تحقیق بررسی رابطه فرمت های سرمایه گذاری بروشور سود در شرکتهای ایرانی فایل ورد (word) دارای 84 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد تحقیق بررسی رابطه فرمت های سرمایه گذاری بروشور سود در شرکتهای ایرانی فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه تحقیق بررسی رابطه فرمت های سرمایه گذاری بروشور سود در شرکتهای ایرانی فایل ورد (word)

فصل اول :  
کلیات  
مقدمه  
تبیین موضوع:  
اهمیت موضوع:  
واژه های کلیدی :  
فصل دوم :  
مبانی نظری  
مقدمه  
ماهیت سرمایه‌گذاری:  
چرا سرمایه‌گذاری می‌کنیم ؟  
فرصت های سرمایه‌گذاری (IOS ):  
ماهیت فرصتهای سرمایه‌گذاری:  
نگاهی گذرا بر فرصتهای سرمایه‌گذاری :  
شناسایی فرصتهای سرمایه‌گذاری:  
اندازه‌گیری فرصتهای سرمایه‌گذاری:  
عوامل خارجی تأثیر گذار بر فرصتهای سرمایه‌گذاری:  
الف – عدم اطمینان :  
ب- عرصه سرمایه‌گذاری جهانی :  
راهبرد تشکیل پرتفوی سرمایه‌گذاری:  
ارتباط فرصتهای سرمایه‌گذاری با اثر اهرمی:  
فرصتهای سرمایه‌گذاری و تأثیر آن بر هزینه  و سود:  
فرآیند اجرایی و استفاده از فرصتهای سرمایه‌گذاری:  
فرآیند ایجاد فرصتهای سرمایه‌گذاری  (IOS):  
ارزیابی جریانات نقدی و فرصتهای سرمایه‌گذاری:  
ارزیابی فرصتهای سرمایه‌گذاری:  
تصویب اجرای فرصتهای سرمایه‌گذاری پذیرفته شده:  
نظارت و کنترل فرصتهای سرمایه‌گذاری:  
سود:  
علت اهمیت سود برای تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران:  
اهمیت سود برای سرمایه‌گذاران:  
نقش سود در شرکت:  
نگرش کارگزاران نسبت به سود:  
فواید سود برای سرمایه‌گذاران:  
مفهوم سود در گزارشگری مالی :  
مفاهیم سود در سطوح مختلف تئوری :  
مفاهیم سود در سطح تئوری ساختاری :  
مفاهیم سود در سطح تئوری تفسیری:  
مفاهیم سود در سطح تئوری انعکاسی:  
اهداف گزارشگری سود :  
مزایای سود حسابداری :  
انتقادات و ایرادات وارد بر سود حسابداری:  
فصل سوم:  
پیشینه تحقیق  
تحقیقات انجام شده در داخل کشور:  
2-2) تحقیقات انجام شده در خارج از کشور :  
فصل چهارم :  
خلاصه ، نتیجه گیری و پیشنهادات  
مقدمه:  
خلاصه تحقیق:  
پیشنهاداتی در ارتباط با موضوع تحقیق :  
پیشنهادات در ارتباط با تحقیقات آتی :  
فهرست منابع:  

بخشی از فهرست مطالب پروژه تحقیق بررسی رابطه فرمت های سرمایه گذاری بروشور سود در شرکتهای ایرانی فایل ورد (word)

1)     تهرانی ،دکتر رضا. نوربخش ـ عسگر« مدیریت سرمایه‌گذاری»، انتشارات : نگاه دانش، ‌سال  1382

2)  رضوانی راز، کریم ،« بررسی رابطه بین جریان های نقدی آزاد و میزان بدهی شرکتهای پذیرفته شده در بورس تهران» پایان نامه دوره کارشناسی ارشد، به راهنمایی :دکتر حمید حقیقت، 1383

3)  هدایتیان، مهدی « سود حسابداری وتأثیر آن بر قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران» پایان نامهدورهکارشناسی ارشد به راهنمایی :احسانی، 1374

4)  حجازی، رضوان « بررسی اثر سود بر قیمت وحجم سهام در بورس اوراق بهادار تهران » پایان نامه دورهکارشناسی ارشد به راهنمایی: علی جهانخانی، 1375

5)  زمانپور، علیرضا« بررسی رابطه بین فرصتهای سرمایه‌گذاری و سیاستهای مالی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس تهران « پایان نامهدوره کارشناسی ارشد، به راهمایی دکتر قائمی، 1383

6)   شاهمرادی، مسعود« ارتباط بین سودهای حسابداری وبازده سهام » پایان نامه دوره‌کارشناسی ارشد به راهنمایی محمد رضا نیکبخت، 1380

7)     مهرانی، کاوه« چهارچوبی برای تجزیه وتحلیل سیاستهای تقسیم سود، مچله حسابدار، سال شانزدهم، شماره 144، صفحه 7

8)     پارسائیان، دکتر علی « سیاست تقسیم سود ،‌رشد وتعیین ارزش شرکت »  تحقیقات مالی شماره 3، تابستان 1373

9)    نورش، ایرج. شیروانی، رضا، « فرهنگ حسابدری » ،‌انتشارات ایمان ، سال  1377

مقدمه

در خصوص فرصتهای سرمایه‌گذاری مباحث و روشهای تشریحی و کمی زیادی وجود دارد. برخی از این روشها فوق العاده مؤثر ومفید هستند. اگر مدیران در خصوص خط مشی‌های مالی شرکتها تصمیمات مناسبی اتخاذ کنند توان بالقوه شرکت جهت انجام سرمایه‌گذاریهای آتی بیشتر می‌شود. زیرا افراد برای بهبود رفاه خود سرمایه‌گذاری می‌کنند که این رفاه می‌تواند به صورت ثروت پولی باشد. نکته ای که در این مرحله باید به آن توجه کرد این است که سرمایه‌گذاران تا آنجایی که می‌توانند باید نسبت به محیط واقعی سرمایه‌گذاری آگاهی کسب نمایند تا بتوانند تصمیمات بهتری اتخاذ نماید. از جمله عوامل موثر در ایجاد مناسب سود شرکت ،فرصتهای سر مایه گذاری می‌باشد .شناسایی تاثیر فرصتهای سر مایه گذاری بر رشد سود شرکت و تبیین آن از طرفی نزد صاحبنظران به لحاظ توسعه مطالعات نظری آتی و از طرف دیگر نزد سرمایه‌گذاران, سهامداران , تحلیل گران مالی و مدیران  شرکتها به منظور اتخاذ تصمیمات مناسب اهمیت ویژه ای یافته است

یکی از صورتهای مالی در سیستم حسابداری صورت حساب سود و زیان است که به سرمایه‌گذاران، اعتباردهندگان و سایر استفادکنندگان از صورتهای مالی فعلی و آتی کمک می‌کند تا بتوانند بوسیله آن سود آوری و  میزان رشد سود شرکت را  ارزیابی کنند

ماهیت سرمایه‌گذاری

      سرمایه‌گذاری 1 عبارتست از تبدیل وجوه مالی به یک یا چند نوع دارایی که برای مدتی در زمان آتی نگهداری خواهد شد. بنابراین سرمایه‌گذاری مستلزم مطالعه فرصتهای سرمایه‌گذاری است .فرصتهای سرمایه‌گذاری مستلزم مدیریت ثروت سرمایه‌گذاران است، این ثروت شامل مجموع درآمد فعلی و ارزش فعلی درآمدهای آتی است

در این پروژه منظور از(( سرمایه‌گذاری))، سرمایه‌گذاری در داراییهای مالی و به خصوص اوراق بهادار قابل معامله است. داراییهای مالی 2 به صورت اوراقی است که توسط دولتها و شرکتها منتشر می‌شود .اوراق بهادار قابل معامله، داراییهای مالی هستند که به آسانی و با حداقل هزینه در بازارهای انسجام یافته قابل خرید و فروش می‌باشند  می‌توان گفت که سرمایه‌گذاری شامل داراییهای مالی و داراییهای قابل معامله و غیر قابل معامله است3

