساس می کنم به طور مساوی بین تمام انسانهای دنیا توزیع می شد.هیچ چهره شادی روی زمین وجود نداشت.همچنین وینسون چرچیل درباره جدالهایش با آنچه وی« سگهای دیوانه افسردگی » نامید صحبت کرده است.گر چه قرنهاست که این اختلالات توسط دانشمندان مورد توجه دقیق و امعان نظر واقع شده است.ولی هنوز این افراطهای ناتوان کننده خلقی به صورت یک راز باقی مانده است

غالباً یکی از نشانه های اختلالات خلقی کیفیت حمله ای بودن آنهاست که در آن یک فرد عادی بطور ناگهانی، در عرض چند هفته، یا در بعضی از افراد طی چند روز، به نهایت ناامیدی یا اوج سرخوشی می رسد، هنگامی که دوره یکحمله خاتمه یافت، این امکان وجود دارد که شخص به حالت عادی یا عملکرد بالنسبه بهنجار خویش بازگردد، هر چند این احتمال وجود دارد که حمله های عمیقتر اختلالات خلقی را داشته باشند، ماهیت این حمله ها (افسردگی یا مانی) ، شدت آنها، و طول دوره های آنها تشخیص وغالباً درمان را نیز تعیین می کند.در اینجا ویژگی های معمولی حمله های مانی و افسردگی مورد بررسی دقیق واقع می شود.البته این موضوع را باید به خاطر داشت که سعی خواهد شد سایر انواع این اختلالات نیز مورد بحث مفصل قرار گیرند

1affective

2.mood

3.Aretaeus

4.Philippe Pinel

5.Tiberius

  تحقیق بررسی رابطه انگیزه پیشرفت ،سطح سواد ،شغل و وضعیت اقتصادی پدر با انگیزه پیشرفت و عملکرد تحصیلی دانش آموزان پسر فایل ورد (word) دارای 127 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد تحقیق بررسی رابطه انگیزه پیشرفت ،سطح سواد ،شغل و وضعیت اقتصادی پدر با انگیزه پیشرفت و عملکرد تحصیلی دانش آموزان پسر فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه تحقیق بررسی رابطه انگیزه پیشرفت ،سطح سواد ،شغل و وضعیت اقتصادی پدر با انگیزه پیشرفت و عملکرد تحصیلی دانش آموزان پسر فایل ورد (word)

فصل اول : طرح پژوهش
مقدمه  
بیان مسئله پژوهش  
سؤالات پژوهش   
فرضیه‌های پژوهش  
اهمیت موضوع  
اهداف پژوهش  
تعاریف:  الف)تعاریف مفهومی  
ب)تعاریف عملیاتی  

فصل دوم : پیشینه پژوهش( نظری و تجربی)
الف) پیشینه نظری
انگیزش رفتار  
نظریه‌های انگیزش  
1) نظریه ارگانیسمی مازلو  
2)   نظریه زیست، بقا، وابستگی و رشد  
3)    نظریه نیازهای آشکار  
انگیزه پیشرفت  
خاستگاه‌های انگیزه پیشرفت  
مبانی نظری انگیزه پیشرفت  
1) نظریه برنارد واینر  
2) نظریه جان اتکینسون  
3) نظریه اسپنس و هلمریچ  
4) نظریه پارسونز  
همبستگی‌های شخصیت   
روابط متقابل والدین و فرزندان  
بررسی عوامل مؤثر در انگیزه پیشرفت  
الف) اقتصاد خانواده   
ب) شغل والدین  
ج) سواد والدین  
فاکتورهای مهم برای پیشرفت  
آموزش انگیزه پیشرفت  

ب) پیشینه تجربی
1 – تحقیقات انجام شده در خارج از ایران  
2 – تحقیقات انجام شده در ایران  
فصل سوم : روش پژوهش
روش پژوهش  
جامعه آماری  
روش نمونه‌گیری  
حجم نمونه  
ابزار پژوهش  
پایایی و اعتبار آزمون  
روش آماری  
شیوه اجرا  
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده‌ها
یافته های پژوهش   
فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری
بحث و نتیجه‌گیری  
محدودیت‌های پژوهشی  
پیشنهادات  
منابع پژوهش  
پیوست

بخشی از منابع و مراجع پروژه تحقیق بررسی رابطه انگیزه پیشرفت ،سطح سواد ،شغل و وضعیت اقتصادی پدر با انگیزه پیشرفت و عملکرد تحصیلی دانش آموزان پسر فایل ورد (word)

اچ . مازلو ، ابراهام (1367). انگیزش و شخصیت (احمد رضوانی ، مترجم)،تهران : انتشارات آستان قدس

ال، اسپالوتیگ (1377) . انگیزش در کلاس (حسن یعقوبی – ایرج خوش خلق ، مترجمان) ، تبریز : انتشارات تربیت معلم