چرا سرمایه‌گذاری می‌کنیم ؟

سرمایه‌گذاری برای کسب پول صورت می‌گیردیا به این خاطر سرمایه‌گذاری می‌کنیم که رفاه و آسایش فعلی و آتی خود را بهبود ببخشیم. دراین پژوهش فرض می‌کنیم که افراد انتظار دارند از سرمایه‌گذاری خود، فقط به صورت منافع پولی منتفع شوند. افراد سعی می‌کنند از طریق صرفه جویی در مصرف امروز خود و پس انداز آن، بتوانند مصرف آتی خود را بهبود ببخشند. سرمایه‌گذاران سعی می‌کنند ثروت و دارایی خودرا به نحو مؤثری مدیریت کنند و بتوانند با محافظت از عواملی همچون تورم، مالیات و سایر عوامل، بیشترین بازده را کسب نمایند. به خاطر این دلایل است که مردم پس اندازمی‌کنند 1

فرصت های سرمایه‌گذاری (IOS )

       همه مردم به نوعی دارای ثروتی هستندکه ناشی از ارائه خدمات در بازار کار است. اغلب مردم در بیشتر مواقع تصمیم‌گیریهایی را در خصوص سرمایه‌گذاری در زندگی خود انجام می‌دهند. برای مثال برخی ازکارگران راجع به اینکه آیا وجوه مربوط به بازنشستگی خود را در سهام سرمایه‌گذاری کنند یا دراوراق قرضه، تصمیماتی را اتخاذ می‌کنند. برخی دیگر از افراد به دنبال حداکثر کردن پس انداز خود از طریق سرمایه‌گذاری در گزینه های دیگر هستند

        فرصتهای سرمایه‌گذاری در واقع توانائی بالقوه سرمایه‌گذاریهای شرکت را نشان می‌دهد بدین معنی که هر چقدر توانائی‌انجام سرمایه‌گذاری‌ شرکت در آینده بیشتر باشد شرکت دارای فرصتهای سرمایه‌گذاری بیشتری است. آینده‌نگری‌گروههای‌ استفاده‌کننده از صورتهای مالی همواره حسابداران را به جستجوی روشهای برتر برای تفسیر اطلاعات مالی هدایت کرده است، مدیران نتایج عملیات آتی یک واحد تجاری و توان جذب سرمایه را با اهمیت می‌دانند و رضایت سهامداران نیز در گرو سود مورد انتظار آنهاست که در این میان یکی از روشهای برتر تفسیر اطلاعات بررسی فرصتهای سرمایه‌گذاری است  [1]

        مطالعه دقیق فرصتهای سرمایه‌گذاری و اصول مدیریت پرتفلیو می‌تواند باعث مدیریت بهتر و افزایش ثروت سرمایه‌گذار شود. به علاوه انتظار می‌رود افراد با مطالعه اصول سرمایه‌گذاری تا آنجایی که ممکن است از اشتباهات جلوگیری کرده و آگاهانه تصمیم‌گیری نمایند .فرصتهای سرمایه‌گذاری در واقع توانایی بالقوه سرمایه‌گذاری های شرکت را نشان می‌دهد. بدین  معنی که هر چقدر توانایی انجام سرمایه‌گذاری شرکت در آینده بیشتر باشد شرکت دارای فرصتهای سرمایه‌گذاری بیشتری است

فرصتهای سرمایه‌گذاری باعث ایجاد حرفه و مشاغلی نیز می‌شود. کسانی که می خواهند در این زمینه به صورت حرفه ای مشغول شوند باید به مطالعه و پژوهش در رابطه با فرصتهای سرمایه‌گذاری بپردازند.کسانی که در رشته سرمایه‌گذاری، دارای مهارت هستند می‌توانند نسبت به افراد عادی از سود بیشتری برخوردار باشند بعنوان مثال کسانی که درتجزیه و تحلیل صورتهای مالی شرکتها تبحردارند درخرید وفروش سهام وکسب سود موفقترند از کسانیکه فاقد این مهارت می‌باشند

 مدیرانی که در خصوص پرتفلیو1 و تجزیه و تحلیل اوراق بهادار مشغول هستند دارای فرصتهای شغلی زیادی می‌باشند. بسیاری از مؤسسات مالی از قبیل شرکتهای کارگزاری و بانکهای سرمایه‌گذاری اعم از بانکها و شرکتهای بیمه  به خدمات تجزیه و تحلیلگران سرمایه‌گذاری نیازمند می‌باشند. شرکتهای کارگزاری با استفاده از تجزیه و تحلیلگران، به ارائه خدمات به مشتریان از طریق ارائه گزارشگری تحقیقی می پردازند. بانکهای      سرمایه‌گذاری سعی می‌کنند از طریق تجزیه و تحلیلگران سرمایه‌گذاری، به فروش اوراق بهادار جدید و ارزشیابی شرکتها برای کسب مشتریان جدید بپردازند

همه این مؤسسات مالی که درباره آنها در بالا بحث شد برای مدیریت پرتفلیو اوراق بهادار خود نیازمند مدیران پرتفلیو می‌باشند. مدیران پرتفلیو مسئول اخذ تصمیمات مناسب در خصوص پرتفلیو و خرید و فروش اوراق بهادار هستند. آنها باید به سؤالاتی از قبیل چه چیزی باید بفروشند و چه موقع خرید و فروش نمایند پاسخ دهند. عملکرد این مدیران از روی وضعیت پرتفلیو شرکت برآورده می‌شود و میزان موفقیت این مدیران را می‌توان از روی وضعیت پرتفلیو آن شرکت فهمید2

ماهیت فرصتهای سرمایه‌گذاری

       ماهیت فرصتهای سرمایه‌گذاری پاسخ به اینکه چرا سرمایه‌گذاری می‌کنیم ؟ دریک عبارت ساده  می‌توان گفت که سرمایه‌گذاران می خواهند از پول خود، سودی را کسب نمایند. وجه نقد دارای یک هزینه فرصت از دست رفته است در صورتی که اگر وجه نقد را نگهداری کنید فرصت کسب سود را از طریق آن وجه نقد از دست خواهید داد. به علاوه، در یک فضای تورمی، قدرت خرید پول کاهش می یابد، به عبارت دیگر وقتی نرخ تورم بالا باشد قدرت خرید به سرعت کاهش می یابد

     سرمایه‌گذاران دوست دارند بازده آنها تا جایی که امکان داشته باشد زیاد باشد ولی باید توجه داشت که میزان بازده تحت تأثیر ریسک قرار دارد. سال 1982  در ایالات متحده، سال خوبی برای بازار سهام بود. به طوری که بازده کلی اوراق مربوط به سهام عادی از 20% بالا رفت. با وجود این در همین سال برخی از صندوقهایی که به صورت حرفه ای اداره می‌شدند با زیان روبرو شدند

همانطور که از این مثال بر می آید، اوراق بهادار قابل معامله در زمان ریسک، بازده های متفاوتی دارند ! بنابراین فرصتهای سرمایه گذای همیشه باید بر اساس ریسک و بازده صورت گیرد و این دو عامل هیچ وقت منفک از هم نیستند[2]

نگاهی گذرا بر فرصتهای سرمایه‌گذاری

     سرمایه‌گذاری وجوه مالی در داراییهای مختلف، تنها بخشی از کل تصمیم‌گیریها و برنامه ریزیهای مالی است که اغلب افراد انجام می‌دهند. قبل از اینکه افراد سرمایه‌گذاری را انجام دهند هرفردی باید یک طرح کلی مالی را تنظیم کند. این چنین طرحی باید در برگیرنده تصمیم‌گیری مربوط به انجام معامله باشد. بعلاوه درخصوص نحوه مالکیت، طول عمر دارایی و میزان سود آوری آن، تصمیم‌گیریهایی به عمل آید سرانجام اینکه این طرح باید شامل میزان حداقل وجوه پس انداز ضروری نیز باشد

       در این پژوهش فرض می‌شود که سرمایه‌گذاران طرح کلی مالی خود را ریخته اند و حالا به دنبال اداره و ارتقای ثروت و دارایی خود از طریق سرمایه‌گذاری در یک ترکیب بهینه دارایی های مالی می‌باشند. مفهوم (( ترکیب بهینه 1)) مهم است. برای اینکه ثروت افراد که به صورت داراییهای مختلف نگهداری می‌شوند باید به صورت واحد، ارزشیابی و مدیریت شود. ثروت باید به صورت پرتفلیو مدیریت و ارزشیابی شود. پرتفلیو دربرگیرنده مجموع سرمایه‌گذاری یک سرمایه‌گذار است

       بیان فرآیند فرصتهای سرمایه گذای در یک حالت منسجم، مستلزم تجزیه وتحلیل ماهیت اصلی تصمیمات سرمایه‌گذاری است. دراین حالت فعالیتهای مربوط به فرآیند تصمیم‌گیری تجزیه شده و عوامل مهم در محیط فعالیت سرمایه‌گذاری که بر روی  تصمیم‌گیری آنها تأثیر می‌گذارد مورد بررسی قرار می‌گیرد

درسالهای اخیر سهام عادی نسبت به پس انداز و اوراق قرضه از بازده بالایی برخوردار بوده است. آیا در این حالت همه سرمایه‌گذاران برای کسب بازده بیشتر در سهام عادی سرمایه‌گذاری می‌کنند ؟ جواب این سؤال این است که بازده بالا همواره ریسک بالایی نیز به دنبال دارد وتمامی‌تصمیمات سرمایه‌گذاری بر اساس روابط میان ریسک و بازده صورت می‌گیرد. بنابراین، اولین کار بررسی رابطه میان ریسک و بازده سرمایه گذاری و تعیین روابطی است که میان آنها وجود دارد. با توجه به رابطه ای که میان ریسک و بازده بدست می آید در ادامه به بررسی فرآیند تصمیم‌گیری درسرمایه‌گذاری پرداخته  می‌شود.آخرین مرحله، بررسی عوامل مهم بیرونی است که امروزه بر روی تصمیمات سرمایه‌گذاران تأثیر می‌گذارند

       یکی از مفاهیم مربوط به فرآیند فرصتهای سرمایه‌گذاری، این مفهوم است که بازار اوراق بهادار و به ویژه بازار سهام، کارا است. در یک بازار کارا، قیمت اوراق بهادار جدا از ارزش اقتصادی، که سرمایه‌گذاران برای این اوراق محاسبه می‌کنند، نیست

       ارزش اقتصادی اوراق بهادار از طریق انتظارات سرمایه‌گذاران نسبت به بازده، ریسک و عدم اطمینانی تعیین می‌شود. اگر قیمت بازار اوراق بهادار از ارزش اقتصادی برآوردی انحراف داشته باشد در این صورت سرمایه‌گذاران سعی می‌کنند این دو ارزش را با هم سازگار کنند

نکته ای که دراین مرحله باید به آن توجه کرد این است که سرمایه‌گذاران تا آنجایی که  می‌توانند باید نسبت به محیط واقعی سرمایه‌گذاران امروزی آگاهی کسب نمایند تا بتوانند فرصتهای سرمایه‌گذاری بهتری اتخاذ نمایند. تنها با فهم فرصتهای سرمایه‌گذاری و مسائل مربوط به بازارهای کارا است که می‌توان نسبت به کارا بودن بازار اظهار نظر کرد 1

شناسایی فرصتهای سرمایه‌گذاری

فرصتهای سرمایه‌گذاری خود به خود اتفاق نمی‌افتند. بلکه آنها را بایستی شناسایی نمود و یا اینکه آنها را بوجود آورد. انواع مختلف فرصتهای سرمایه‌گذاری ممکن است از سطوح مختلف بخشهای شرکت سرچشمه بگیرد برخی از فرصتهای سرمایه‌گذاری ممکن است توسط مدیریت عالی سازمان یا اعضای هیئت مدیره ارائه شود مشارکت مدیریت عالی در ارائه فرصتهای سرمایه‌گذاری معمولاً به اقدامات استراتژیک نظیر بسط و گسترش فعالیت شرکت از طریق سیاستهای مالی و ورود به بازارهای جدید محدود می‌شود نظر به اینکه فرصتهای سرمایه‌گذاری موجب تخصیص منابع مالی شرکت به منظور تحصیل درآمد یاکاهش هزینه‌ها می‌شوند لذا ممکن است سیاستهای مالی منظم و اصولی برای فرصتهای سرمایه‌گذاری از سوی شرکت به اجرا گذاشته شود1

اندازه‌گیری فرصتهای سرمایه‌گذاری

       یکی ازجدیدترین روشهای تحلیل‌اطلاعات اندازه‌گیری فرصتهای سرمایه‌گذاری می‌باشد. فرصتهای سرمایه‌گذاری بوسیله نسبتی از ارزش شرکت معرفی شده، که این نسبت نیز بوسیله داراییها محاسبه می‌شود. در پژوهش حاضر جهت اندازه‌گیری فرصتهای سرمایه‌گذاری از سه نسبت استفاده شده است عددی که به عنوان فاکتور مشترک از این سه نسبت بدست می‌آید به مثابه نماینده‌ای برای فرصتهای سرمایه‌گذاری می‌باشد و هرچقدر ارزش بازار منابع نسبت به ارزش دفتریشان بیشتر باشد فرصتهای سرمایه‌گذاری بالاتر است که تحلیل‌گران مالی با تجزیه و تحلیل صورتهای مالی شرکت وضعیت آن را مورد بررسی قرار می‌دهند[3]

عوامل خارجی تأثیر گذار بر فرصتهای سرمایه‌گذاری

        سرمایه‌گذاران آگاه بایستی از این واقعیت مطلع باشند که تصمیم‌گیری مربوط به سرمایه‌گذاری می‌تواند خسته کننده و درگیر ساز باشد. با این حال، بدون توجه به فعالیتهای افراد، عوامل مشخصی در محیط سرمایه‌گذاری بر تمامی سرمایه‌گذاران تأثیر می‌گذارد. سرمایه‌گذاران باید این عوامل را در تمامی طول فرآیند تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاری مد نظر قرار دهند

الف – عدم اطمینان

       اولین عاملی که تمامی سرمایه‌گذاران باید مدنظر قرار دهند عدم اطمینانی [4] است. سرمایه‌گذاران با این امید داراییهای مالی را می خرند که انتظار دارند در طول چند دوره بعدی، بازده کسب کنند. این بازده را می‌توان پیش بینی کرد، اگر چه ممکن است بازده پیش بینی شده محقق نشود. واقعیت این است که بازده یک سهام و ریسک آن را میتوان پیش بینی کرد ولی آنچه که در واقعیت رخ می‌دهد ممکن است با میزان بازده پیش بینی شده متفاوت باشد

فرصتهای سرمایه‌گذاری آمیخته ای است از علم و هنر. برای نیل به موفقیت در امر سرمایه‌گذاری باید تصور کنیم که چه چیزی امکان دارد رخ دهد. ما در خصوص وقایع گذشته آگاهی داریم ولی نمی‌توان گفت که گذشته دوباره تکرار خواهد شد

       اگر چه آینده با عدم اطمینان همراه است ولی این عدم اطمینانی قابل مدیریت است و با استفاده از فهم اساسی سرمایه‌گذاری، سرمایه‌گذاران می‌توانند هوشیاری لازم جهت مدیریت عدم اطمینانی را کسب کنند. بعلاوه، سرمایه‌گذاران می‌توانند با کمک تکنیکها و ابزارهایی که وجود دارد تصمیمات بهتری را اتخاذ کنند. اگر چه استفاده از این تکنیکهای جدید، پیچیده به نظر می‌رسد با این حال می‌توانند بینش جدیدی را در خصوص فرآیند تصمیم‌گیری ارائه کنند