امین‌فر ، مرتضی(1376). علل و عوامل افت تحصیلی و چگونگی کاهش آن ، فصلنامه تعلیم و تربیت : شماره 13 و

باقری راد ، محمد (1373). بررسی عوامل مؤثر در ترک تحصیلی دانش‌آموزان ، مرکز تحقیقات آموزش‌وپرورش تهران

بال ، ساموئل(1373) . انگیزش در آموزش و پرورش ( علی‌اصغر مدد، مترجم)، انتشارات دانشگاه تبریز

پارسا ، محمد (1376). روانشناسی انگیزش و هیجان ، تهران :‌ انتشارات سخن

پور افکاری ، نصرت الله (1373) . فرهنگ جامع روانشناسی و روانپزشکی ، تهران: انتشارات فرهنگ معاصر

خیراله بیاتیانی ، غلامرضا (1383). بررسی رابطه عوامل شخصیتی، خانوادگی و آموزشگاهی با انگیزه پیشرفت و ارتباط متغیر اخیر با عملکرد تحصیلی دانش آموزان دختر و پسر دبیرستانهای شهر اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی اهواز:‌ پایان نامه کارشناسی ارشد رشته روانشناسی عمومی

دلاور ، علی (1383) . روشهای آماری در روانشناسی و علوم تربیتی ، تهران : انتشارات دانشگاه پیام‌ نور

زندی ، شاهپور (1383). بررسی رابطه بین خلاقیت، انگیزه پیشرفت و عملکرد دانشجو معلمان شاغل به تحصیل در مرکز آموزش عالی فرهنگیان و دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی اهواز: پایان نامه کارشناسی در رشته روانشناسی عمومی

سیاسی ، علی اکبر (1371) . نظریه‌های شخصیت یا مکاتب روانشناسی ، تهران: انتشارات دانشگاه تهران

سیف ، علی اکبر (1371) . روانشناسی یادگیری و آموزشی ، تهران : انتشارات آگاه

قشلاقی ، محمد(1372) . روانشناسی یادگیری ، تهران : انتشارات مانی

ل . مان ، نرمان (1381) . اصول روانشناسی ( محمود ساعتچی ، مترجم) ، تهران : انتشارات امیرکبیر

میکائیلی، نیلوفر (1377). بررسی رابطه شیوه های فرزند پروری مادران با انگیزه پیشرفت فرزندان دختر آنها و بررسی رابطه انگیزه پیشرفت این دختران با پیشرفت تحصیلی آنها در شهر اهواز ، دانشگاه آزاد اسلامی اهواز : پایان نامه کارشناسی ارشد رشته روانشناسی عمومی

همراهی ، سیمین (1383). رابطه جو عاطفی خانواده با انگیزه پیشرفت و خود پنداره دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهرستان امیدیه، دانشگاه آزاد اسلامی اهواز: پایان نامه کارشناسی ارشد رشته روانشناسی عمومی

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه انگیزه پیشرفت ، سطح مواد، شغل و وضعیت اقتصادی پدر با انگیزه پیشرفت و عملکرد تحصیلی دانش آموزان پسر پایه دوم و سوم هنرستانهای فنی و حرفه ای شهرستان شوشتر در سال تحصیلی 85ـ84 می باشد. پژوهشی از نوع توصیفی ـ همبستگی ، که 70 نفر از دانش آموزان پسر و 70 نفر از پدران این دانش آموزان که همگی به روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب و بر اساس معدل سال گذشته در دو گروه A‌و B‌ جای داده شده، مورد بررسی قرار گرفتند. ابزارهای اندازه گیری در این پژوهش شامل: مقیاس انگیزه پیشرفت پرسشنامه توصیف خود گیزلی برای سنجش انگیزه پیشرفت دانش آموزان ، پرسشنامه انگیزه پیشرفت هرمنس (AMT)‌ برای سنجش انگیزه پیشرفت پدرها و پرسشنامه مشخصات پدر برای بررسی ویژگی ها و نگرشهای پدر راجع به پیشرفت فرزندان         می باشد. جهت تحلیل داده ها از روشهای آمار توصیفی و همچنین ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. در این پژوهش ، برای کلیه فرضیه ها سطح معناداری 01/0 تعیین شده است که تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد

1)  بین انگیزه پیشرفت پدر و انگیزه پیشرفت پسر رابطه مثبت معنادار وجود دارد (ضریب همبستگی محاسبه شده برای گروه اول 765/0 و گروه دوم 639/0               می باشد)

2)  بین انگیزه پیشرفت پسر و عملکرد تحصیلی اش رابطه مثبت معنادار وجود دارد (ضریب همبستگی برای گروه اول 805/0 و گروه دوم 658/0)

3)  بین انگیزه پیشرفت پدر و عملکرد تحصیلی پسر رابطه مثبت معنادار وجود دارد (ضریب همبستگی برای گروه اول 399/0 و گروه دوم 415/0)