ب- عرصه سرمایه‌گذاری جهانی

       امروزه سرمایه‌گذاران بیش از هر زمان دیگری باید در خصوص سرمایه‌گذاری نسبت به مفهوم جهانی آن توجه کنند. اگر چه در سالهای قبل توجه چندان زیادی به سرمایه‌گذاری خارجی نمی‌شد ولی امروز با تشکیل بازارهای جهانی وایجاد فرصتهای سرمایه‌گذاری، سرمایه گذران خودشان را محدود به بازارهای داخلی نمی‌کنند. چرا  که شما می‌توانید از طریق سرمایه‌گذاری خارجی، بازده خود را افزایش و یا ریسک خود را کاهش دهید باید خود را محدود به فرصتهای داخلی یک کشور کنید

       بازارهای خارجی به سرعت پیشرفت می‌کنند  برای مثال، بازار ژاپنی ها یکی از سه بازار سهام بزرگ در جهان است که با توجه به قیمت سهام و حجم معاملات دارای درجات مختلفی است. بازار اروپای غربی از وسعت زیادی برخوردار بوده و راه حلهای مختلفی را به سرمایه‌گذاران ارائه می‌کنند. بازارهای آسیایی مانند بازارهای سنگاپور، کره، مالزی و تایلند نیز به سرعت شکل گرفته اند. در این میان کشورهای آمریکای جنوبی نیز از توان بالایی برخوردار شده اند به طوری که در سال 1990 برخی ازسهام های بازار سهام مکزیک به صورت معمولی در میان سرمایه‌گذاران آمریکایی مورد معامله قرار می‌گرفت

        سرمایه‌گذاران به سه دلیل به  سرمایه‌گذاری خارجی روی می آورند : اول برای اینکه درآمدحاصل از سرمایه‌گذاری بالا است. دوم اینکه، نرخ بازده اوراق بهادار خارجی بیشتر از بازارهای داخلی است. بنابراین سرمایه‌گذاران از طریق سرمایه‌گذاری خارجی می‌توانند به نرخ بازده بیشتری دست پیدا کنند. سوم اینکه، سرمایه‌گذاران از طریق سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار کشورهای خارجی باعث تنوع سهام خود وکاهش ریسک سرمایه‌گذاری خود می‌شوند. برای مثال وقتی بازار سهام داخلی ضعیف عمل  می‌کند سرمایه‌گذاران می‌توانند از طریق تشکیل پرتفلیو در بازار سهام خارجی شرکت کنند و عملکرد ضعیف بازار سهام داخلی را جبران نمایند 1

راهبرد تشکیل پرتفوی سرمایه‌گذاری

         به منظور تشکیل پرتفوی و انتخاب سهام یا داراییهای تشکیل دهنده سبد سرمایه‌گذاری، سرمایه‌گذار با تصمیم‌گیری در دو مرحله به قرار زیر روبرو است

-       تشخیص وانتخاب نوع داراییهای مورد نظر برای سرمایه‌گذاری ( سهام، اوراق قرضه، زمین و مستغلات ،…)

-        انتخاب  فرصتهای  سرمایه‌گذاری مختلف از میان انواع داراییهای انتخاب شده و میزان تخصیص منابع

       شاید مهمترین تصمیم هر سرمایه‌گذاری در تشکیل پرتفوی، انتخاب نوع دارایی و ترکیب پرتفوی است. به بیان دیگر چه مقدار از وجوه پرتفوی صرف اوراق قرضه، سهام، داراییهای بازار پول و غیره می‌گردد ؟

      مشخصاً میزان وزنی که به هر یک از داراییهای مورد نظر در پرتفوی داده می‌شود، از صفر تا 100 درصد متغیر است. اصولاً بررسیهای مربوط به تشخیص داراییها، سرمایه‌گذار را ملزم به پاسخگویی در مقابل سؤالات زیر می‌نماید

-   چه درصدی از وجوه پرتفوی به هر یک از کشورهایی که بازارهای مالی آنها در دسترس سرمایه‌گذار قرار دارد، تخصیص داده شود ؟ ( سرمایه‌گذاری فرامرزی )

-    پس از انتخاب کشور و حوزه جغرافیایی سرمایه‌گذاری، چه درصدی از وجوه پرتفوی به سهام اوراق قرضه، بروات و سایر داراییها تخصیص داده شود ؟

-   در چارچوب داراییهای منتخب و وزن هر یک در پرتفوی، چه درصد از وجوه صرف انواع مختلف اوراق قرضه، سهام قابل معامله در بورس، سهام شرکتهای خارج از بورس و غیره می‌گردد ؟

        بسیاری از ناظران آگاه بازار سرمایه  بر این واقعیت موافقت دارند که تصمیم مربوط به تشخیص نوع دارایی مهمترین تصمیم هر سرمایه‌گذار است. بر اساس برخی از مطالعات انجام شده در پرتفوی صندوقهای بازنشستگی، تصمیم و انتخاب نوع دارایی بیش از 90%  واریانس میزان بازدهی مورد نظر فصلی را موجب می‌گردد1

ارتباط فرصتهای سرمایه‌گذاری با اثر اهرمی

        یکی از ویژگیهای اصلی حق معامله همانا اثر اهرمی ‌برچشم‌انداز درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری انجام شده است. حق معامله بیش از حد نسبت به تغییرات قیمت دارایی واکنش نشان داده و لذا ابزاری مناسب برای کسب سود مضاعف در طی مدت سرمایه‌گذاری است و در عین حال مخاطرات بیشتری را نیز درجهت زیان کامل به همراه دارد. دلیل این امر آن است که ضریب اهرمی ‌در هردو جهت حرکت می‌کند. یعنی نه تنها دارای اثر مضاعف صعودی در فازهای مطلوب قیمت بلکه همچنین دارای اثر مضاعف نزولی درفازهای نامطلوب قیمت است

بنابراین هر چه ضریب اهرمی ‌بیشتر باشد، خرید مجوز توأم با ریسک بیشتری همراه خواهد بود. ضریب اهرمی‌به خصوص در مورد حق معاملاتی که دارای عمر باقیمانده بسیار کوتاهی می‌باشند، اثر گذارتر است. کلیه این اصول برای حق معاملات غیر عادی نیز مصداق دارند. البته بنا به نوع حقوق متعلقه به مجوز، اثر اهرمی مربوطه نیز نسبت به مجوزهای عادی مؤثرتر می‌گردد. ساختار (( همه یا هیچ )) مجوزهای دیجیتالی و موافقتنامه های تکمیلی جانبی نظیر ایجاد انواع مانع ها، اثر ضریب اهرمی‌را افزایش داده و امکان سودآوری بیشتر را در قبال پذیرش خطر بالاتر فراهم می‌نماید

     حق معاملات دارای محدوده که از طریق سکون حاکم بر بازار، کسب درآمد می‌نماید و نسبت به تغییرات قیمت واکنش منفی دارند، ویژگی خاصی را در رابطه با ضریب اهرمی‌ نشان می‌دهند. قیمت این نوع حق معاملات به ویژه زمانی که قیمت دارایی در بازار به محدوده های توافق شده برسد، بطور نامتناسب و مضاعف واکنش می‌نماید. چنانچه حد فوقانی و تحتانی محدوده دارای ویژگی انقضاء مجوز باشند، این امر به نوبه خود اثر ضریب اهرمی و ریسک زیان همراه با آن را بالا می‌برد 1

فرصتهای سرمایه‌گذاری و تأثیر آن بر هزینه  و سود

        برای کلیه حق معاملات در هر معامله ( خرید یا فروش ) کارمزدهای حداقل یا ثابت همراه با میزان سفارش  ( قیمت مجوز ضربدر مقدار )  در نظر گرفته می‌شود.  در حالتهای استثنایی هزینه های مذکورمی‌توانند از چندین برابر ارزش مجوز تجاوز نمایند. بعلاوه چنانچه حق اختیار اجرا گردد، قاعدتاً هزینه های اضافی بوجود خواهد آمد. بنابراین مجموع هزینه های جانبی کسب مجوز به همراه هزینه های فروش یا اجرای حق معامله در تعیین سودآوری نهایی سرمایه‌گذاری مؤثر می‌باشند .در چنین شرایطی کلیه هزینه ها تجمیع یافته و انتظار کسب سود بدتر خواهد شد و لذا تغییرات شدیدتر قیمت در بازار برای ورود به حاشیه سودآوری ضروری می‌نماید

بنابراین سرمایه‌گذار قبل ازانجام هرگونه سفارشی باید نسبت به تمامی موارد هزینه اطلاعات لازم را کسب نماید. تنها تحت چنین شرایطی است که محاسبه واقع بینانه از ورود سرمایه‌گذاری به منطقه سوددهی امکان پذیر است ( یعنی میزان افزایش مورد نیاز در قیمت دارایی و یا حداقل طول زمانی که قیمت دارایی بایستی در چارچوب محدوده توافق شده قرار گیرد ) طبیعی است که هرچه هزینه  بیشتر باشد رسیدن به آستــانه سوددهی نیز طـــولانی تر خواهد شد حتی اگر روند مورد انتظار تحقق یـابد، زیرا این بخـش از  هزینه‌ها درابتدا بایستی پوشش داده شود. چنانچه قیمتها طبق پیش بینی حرکت ننماید هزینه‌های جانبی به زیان حاصله اضافی خواهد شد1

فرآیند اجرایی و استفاده از فرصتهای سرمایه‌گذاری

  مقاله اطلاعات کلی شهرستان اردکان فایل ورد (word) دارای 88 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله اطلاعات کلی شهرستان اردکان فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله اطلاعات کلی شهرستان اردکان فایل ورد (word)

مقدمه   
فصل اول- ویژگی های عمومی منطقه
1-1- شناسایی اجمالی استان یزد    
1-2- موقعیت و وسعت استان یزد    
1-3- زمین شناسی    
1-4- زلزله   
1-5- آب و هوا         
1-6- منابع آب استان 
1-7- پوشش گیاهی   
1-8- وضعیت توپوگرافی و عوارض طبیعی زمین    
1-9- جریانات هوایی  
1-10- درجه حرارت  
1-11- بارندگی        
1-12- رطوبت نسبی 
1-13- تبخیر           
1-14- باد    
1-15- طوفان شن     
1-16- کویرهای استان یزد  
1-17- معادن           
1-18- ویژگی های تاریخی- اجتماعی     
1-18-1- سابقه تاریخی قبل از اسلام    
1-18-1- 1- ناحیه فهرج تا اردکان  
1-18-1-2- دریای ساوه 
1-18-1-3- دشت مهریز و ناحیه فهرج    
1-18-2-4- حوزه تفت      
1-19- موقعیت و خصوصیت مناطق وآثار باستانی         
فصل دوم- وضع موجود
2-1-    تصویری از وضع موجود شهرستان اردکان         
2-2-    قابلیت و امکانات    
2-3-    مشکلات و تنگناها  
فصل سوم- ویژگی های عمومی شهرستان
3-1- ویژگی های طبیعی شهرستان اردکان         
3-2-  پوشش گیاهی 
3-3- ویژگی های انسانی- اقتصادی  
3-4- صنعت 
3-5- معدن  
3-6-  خدمات          
3-الف- حوزه نفوذ شهر و ویژگی های آن 
3-الف-1- خدمات     
3-الف-2- ویژگی های تاریخی 
3-الف-3- جمعیت     
3-الف-4- فعالیت های اقتصادی در منطقه    
3-الف-5- کشاورزی   
3-ب- برآورد کمبودهای اساسی در; 
3-ب-1- بسط و توسعه شبکه ارتباط جاده ای وریلی           
3-ب-2- توسعه شبکه انتقال نیرو وپست های تبدیل          
3-ب-3-  آب وفاضلاب           
3-ب-4- خدمات اجتماعی و رفاهی  
فصل چهارم- کاربری اراضی شهرستان اردکان
ضرورت منطقه بندی   
روش استفاده
1- پهنه اراضی کوهستانی
2- پهنه اراضی مرتعی
3- پهنه اراضی کشاورزی   
4- پهنه اراضی تفریحی – توریستی   
5- پهنه اراضی انسان ساخت   
6- پهنه اراضی بایر (پوشش گیاه بسیار کم)   
7- پهنه اراضی حفاظت شده زیست محیطی   
8- محورهای ویژه   
فصل پنجم : نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات
4-1- ارائه کلیات چهارچوب پیشنهادی برای توسعه و عمران حوزه نفوذ شهر     
4-2- نتایج مربوط به شهر  
4-2-1- تعیین عملکرد و نقش غالب اقتصادی شهر در وضع موجود           
4-2-2- توزیع شاغلان برحسب فعالیت های اقتصادی و تحولات آن           
4-2-3- تولید ناخالص داخلی وارزش افزوده    
4-3- پیش بینی نقش و روند توسعه اقتصادی شهر در آینده   
4-4- پیش بینی احتمالات رشد وتحولات شهر در آینده              
4-4-الف- باروری         
4-4-ب- مرگ ومیر      
4-4-ج- مهاجرت         
4-4-ج-1- سناریو اول          
4-4-ج-2- سناریو دوم          
4-5- آینده نگری عرضه و تقاضای نیروی کار در شهر اردکان         
4-5-الف- سناریو اول               
4-5-ب- سناریو دوم     
4-6- ارزیابی امکانات رشد کالبدی و توسعه شهر، جهات، حدود منطقی و;          
4-6-الف- تاریخ رشد کالبدی          
4-6-ب- مراحل توسعه آتی شهر      
4-6-ج-  تحقق طرح              
4-7- دسته بندی و سلسله مراتب خدماتی شهر      
4-8- معیارها و ضابطی که باید در طرح ریزی کالبدی شهر مورد نظر قرار گیرد       
4-9- جمع بندی و راه حل بدست آمده برای رشد و توسعه شهر 
منابع و مآخذ

بخشی از منابع و مراجع پروژه مقاله اطلاعات کلی شهرستان اردکان فایل ورد (word)

کتاب جغرافیای استان یزد
طرح جامع شهرستان اردکان. سال
طرح جامع شهرستان اردکان . سال
کتاب چارچوب تهیه طرح توسعه اردکان
برنامه راهبردی توسعه روستایی شهرستان اردکان. سال
سالنامه آماری استان یزد. سال

مقدمه

به طور کلی رشد جمعیت کره زمین و افزایش پیچیدگیهای زندگی مدرن و نیازی که به شناخت منابع طبیعی و غیره وجود دارد باعث شده است که انسان محیط طبیعی و اجتماعی خود را به طور دقیق مورد مطالعه و بررسی قرار دهد اما بایستی گفت که این مطالعه بسیار متنوع می باشد و شامل موضوعاتی نظیر وضع راهها‏‏، ناهمواریهای منطقه، شبکه آب، پوشش گیاهی، وضعیت مسکونی، وضعیت آبها و غیره می شود

یکی از راههای دسترسی به چنین اطلاعاتی تهیه نقشه از منطقه می باشد معمولاً رسم بر این است که گروههای مطالعاتی برای بررسی یک منطقه به آن منطقه رفته و از نزدیک آن را مورد مطالعه قرار می دهند اما این مطالعه و بررسی می تواند جنبه های گوناگونی مانند کشاورزی، زمین شناسی، جغرافیایی، اجتماعی و غیره داشته باشد