4)  بین انگیزه پیشرفت پسر و سطح سواد پدر رابطه مثبت معنادار وجود دارد (ضریب همبستگی برای گروه اول 745/0 و گروه دوم 461/0)

5)  بین انگیزه پیشرفت پسر و شغل پدر رابطه مثبت معنادار وجود دارد (ضریب همبستگی برای گروه اول 745/0 و برای گروه دوم 461/0 )

6)      بین انگیزه پیشرفت پسر و وضعیت اقتصادی خانواده رابطه مثبت معنادار وجود دارد (ضریب همبستگی برای گروه اول 613/0 و گروه دوم 548/0)

مقدمه

خانواده نخستین محیط اجتماعی است که کودک را تحت سرپرستی و مراقبت قرار می‌دهد . از این رو بیش از محیط‌های دیگر اجتماعی در رشد و تکامل فرد تأثیر دارد و کودک بیش از آن‌که از اوضاع خارجی متأثر شود تحت تأثیر خانواده قرار می‌گیرد ( شعاری نژاد ، 73) . اثرات و نفوذ خانواده در رشد کودک و نوجوان بی‌شمار است. خویشتن پنداری و احساس ارزشمندی نوجوان ، از نگرشهای اعضای خانواده خصوصاً پدر و مادر نسبت به او شکل می‌گیرد. هرگاه والدین در هر یک از مراحل رشد به کودک مسئولیت در خور توانش بدهند به تدریج درباره خود به عنوان یک فرد قابل اعتماد و شایسته می‌اندیشد . اگر والدین صادقانه به او محبت کنند او دوست داشتن دیگران و مورد علاقه دیگران بودن را یاد می‌گیرد و بالاخره اگر والدین از اعتماد او نسبت به استقلال یافتن جلوگیری نکنند، او قادر خواهد بود در خلال دوره نوجوانی به درجه و میزان لازم از آزادی دست یابد و به تدریج خود را از آن وابستگی کودکانه رها سازد ( نوابی نژاد ، 80). شرایط خاص مدرسه و چگونگی روابط عاطفی حاکم بر خانواده ، نقش به سزایی در رفتار تحصیلی و پیشرفت کودک و نوجوان دارد ، بنابراین بررسی عوامل موجود در محیط خانواده و تأکید بر فضای حاکم بر خانواده به عنوان یکی از عوامل مهم و قطعی و نیز تعیین کننده در عملکرد تحصیلی کودکان و نوجوانان مورد توجه بسیاری از تحقیقات اجتماعی می‌باشند ( پیوند، 71)

والدین نخستین کسانی هستند که کودک از آنها منشاء می‌گیرد و با آنها در تماس است. اینان عاملان تربیت‌اند و عالی‌ترین نقش را در زمینه پرورش و رشد شخصیت او ایفا می‌کنند. دامان پدر و مادر نخستین مدرسه کودک است که شخصیت کودک در آن رنگ می‌گیرد. کودک در اثر محبت شورانگیزی که در خانواده از پدر و مادر می‌بیند می‌کوشد تا هر چه بیشتر خود را با آنها تطبیق دهد . اهمیت خانواده به عنوان یک نهاد اجتماعی  مسئله‌ای غیر قابل تردید است ( قائمی و امیری ، 68)

کامراد[1] و رابینسن [2] (1986) نقش والدین را در به وجود آوردن و توسعه رشد شناختی ، عاطفی و اجتماعی در بچه‌ها و همین‌طور ایجاد انگیزه برای پیشرفت در آنها را مورد بررسی قرار دادند . نتایج حاصله نشان می‌دهد که والدین در استعداد بخشیدن به فرزندانشان در رابطه با شناخت ، انگیزش ، تشویق ، پشتکار و تجربیات عاطفی مؤثر هستند

بیان مسئله پژوهش  

پژوهش‌های انجام‌شده نشان داده‌اند که افراد دارای انگیزه‌ی پیشرفت زیاد در انجام کارها و ازجمله یادگیری ، بر افرادی که از این انگیزه بی‌بهره‌اند، پیشی می‌گیرند. انگیزش پیشرفت را می‌توان در بزرگسالی بهبود بخشید. هنگامی‌که افراد در رابطه با اهمیت انجام دادن کارهای مهم و درباره موقعیت آینده افراد موفق و درباره راههای رسیدن به هدف آگاهی داده می‌شوند،پیشرفت بیشتری از خود نشان می‌دهند (فرجی،1375)

از همین جا روشن می‌گردد که نیاز به پیشرفت برای دانش‌آموزان از ارزش بالایی برخوردار است ، به این جهت در برنامه‌های درسی باید از این عامل         تربیتی حداکثر بهره‌گیری را نمود . معلمان و والدین هر چه بیشتر با فنون          تربیتی و روانشناسی آشنایی پیدا کند آسان‌تر و بهتر می‌توانند نیاز به پیشرفت را آموزش دهند. در واقع تلاش برای افزایش انگیزه پیشرفت در سطح دانش‌آموزان ، نخستین گام برای اجرای درسهای روانی تربیتی و هدف نهایی آموزش و پرورش در مدارس است (پارسا ، 1376)