تهیه نقشه با موضوعات مختلف از منطقه مورد نظر می تواند زمینه های اشاره شده را به طور نسبی نمایش داده و به علاوه اطلاعات موجود بر روی زمین را بصورت یک مدرک ثبت نمایدتا گروههای بعدی بتوانند با مراجعه به آن در هر فرصت مقتضی پژوهشهای خود را انجام دهند. اما بایستی توجه داشت که نقشه ای بزرگ مقیاس از منطقه ای کوچک که شامل کل زمین، شبکه آب، پوشش گیاهی، شبکه مسکن، جاده ها، زمین شناسی و سایر جزئیات است اطلاعاتی در اختیار ما قرار دهدکه مبنای اولیه برای طرح و اجرای برنامه های عمرانی و مورد نیاز به شمار می رود

احداث جادهٌ مسکن، سیستم کنترل سیل، سیستمهای آبی، سیستمهای فاضلاب یا تقریباً هر نوع کارهای ساختمانی و عمرانی نیاز به نقشه دارد

نقشه های کوچک مقیاس از مناطق زمین که اطلاعاتی راجع به فرسایش خاک، کاربری زمین، خصوصیات جمعیت، آب و هوا وغیره را در بر دارد باعث شناخت و درک ما از امکانات موجود و اشکالات منطقه می شود نقشه هایی که تمام کره زمین را به صورت خلاصه و جنرالیزه نشان می دهند می توانند مبنایی برای مطالعه وضع کره زمین در گذشته وحال وحوادثی که احتمالاً درآینده ممکن است به وقوع بپیوندد محسوب می شود

بدین ترتیب می بینیم که تهیه نقشه امری لازم و زیربنایی برای هر کشوری جهت شناخت محیط طبیعی اش می باشد که بایستی به تهیه نقشه مبادرت کند

1-1- شناسایی اجمالی استان یزد

1-2- موقعیت و وسعت استان یزد

استان یزد با مساحت 131551 کیلومتر مربع در قسمت مرکزی فلات ایران قرار دارد این استان در 29 درجه و 52 دقیقه تا 33 درجه و 27 دقیقه عرض شمالی و 52 درجه و 55 دقیقه تا 56 درجه و 37 دقیقه طول شرقی واقع شده است و در برگیرنده نامناسب ترین عوامل طبیعی غالب بر فلات مرکزی ایران است

این استان در مسیر راههای تهران- کرمان، بندر عباس- تهران، زاهدان و همینطور مسیر راه آهن تهران- کرمان قرار دارد

این استان از نظر جغرافیایی محدود می باشد که از طرف شمال به استان اصفهان و خراسان و از شرق به استانهای خراسان و کرمان ، از جنوب به استان فارس و از غرب به استانهای فارس و اصفهان محدود شده است. طبق آخرین تغییرات در تقسیمات کشوری، استان یزد، در سال 1379 به 9 شهرستان، 17بخش و 43 دهستان تقسیم شده که ملخص نتایج تقسیمات در جدول شماره (1) آمده است. تعداد کانونهای شهری استان در سرشماری نفوس و مسکن سال 1375، هفده کانون بوده که تا سال 1379 تعداد کانون های شهری در استان به 19 کانون رسیده است

 جدول شماره(1): تقسیمات سیاسی-اداری استان یزد- سال

شهرستان

وسعت

(کیلومتر مربع)

بخش

دهستان

تعداد آبادیهای دارای سکنه

تعداد کانونهای شهری

ابرکوه

2(ابرکوه-مهردشت)

اردکان

2(اردکان-احمدآباد)

بافق

2(بافق-بهاباد)

تفت

2(تفت-تیر)

خاتم

2(هرات-مروست)

صدوق

3(اشکذر،خضرآباد،ندوشن)

مهریز

1(مهریز)

اردکان

1(اردکان)

یزد

 4(حمیدیا،زارچ،شاهدیه،یزد)

جمع استان

مآخذ: آمارنامه استان یزد-سال

1-3- زمین شناسی

در تشکیلات وطبقات زمین شناسی استان یزد از قدیمیترین تا جدیدترین رسوبات مشاهده می شود. بخش اعظم این رسوبات متعلق به دورانهای مزوزوئیک، سنوزوئیک است و سنگهایی از جنس آهک، گچ، سیلیس، بازالت، مرمر و جز اینها را در خود جای داده است

تشکیلات آذرین گرانیتی، آندزیتی نیز تاحد زیادی در نواحی شمالی شیرکوه ، همچنین ارتفاعات ساغند و بافق گسترش دارند که گواه بر وجود فاز تکتونیتی در اغلب این نواحی بوده و باعث ایجاد کانسارهای معدنی زیادی است. بدین روی، استان یزد از نظر منابع طبیعی، بجز آب، در موقعیت بسیار خوبی قرار دارد

1-4- زلزله

بررسی سوابق لرزه خیزی در استان با توجه به مطالعات سده بیستم، گسله های جنبا و شبکه های لرزه نگاری نشان می دهد که استان یزد بجز نواحی جنوب شرقی آن جزء مناطق کم فعال لرزه خیزی ایران است. ولی با توجه به گسله های کواترنر و رویدادهای کهلرزه ای در استان، نمی توان گفت که در آینده سایر نواحی استان از گزند زمین لرزه در امتداد گسله ها مصون خواهد بود. گسله های دهشیر- بافت، کلمرد، کوه بنان، بهاباد، چشمه رستم، پشت بادام ، چایدونی، مهریز و تفت را بعنوان گسله های عمده استان یزد می توان نام برد

1-5- آب و هوا

استان یزد که در مرکز ایران قرار گرفته، به علل زیر دارای شرایط اقلیمی ویژه ای است

این استان علاوه بر اینکه از دریا دور است، ارتفاعات زاگرس و البرز نیز مانع از نفوذ رطوبت به آن می شوند
مجاورت با دشت کویر، عامل مؤثری در خشکی هوای آن شده است
آبهای سطحی آن اندک است و منحصر به رودخانه کم آب مروست و هرات می شود
تبخیر شدید، رطوبت نسبی کم، دوره گرمای طولانی و نوسانات شدید درجه حرارت، موجب گردیده استان یزد دارای آب و هوای بیابانی باشد، خاصه نوسانات شدید دما، گاهی در حدی است که گرمای زودرس درختان را به شکوفه می نشاند و به دنبال آن سرمای ناگهانی آسیب فراوانی به کشاورزی استان وارد می آورد. تنها عامل تعدیل کننده دما ارتفاعات شیرکوه است که تا شعاع نسبتاً وسیعی مناطق اطراف خود را تحت تاثیر قرار می دهد و همین امر موجب گردیده که مناطقی خوش آب و هوا در دره های آن پدید آید. در زمستان و بهار باران می بارد. بیشترین میزان بارندگی در ارتفاعات شیرکوه است (200میلیمتر) و کمترین میزان بارندگی در نواحی پست و شهری است

بخشی از منابع و مراجع پروژه مقاله اطلاعات کلی شهرستان اردکان فایل ورد (word)

به علت موقعیت ویژه جغرافیایی استان یزد و نزدیکی با کویر (آب و هوای منطقه کویری) و مقدار بسیار اندک ریزشای جوی و منابع آب محدود، دشواریها و مسائل بسیاری پدید آمده که مهمترین آنها عدم گسترش و توسعه کشاورزی استان می باشد.نبود آب، بازتاب منفی فراوانی بر سایر مسائل استان نهاده که موجب فقر پوشش گیاهی، محدودیت سطح زیر کشت و کاهش بازده است. به طوری که در بخش آب و هوا گفته شد، بارش سالانه در این استان کم است، و علاوه بر میزان اندک باران، مدت و زمان ریزش آن به شدت متغیر و نامنظم است. به طوری که امکان دارد در ظرف 24 ساعت 50 درصد باران سالانه ببارد و بقیه سال ، خشکی بر منطقه حاکم گردد، کمی بارندگی و بی نظمی در ریزش آن موجب شده است که به استثنای رودخانه هرات و مروست، رودخانه دائمی دیگری در سطح استان جریان نداشته باشد، تنها اطراف شیرکوه، جریانهای موقتی به صورت جویبارهای فصلی دیده می شود. بدین ترتیب ، منابع آب استان یزد به آبهای زیرزمینی محدود می گردد که بیشتر از طریق قناتها و چاههای عمیق و نیمه عمیق و در بعضی مناطق از چشمه ها تامین می شود

در این استان دریاچه دائمی یا فصلی و همچنین رودخانه ای که از داخل استان سرچشمه گرفته و دائمی نیز باشد وجود ندارد. این استان از نظر منابع طبیعی تجدید شونده فقیر است و با توجه به کمبود دائمی آب، این مسئله به شکل حاد خود نمایی می کند

مهمترین و بزرگترین سفره آب زیرزمینی استان، سفره آبی دشت یزد ـ اردکان است که آب مورد استفاده کشاورزی و صنعتی را تامین می نماید. در این منطقه، بهره برداری از آب از طریق چاههای عمیق و نیمه عمیق و قناتها صورت می گیرد. عمق این سفره زیاد است و تاکنون 250 متر آن از طریق حفاری محقق گردیده و احتمالاً تا عمق 400 متری در محور اصلی دشت ادامه دارد ( خط القعر کوههای شیرکوه و خرانق). افت سطح آب زیرزمینی استان هر ساله شدیدتر می شود و به طور متوسط در مناطق مختلف بهره برداری در سال به 50 سانتیمتر می رسد. علت این مسئله حفر چاههای عمیق است، زیرا حفر چاههای عمیق باعث می شود که آخرین قطره های آبی را که در طول هزارن سال در دل زمینهای کویری استان ذخیره شده، از عمق 300 متری و حتی بیشتر بیرون کشیده و مصرف کنند. متاسفانه قناتها رفته رفته آبدهی خود را از دست داده و خشک و متروک  می شوند

برداشت بیش از حد از منابع زیرزمینی بویژه در دهه های اخیر موجب افت کیفی و کمی این منابع شده است. بطوری که در دشت یزد- اردکان طی دوره 79-1352 سطح منابع آب تا میزان 29/12 متر کاهش یافته است

1-7- پوشش گیاهی

با توجه به شرایط اقلیمی استان یزد، بارش اندک و نامنظم، نوسانهای زیاد درجه حرارت، تبخیر فراوان و پایین بودن سطح آبهای زیرزمینی ونامساعد بودن خاک، این استان با کمبود پوشش گیاهی مواجه است. علاوه بر شرایط نامناسب طبیعی یادشده، استفاده های بی مورد و ناهماهنگ اهالی از این پوشش ناچیز نیز هر چه فزونتر موجب نابودی و انهدام پوشش گیاهی منطقه می گردد. بوته کنی، تهیه زغال چوب، چرای مفرط و رعایت نکردن اصول صحیح کشاورزی ، از عواملی است که سبب ضعف بیش از حد پوشش گیاهی استان می شود. در کتب تاریخی یزد از جنگلهای بزرگ و متنوع گز، قیچ و تاغ و مراتع سرسبز و وسیع دامنه شیرکوه یادشده است که متاسفانه به استثنای چند منطقه، همگی آنها از بین رفته است

گیاهان این منطقه با شرایط خشک و کویری سازگاری دارند و می توانند مدتهای دراز، بدون باران دوام بیاورند.گیاهان یکساله نیز در این بیابانها وجود دارند، که با خشکی و گرمای تابستانهای طولانی سازش یافته اند. بذر گیاهان یکساله می توانند سالها به حالت خواب به سر برده و باشروع بارندگی و فراهم شدن شرایط مساعد شروع به رشد کنند. از این رو، در سالهایی که در کویر باران فراوان می بارد، سراسر بیابان  پوشیده از گلهای وحشی می شود. تاکنون بیش از 15 گونه گیاه در منطقه شناخته شده است که پوشش گیاهی عمده استان به شمار می رود

1-8- وضعیت توپوگرافی و عوارض طبیعی زمین

استان یزد از نظر پستی و بلندی دارای تنوع است و ارتفاع آن از سطح دریای آزاد در نقاط مختلف متفاوت و از حدود 850 متر (در اطراف کویر ریگ زرین) تا 4055 متر (ارتفاعات شیرکوه) تغییر می کند.تراکم ارتفاعات در سه رشته مجزا که عمدتا‏‎ً رشته جبال مرکزی ایران را دنبال می کنند. دیده می شود که روند آنها شمال غربی- جنوب شرقی و شمالی- جنوبی است. علاوه بر اینها کوههای جدامانده نیز در سطح استان به طور پراکنده وجود دارند. بلندترین ارتفاعات در جنوب غربی یزد قرار دارند وجود این ارتفاعات استان را از نظر ژئوفیزیکی تنوع بخشیده و علی رغم کویری بودن آن وجود مناطق ییلاقی در ارتفاعات استان قابل ملاحظه اند

در شمال ( محدوده شهرستان اردکان) بلندترین نقطه، کوه خونزا با ارتفاع 3158 متر قرار دارد که بوسیله کوههای سفید، انجیرآوند، باغی، نیوک و حوض جعفر احاطه شده است

1-9- جریانات هوایی

به طور کلی منطقه در زمستان تحت تاثیر توده های بری قطبی از شمال شرق و شمال. در زمستان و تابستان جریانهای اروپای شمال غربی، از اواسط پائیز تا اواسط بهار جریانهای مهم مدیترانه ودر تابستان توده هواهای صحرایی عربستان از جنوب غربی و جنوب قرار دارد. در تابستانها احتمال رسیدن جریان دریایی اقیانوس از طرف جنوب و جنوب شرقی وجود دارد. لیکن در ضمن عبور از خشکی نوع آن از بحری به بری تغییر می نماید

1-10- درجه حرارت

متوسط درجه حرارت سالانه از پست ترین تا مرتفع ترین نقاط بین 5/6 تا23 درجه سانتیگراد متغیر می باشد

میانگین دامنه سالانه نوسان دما بر حسب ارتفاع نزولی بوده و بین 26 درجه سانتیگراد در نواحی کویری تا 12 درجه سانتیگراد در مناطق مرتفع تغییر می نماید. در نتیجه ضریب بری بودن این مناطق بین 52 تا 23 متغیر است

میانگین سالانه دماهای حداکثر و حداقل سالانه چنین برآورد شده که پارامتر نخست در تمامی استان بین 5/29 تا 9/7 و پارامتر دوم بین 14 تا 8/4- در جه سانتیگراد متغیر می باشد

حداکثر مطلق دما در ایستگاه چغارت 8/45 و حداقل مطلق دما در حجت آباد پیشکوه واقع در ارتفاع 1500 متری 5/19- درجه می باشد

بخش عمده ای از شهرستان اردکان در محدوده ای واقع شده که میانگین دمای سالانه آن 20 درجه سانتیگراد است

1-11- بارندگی

اگرچه استان یزد سالانه بطور متوسط تحت تاثیر17 مرکز کم فشار بارانزا ازجهت غرب و یا شمال غرب قرار دارد،لیکن درحین عبور از خشکی های وسیع ،سیستمهای ابری فرسایش رطوبی پیدا نموده و به همین دلیل بارندگی استان چندان قابل توجه نمی باشد

میانگین سالانه بارندگی درمناطق کویری 40 میلیمتر. در یزد 5/54 میلیمتر و در ارتفاعات شیرکوه 380 میلی متر می باشد

حداکثر بارندگی در مناطق کم ارتفاع در فصل زمستان و در مناطق کوهستانی در فصل بهار رخ  می دهد

تعداد سالانه روزهای بارندگی20 وتعداد روزهای برفی فقط 2روز است

1-12- رطوبت نسبی

  مقاله ساز وکارهای فقه اسلامی در احیا و تثبیت کرامت انسانی فایل ورد (word) دارای 24 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله ساز وکارهای فقه اسلامی در احیا و تثبیت کرامت انسانی فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله ساز وکارهای فقه اسلامی در احیا و تثبیت کرامت انسانی فایل ورد (word)