با توجه به مطالب مطرح شده، محقق در پی بررسی این موضوع است که آیا در جامعه آماری مورد پژوهش که شامل تمام دانش آموزان پسر هنرستانهای فنی و حرفه ای شهرستان شوشتر می باشد، بین انگیزه پیشرفت، سطح مواد، شغل و وضع اقتصادی پدر با انگیزه پیشرفت و عملکرد تحصیلی دانش آموزان پسر رابطه معناداری وجود دارد؟

سوالات پژوهش :

1) آیا انگیزه پیشرفت پدر بر انگیزه پیشرفت پسر تأثیرگذار هست یا خیر؟

2) آیا انگیزه پیشرفت پسر بر عملکرد تحصیلی‌اش تأثیرگذار هست یا خیر؟

3) آیا انگیزه پیشرفت پدر بر عملکرد تحصیلی پسر تأثیرگذار هست یا خیر؟

4) آیا بین انگیزه پیشرفت پسر و سطح سواد پدر رابطه وجود دارد؟

5) آیا بین انگیزه پیشرفت پسر و شغل پدر رابطه وجود دارد؟

6) آیا بین انگیزه پیشرفت پسر و وضعیت اقتصادی خانواده رابطه وجود دارد؟

فرضیه‌های پژوهشی

فرضیه1) بین انگیزه پیشرفت پدر و انگیزه پیشرفت پسر رابطه مثبت معنادار وجود دارد

فرضیه2) بین انگیزه پیشرفت پسر و عملکرد تحصیلی آنها رابطه مثبت معنادار وجود دارد

فرضیه3) بین انگیزه پیشرفت پدر و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان پسر رابطه مثبت معنادار وجود دارد

فرضیه4)  بین انگیزه پیشرفت پسر و سطح سواد پدر رابطه مثبت معنادار وجود دارد

فرضیه5)  بین انگیزه پیشرفت پسر و شغل پدر رابطه مثبت معنادار وجود دارد

فرضیه6) بین انگیزه پیشرفت پسر و وضعیت اقتصادی خانواده رابطه مثبت معنادار وجود دارد

 اهمیت موضوع   

انگیزه پیشرفت ، برنامه‌ریزی و کوشش در راه حد تعالی و کمال است. تحقیقات نشان می‌دهند که انگیزه پیشرفت در ارزشهای حاکم بر جامعه بازتاب می‌یابد و این ارزشها با عواملی همچون رشد اقتصادی ، ساختار سیاسی و الگوهای فرهنگی ارتباط می‌یابند

مک کللند[3] با بررسی علل صعود و سقوط تمدنهای باستانی و الگوهای رشد اقتصادی آنها به این نتیجه رسید که تفاوت در سطح و میزان انگیزه پیشرفت از عوامل بسیار مؤثر در الگوهای رشد و افت بوده است

مک‌کللند بین رشد اقتصادی تمدن یونان باستان و همین‌طور میان رشد اقتصادی در زمانهای جدیدتر در کشورهای مختلف و انگیزه پیشرفت ارتباط قوی پیدا کرد. به عبارت دیگر، جوامعی که در دوره‌ای از زمان انگیزه پیشرفت در مردم آنها زیاد بوده است، تمدن آنها اوج داشته است و جوامعی که انگیزه پیشرفت در مردم آنها کم بوده است، دچار انحطاط شده اند و یا اوجی نداشته‌اند. با توجه به اهمیت انگیزه پیشرفت باید در جستجوی راههایی برای افزایش آن در بین افراد جامعه بود. اهمیت و نقش نهاد خانواده به عنوان اولین جایگاه اجتماعی و مهم‌ترین عامل تعیین کننده رفتار کودک بر کمتر کسی پوشیده است

لذا لازم است والدین به عنوان مهم‌ترین اعضای این نهاد که در تماس دائم با کودک هستند و دنیای او را می‌سازند از روشهای پرورش کودک اطلاع کافی داشته باشند. از طرف دیگر انگیزه پیشرفت قادر است دانش‌آموزان را برای درس خواندن برانگیزاند. تحقیقات مک‌کللند و همکارانش نشان داد که انگیزه پیشرفت می‌تواند یادگیری را تسهیل کند. افرادی که انگیزه پیشرفت زیادی داشته ‌اند با کوشش و جدیت بیشتری به تحصیل پرداخته‌اند. شاید بتوان یکی از مهم‌ترین دلایل افت تحصیلی را ناشی از کمبود انگیزه پیشرفت در دانش‌آموزان دانست

یکی از مهمترین اهداف آموزشی و پرورشی یک کشور ، باید این باشد که با انسجام طرحهای پژوهشی، انگیزه پیشرفت را در محصلین مورد بررسی قرار دهد و آن‌ را ایجاد کند و به جهت مناسب سوق دهد

اهمیت موضوع تحقیق از همین جا روشن می‌شود . با توجه به نقش و اهمیت انگیزه پیشرفت در سرنوشت فرد و جامعه و با توجه به نقش مؤثر و مهم والدین در افزایش یا کاهش انگیزه پیشرفت انجام تحقیق ضروری به نظر می‌رسد تا بتوان به والدین گفت از چه روش‌هایی برای تربیت فرزندانشان بهره ببرند که فرزندانی با انگیزه پیشرفت زیاد پرورش دهند

 اهداف پژوهش

هدف کلی این پژوهش عبارتست از بررسی رابطه انگیزه پیشرفت، سطح سواد ، شغل و وضعیت اقتصادی پدر با انگیزه پیشرفت و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان پسر

با توجه به این که این پژوهش در سال تحصیلی 85 – 84 در سطح هنرستانهای فنی و حرفه‌ای پسرانه شهرستان شوشتر انجام گرفته است ، اهداف خاص این پژوهش عبارتند از

1) بررسی رابطه انگیزه پیشرفت پدر با انگیزه پیشرفت دانش‌آموزان پسر رشته کامپیوتر هنرستانهای فنی و حرفه‌ای شهرستان شوشتر در سال تحصیلی 85 –

2) بررسی رابطه بین انگیزه پیشرفت دانش‌آموزان پسر رشته کامپیوتر هنرستانهای فنی‌ و حرفه‌ای شهرستان شوشتر با عملکرد تحصیلی‌شان

3) بررسی رابطه انگیزه پیشرفت پدر با عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان پسر رشته‌ کامپیوتر هنرستانهای فنی و حرفه‌ای شوشتر

4) بررسی رابطه انگیزه پیشرفت دانش‌آموزان پسر رشته‌ کامپیوتر هنرستانهای فنی و حرفه‌ای شهرستان شوشتر با سطح سواد ، شغل و میزان درآمد پدرشان

تعاریف

الف) تعاریف مفهومی

- انگیزش :‌ « انگیزش به حالتهای درونی ارگانیسم که موجب هدایت رفتار او به سوی نوعی هدف می‌شود اشاره می‌کند» )مورگان[4] و همکاران ، 1984)

 به طور کلی ، انگیزش را می‌توان به عنوان نیروی محرک فعالیتهای انسانی و عامل جهت دهنده آن تعریف کرد. « انگیزش را به عنوان موتور و فرمان اتومبیل تشبیه کرده‌اند ، و در این مقایسه ، جهت و نیرو مفاهیم عمده انگیزش هستند»  (گیج و 1984)[5]

ـ انگیزه : انگیزه اصطلاحی است که غالباً با انگیزش مترادف است . با این حال می‌توان انگیزه را دقیق‌تر از انگیزش ، به عنوان حالت مشخصی که سبب ایجاد رفتاری معین می‌شود ، تعریف کرد. ( راسل ، 1971)

ـ انگیزه پیشرفت : انگیزه پیشرفت در بر گیرنده الگویی از برنامه‌ریزی ، اعمال و احساسهایی است که با تلاش برای دست یابی به نوعی برتری مرتبط می‌باشد. انگیزه پیشرفت لزوماً چیزی مثل تکاپو برای موفقیت‌های قابل مشاهده مانند کسب نمره‌های بالا در آزمون ، جایگاه‌ها و مقامهای جامعه پسند و یا درآمد بالا نیست . این نگرش نسبت به پیشرفت است که اهمیت دارد نه موفقیت به خودی خود       ( بال ، 1977 – ترجمه مسدود ،1373)[6]

اتکینسون[7] و مک‌کللند معتقدند که انگیزه پیشرفت ، جستجو کردن موفقیت در رقابت با استانداردهای عالی می‌باشد (ریو، 1995 – ترجمه سید محمدی، 1376)[8]

کورمن[9](1977) انگیزه پیشرفت را عبارت از آرزو یا تمایل خود برای پیشی گرفتن و یک رفتار ویژه می‌داند که آن رفتار ویژه به صورت ملاک یا معیار درآمده است (کورمن،1977 – ترجمه شکرکن،1370)

به اعتقاد رابینز[10] (1993)، انگیزه پیشرفت عبارت است از گرایش برای پیشی گرفتن از دیگران و تلاش برای دست‌یابی به موفقیت وپیشرفت باتوجه به ملاکهای شخصی

ب ) تعاریف عملیاتی

- انگیزه پیشرفت پدر : نمره‌ای که پدر دانش‌آموز از آزمون انگیزه پیشرفت هرمنس[11] به‌دست می‌آورد که هرچه نمره وی در این آزمون بیشتر باشد،بیانگر انگیزه پیشرفت بیشتر است

- انگیزه پیشرفت پسر : عبارت است از نمره‌ای که دانش‌آموز در آزمون توصیف خود گیزلی[12] کسب می‌کند، و شاخصی است برای اندازه گیری میزان انگیزه پیشرفت دانش‌آموز

- دانش‌آموزان : محصلین پسر پایه دوم و سوم رشته کامپیوتر در هنرستان‌های فنی‌و‌حرفه‌ای شهرستان شوشتر در سال تحصیلی 85 –

- عملکرد تحصیلی : منظور، معدل سال گذشته دانش‌آموزان است

- شغل پدر : تصدی شغلی دولتی یا خصوصی از طرف پدر که هم منبع درآمد برای خانواده است و هم باعث پایگاه اجتماعی برتر برای خانواده است که دارای مراتب ذیل می‌باشد

1ـ کارگر، کشاورز، دامدار        2ـ کارمند و فرهنگی       3ـ نظامی

4ـ شغل آزاد                    5ـ مستمری بگیر، بازنشسته، بیکار

تحصیلات پدر : معیار سنجش سطح سواد ، نوع مدرک تحصیلی است که پدر احراز نموده و به موارد زیر درجه بندی می‌شود

1ـ ابتدایی   2ـ‌راهنمایی      3ـ دیپلم    4ـ فوق دیپلم       5ـ لیسانس و بالاتر

- شرایط اقتصادی خانواده : همان در‌آمد خانواده است که عبارت است از وجه نقد و یا هر کالای قابل تبدیل به پول که در یک ماه توسط خانواده ، حاصل می‌شود

- دانش آموزان گروه اول (A) : شامل 35 نفر از دانش‌آموزانی است که معدل سال گذشته آنها بالاتر از 15 می‌باشد

- دانش آموزان گروه دوم (B) : شامل 35 نفر از دانش‌آموزانی است که معدل سال گذشته آنها کمتر از 14 می‌باشد

انگیزش رفتار

در این فصل در باب یکی از مباحث روانشناسی که اغلب به آن « دینامیک رفتار»[13] گفته می‌شود بحث خواهیم کرد . اصطلاح دینامیک از علم فیزیک گرفته شده و منظور از آن ، انرژی یا نیرویی است که باعث ایجاد حرکت در اجسام می‌شود. دلیل به کار بردن این اصطلاح برای « انگیزش رفتار»[14] آنست که انگیزش رفتار نیز باعث حرکت موجود زنده می‌شود

انگیزه‌ها را می‌توان به دو گروه عمده تقسیم بندی نمود

1انگیزه‌های فیزیولوژیک یا اولیه

2انگیزه‌های شخصی ـ اجتماعی[15] یا ثانویه

انگیزه‌ها یا سایقهای فیزیولوژیک آنهایی هستند که نیازهای زیستی موجود زنده را برطرف می‌کنند و هدف آنها اینست که موجودیت ارگانیسم به خطر نیفتد. مهمترین این انگیزه‌ها عبارتند از : گرسنگی ، تشنگی ، جنسی ، مادری ، درد و خواب . به جز انگیزه‌های ارثی ، انگیزه‌های دیگری وجود دارند که بیشتر ما آنها را در طی زندگی خود و از طریق تجربه‌های فردی با مردم دیگر ، کسب می‌کنیم. غالباً این انگیزه‌ها را به واسطه وجود ریشه شخصی و اجتماعی ، انگیزه‌های        « شخصی – اجتماعی » می‌نامند

بعضی از انگیزه‌های شخصی – اجتماعی ، در همه آدمیان یکسان یا تقریباً یکسان می‌باشند. مثلاً انگیزه معروف به گروه‌جویی یا احتیاج به پیوستگی

با این وجود ، بسیاری از انگیزه‌های آدمی بیش از آن که عمومی باشند ، به گروه فرهنگی خاصی محدود می‌شوند. مثلاً در جامعه آمریکایی ، بیشتر مردم میل شدیدی نسبت به ادعای حق خود ، رسیدن به هدف و شناخته شدن به اشکال مختلف دارند. این میل شدید که به آن « انگیزش پیشرفت[16]  ، خودنمایی یا تصاحب» گفته می‌شود. در رهبری و فعالیت‌های رقابت آمیز دیده می‌شود به علاوه ممکن است این انگیزه از نوع آموزش دوران کودکی جامعه آمریکایی ریشه گرفته باشد. از طرف دیگر، انگیزه تحصیل یا پیشرفت در بعضی از جوامع دیده نمی‌شود . مثلاً بین افراد قبیله «آراپش»[17] در گینه نو خودنمایی نادر است و اگر در کسی دیده شود او را نابهنجار می‌دانند

غالباً وقتی تاریخ زندگی یک فرد را بررسی می‌کنیم ، فعالیتهای مختلف او دارای یک آهنگ مشترک هستند و انگیزه‌ آنها یکی است . گاهی این انگیزه فقط آرزوی کسب استقلال است و گاهی نیز آرزوی کسب قدرت در این امر دخالت دارد. چون تاریخ زندگی هر فرد با افراد دیگر متفاوت است، از این رو می توان نتیجه گرفت که در دوران کودکی آنها یک انگیزه نیرومند از طریق تأثیر برخوردهای اجتماعی ، به وجود می‌آید

حال هرچه فرد بزرگتر شود فعالیتهایی که در ارضای انگیزه‌های اصلی او مؤثر هستند ، ادامه می‌یابند. و آن دسته از فعالیتهای فرد که در این مورد اثری ندارند، یکی پس از دیگری کنار گذاشته می شوند

   با تمام این مسائل ، لااقل این مطلب روشن است که اگر فرد دارای انگیزه‌های نیرومندی مثل آرزوی شناخته شدن باشد ، این انگیزه‌ها مثل ریشه‌ای در تمام فعالیتهای او وجود دارد

نظریه‌های انگیزش

1Chamrad

2.Rabin son

[3]. Mccle lland

 Morgan,A.H  [4]

Gaij

Ball,T.M  

1J.W.Atkinson,(1964)

Reeve [8]

Korman [9]

Robins [10]

Achievement Motivation Test AMT [11]

Chiselli [12]

[13].  Dynamics of Behavior

[14] .Motivation of Behavior

[15]  .personal – social motives

[16] . Achievement

[17] .Arapesh

  مقاله تلوزیون و سبک زندگی فایل ورد (word) دارای 17 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله تلوزیون و سبک زندگی فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله تلوزیون و سبک زندگی فایل ورد (word)

چکیده    
مقدمه    
مساله شناسی‌    
روش‌ تحقیق‌    
خلاصه یافته ‌ها    
تاثیر برنامه‌های تلویزیونی بر مصرف گرایی زنان    
منابع    

چکیده

تلاش شما برای تحقق نیازها ، خواسته ، چگونگی گذران فراغت، انتخاب کالای مصرفی، انتخاب علائق و نظایر آن که صورت می گیرد. به عنوان سبک زندگی تعریف می شود  . در گذشته های دور و در جوامع مختلف قبل ازاینکه رسانه های جمعی در جامعه حضور  داشته باشند ، سنت ها و هنجارهای قومی و قبیله ای تعیین کنند ابعاد سبک زندگی بودند. یعنی تمام مسائل تابع سنت ها بود.در چنین فضایی، سبک زندگی از یکنواختی و ثبات زیادی برخوردار بود. تغییرات سبک زندگی به کندی صورت می گرفت زیرا تعاملات اجتماعی در یک محدوده جغرافیایی مشخص بود.در چنین شرایط ارزش ها و علائق فردی از طریق ساختارهای قومی و خانوادگی به طور مداوم بازتولید و آموزش داده می شد وبه نسل های بعدی منتقل می گردید ، هیچ تغییری در آنها ایجاد نمیشد

در شرایط امروزی و با حضور گسترده رسانه ها در جوامع مختلف ،  بدون شک نهادینه کردن سبک زندگی اسلامی به صورت فراگیر یک شبه امکان پذیر نیست . بلکه  یک کار طولانی مدت است. اما وجود رسانه ای که از اقبال عمومی برخوردار باشد ، می تواند بر الگوهای ذهنی و مردم و درنهایت سبک زندگی تاثیر بگذارد  . قطعا ما را در رسیدن به اهداف کمک خواهد کرد

مقدمه

مطالعات انجام شده بیانگر آن است که در حال حاضر بالغ بر 75 درصد مردم تلویزیون نگاه می‌کنند و در معرض پیامهای تلویزیونی قرار دارند . بنابراین وقتی این رسانه تا این اندازه در بین عموم مردم نفوذ دارد .مناسبترین ابزار برای تحقق سبک زندگی اسلامی بشمار می رود

 دلایل دیگر تاثیر گذاری تلویزیون در میان مردم شامل

- در بین رسانه‌های موجود به علت جذابیت‌های بصری تلویزیون بیشترین طرفدار را دارد‌

-  تلویزیون مهم‌ترین رسانه‌ای است  که در همه خانه‌های ایرانی حضور دارد و جزء لاینفک خانواده‌های ایرانی شناخته می‌شود

-  تلویزیون بطور همزمان هم حضور دارد و هم نفوذ دارد. زیرا استفاده از این جعبه جادویی هیچگونه سواد رسانه‌ای نیاز ندارد و همین که آنرا روشن کنند انتقال پیام صورت می‌گیرد

- تلویزیون به دلیل جذابیت های تصویری و قدرت داستان گویی بالا بر بعد احساس انسان تاثیر بیشتری دارد. در نتیجه تاثیر آن بر فرد بیشتر و بتدریج عمیق تر است

- در حال حاضر تلویزیون مرجع تمام اخبار و اطلاعات شناخته می شود. موضوعات را برای مخاطب ساده و عینی تر می سازد. بنابراین در حوزه سبک زندگی و ارائه الگو به دلیل جذابیت های زیاد ، تلویزیون در جایگاه برتری قرار دارد . رسانه‌ای مانند تلویزیون روی همه اقشار جامعه تاثیرگذاراست  و همانطور که برای همه گروه‌های سنی یک پیام تولید می‌کند، بازخورد یکسانی هم از آنها می‌گیرد. مثلا از یک کودک 2 ساله تا پیرمرد 80 ساله از دیدن یک سریال لذت می‌برند و سعی می‌کنند که با تماشای آن سرگرم شوند و این قدرت تلویزیون را افزایش می‌دهد. برهمین اساس تلویزیون از جایگاه بسیار حساس وبالایی در تحقق سبک زندگی اسلامی برخوردار می باشد . امید است مدیران ، سیاست گذاران ، دست اندرکاران و برنامه سازان با توجه به اهمیت این جایگاه در تحقق رسالت خود واحیای سبک زندگی اسلامی بیش از پیش کوشا باشند

مساله شناسی‌

امروزه‌ مطالعه‌ آگهی‌های بازرگانی‌ رسانه‌ها از بعد مضامین‌ و محتوای‌ در برگیرندهآن به‌ عنوان‌ یک‌ جهت‌ مطالعاتی‌ جامعه‌شناسی‌ تبلیغات‌ در وسایل‌ ارتباط جمعی‌ شناخته‌می‌شود . اهمیت‌ مطالعه‌ در محتوای‌ پیام‌های‌ تبلیغاتی‌ قبل‌ از هر چیز به‌ آثار ناشی‌ از انتشار پیام‌ها معطوف‌ می‌شود، از این‌ رو تحلیل‌ محتوای‌ پیام‌های‌ انتشار یافته‌ اولین‌ گام‌ در مسیر تحقیقات‌زمینه‌یابی‌ (5) محسوب‌ می‌شود

بطورکلی به‌ تبلیغات‌ تجاری‌ از دو منظر تئوریکی‌ “انتقادگرا“ (6) و “کارکردگرا“ (7) نگاه می شود

نگرش‌ انتقادی‌، تبلیغات‌ تجاری‌ را همزاد نظام‌ سرمایه‌داری‌ می‌داند و از آن‌ به‌ مثابه‌ یکی‌ 1ازمجراهای‌ اصلی‌ نفوذ و از مهمترین‌ ابزارهای‌ تحقق‌ و ثبات‌ این‌ نظام‌ تعبیر می‌کند

هورکهایمر (8) و آدرنو (9) دو تن‌ از پیشگامان‌ نظریه‌پرداز انتقادی‌، اعتقاد دارند “کارکرد اصلی‌صنایع‌ فرهنگی‌ در عصر سرمایه‌داری‌ پیشرفته‌، از میان‌ برداشتن‌ هرگونه‌ امکان‌ مخالفت‌ اساسی‌ باساخت‌ سلطه‌ مستقر است‌. جامعه‌ای‌ که‌ در چنبره‌ صنعت‌ فرهنگی‌ (10) در غلتیده‌ باشد، هرگونه‌نیروی‌ رهایی‌بخش‌ را از دست‌ می‌دهد.”(بشیریه‌، 1376، 185)

اما دیدگاه های‌ کارکرد گرایی‌ بر نقش‌ مثبت‌ و اثرگذار تبلیغات‌ تجاری‌ در رونق‌ اقتصادی‌ تأکیدمی‌کند و برای‌ تبلیغ،‌ وجهی‌ مثبت‌ در ایجاد اشتغال‌، توسعه‌ بازار و فروش‌ محصولات‌ و رونق‌ کسب‌و کار قایل‌ است‌. گاهی‌ اوقات‌، دیدگاه‌ کارکردگرایی‌ از منظر سیاسی‌ و به منظور ایجاد تعادل‌ و نظم‌اجتماعی‌ به‌ نقش‌ تبلیغات‌ تجاری‌ نگاه‌ می‌کند. پاره‌ای‌ دیگر از نگرش ها، برای‌ تبلیغات‌ تجاری‌، نقش‌ فرهنگ‌ “هدایت‌ از برون‌” قایل‌اند

ویلیام‌ لیس‌ (13) درکتاب “ارتباطات‌اجتماعی‌درتبلیغات‌” با توجه‌ به‌ یافته‌های دیوید رایزمن‌ (14)اعتقاد دارد قدرت‌ انطباق‌ یابی‌ انسان‌ “دگر راهبر“ (15) با محیطی‌ که‌ دایما در حال‌ تغییر و تحول‌ است‌، او را آماده‌ پذیرش‌ گروه های‌ همتایان‌ می‌کند