چکیده  
مقدمه  
1 توسعه تفکر توحیدی در سطح جوامع بشری  
2 اقامه قسط و عدل در سطح جوامع بشری  
3 صیانت از حرمت جان انسان ها  
4 صیانت از حرمت مال انسان ها  
5 صیانت از حرمت آبروی انسان ها  
6 صیانت از کرامت انسانی حتی پس از مرگ  
7 اولویت دادن به امور معنوی  
8 ایجاد محیط پاک و معنوی در سطح جوامع بشری  
9 تأمین نظم، امنیت، رفاه و آسایش شهروندان  
نتیجه گیری  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه مقاله ساز وکارهای فقه اسلامی در احیا و تثبیت کرامت انسانی فایل ورد (word)

ابن حنبل، احمد، بی تا، مسند احمد، بیروت، دار صادر

أحسائی، ابن أبی جمهور، 1404ق، عوالی اللئالی، تحقیق مجتبى عراقی، قم، سیدالشهداء

الآبی، الفاضل، 1410ق، کشف الرموز، تحقیق علی پناه اشتهاردی و حسین یزدی، قم، مؤسسه نشر اسلامی

بحرانی، محقق یوسف، بی تا، الحدائق الناضره، تحقیق و تعلیق محمدتقی ایروانی، قم، مؤسسه نشر اسلامی

بیهقی، احمدبن حسین، بیتا، السنن الکبرى، بیروت، دارالفکر

جوادی آملی، عبدالله، 1378، ولایت فقیه: ولایت فقاهت و عدالت، قم، اسراء

حرانی، ابن شعبه، 1404ق، تحف العقول، تصحیح وتعلیق علی اکبر غفاری، چ دوم، قم، مؤسسه نشر اسلامی

حرعاملی، محمدبن حسن، بی تا، وسائل الشیعه، تحقیق وتصحیح محمد رازی و تعلیق ابی حسن شعرانی، بیروت، دار إحیاء التراث العربی

حصفکی، علاءالدین، 1415ق، الدر المختار، بیجا، دار الفکر

حلی، جعفربن حسن، 1409ق، شرائع الإسلام، تعلیق سیدصادق شیرازی، چ دوم، تهران، استقلال

حلی، حسن بن یوسف، 1410ق، إرشاد الأذهان، تحقیق فارس حسون، قم، مؤسسه نشر اسلامی

ـــــ ، 1417ق، تذکره الفقهاء، قم، مؤسسه آل البیت علیها السلام

ـــــ ، 1420ق، تحریر الأحکام، تحقیق ابراهیم بهادری، قم، مؤسسه امام صادق علیه السلام

حلی، یحیى بن سعید، 1386ق، نزهه الناظر فی الجمع بین الأشباه والنظائر، تحقیق سیداحمد حسینی و نورالدین واعظی، نجف، آداب

خراسانی، وحید، 1421ق، توضیح المسائل، قم، مدرسه باقرالعلوم علیه السلام

ـــــ ، بی تا، منهاج الصالحین، بی جا، بی نا

خوئی، سیدابوالقاسم،1410ق، منهاج الصالحین، چ بیست و هشتم، بیجا، مدینه العلم

محقق سبزواری، محمدباقر، 1423ق، کفایه الاحکام، تحقیق مرتضى واعظی اراکی، قم، مؤسسه نشر اسلامی

سیوطی، جلال الدین، 1401ق، الجامع الصغیر، بیروت، دارالفکر

صافی، لطف الله، بی تا، مجموعه الرسائل، بی جا، بی نا

صدر، سیدمحمدباقر، 1421ق، الاسلام یقود الحیاه، مدرسه اسلامیه، قم، مرکز الأبحاث و الدراسات التخصصیه للشهید الصدر

طباطبایی، سیدعلی، 1414ق، ریاض المسائل، قم، مؤسسه نشر اسلامی

طباطبائی، سیدمحمدحسین، بیتا، المیزان فی تفسیرالقرآن، قم، مؤسسه نشر اسلامی

طوسی، محمدبن حسن، 1363، الاستبصار، تحقیق سیدحسن خرسان، چ چهارم، بیجا، دارالکتب الاسلامیه

ـــــ ، 1417ق، الخلاف، تحقیق سیدعلی خراسانی و دیگران، قم، مؤسسه نشر اسلامی

ـــــ ، بیتا، النهایه فی المجرد الفقه والفتاوی، بیروت، دار الاندلس

فهداوی، خالد سلیمان حمود، 2008م، الفقه السیاسی الاسلامی، دمشق، دار الوائل

قزوینی، محمدبن یزید، بی تا، سنن ابن ماجه، تحقیق محمدفؤاد عبدالباقی، بی جا، دار الفکر

کرکی، علی بن حسین، 1408ق، جامع المقاصد، قم، مؤسسه آل البیت علیها السلام

کلینی، محمدبن یعقوب، 1365، الکافی، تصحیح علی اکبر غفاری، چ چهارم، تهران، دار الکتب الإسلامیه

کوفی، ابن ابی شیبه، 1409ق، المصنف، تحقیق سعید محمد اللحام، بیجا، دار الفکر

گلپایگانی موسوی، سیدمحمدرضا، 1413ق، هدایه العباد، قم، دار القرآن الکریم

لنکرانی، فاضل، 1374، توضیح المسائل، چ هفتم، قم، مهر

متقی هندی، 1409ق، کنز العمال، تفسیر بکری حیانی، بیروت، مؤسسه الرساله

مجلسی، محمدباقر، 1403ق، بحار الأنوار، چ سوم، بیروت، دارإحیاء التراث العربی

محمدی ری شهری، محمد، 1416ق، میزان الحکمه، بی جا، دارالحدیث

موسوی خمینی، سیدروح الله، 1390ق، تحریر الوسیله، چ دوم، قم، اسماعیلیان

ـــــ ،1410ق، المکاسب المحرمه، چ سوم، قم، اسماعیلیان

نجفی، محمدحسن ، 1362، جواهر الکلام، تحقیق عباس قوچانی، چ سوم، بیجا، دارالکتب الاسلامیه

نراقی، احمدبن محمدمهدی، 1415ق، مستند الشیعه، قم، مؤسسه آل البیت علیها السلام

نوری طبرسی، میرزا حسین، 1409ق، مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل، چ دوم، بیجا، مؤسسه آل البیت علیها السلام

چکیده

هرچند همواره در مکاتب مختلف، دغدغه حفظ و ارتقای کرامت انسانی، مطرح بوده و هریک سازوکارهایی بدین‌منظور ارائه داده‌اند، اما فقه اسلامی در این زمینه، رویکردی متعالی داشته و بعضاً راهکارهایی بی‌بدیل ارائه داده است. این تحقیق، با بهره‌گیری از روش توصیفی ـ تحلیلی، برخی از ساز‌و‌کارهای مهم و کلی فقه اسلامی برای تثبیت کرامت انسانی را ارائه نموده است. توسعه تفکر توحیدی در سطح جوامع بشری، اولویت دادن به امور معنوی، برخوردار کردن همه انسان‌ها از محیط پاک و معنوی، صیانت از حرمت جان، مال و آبروی انسان‌ها، اقامه قسط و عدل در میان همه ابنای بشر و تأمین نظم، امنیت، رفاه و آسایش شهروندان، ازجمله احکام متعالی اسلام می‌باشند که کرامت انسانی را به کامل‌ترین شکل ممکن، به ارمغان می‌آورند. در این نوشتار، رابطه این دسته از احکام الهی با کرامت انسانی به‌روشنی تبیین شده است

کلیدواژه‌ها: فقه اسلامی، کرامت انسانی، جامعه بشری، ساز‌و‌کارها

مقدمه

کرامت انسانی، ازجمله مفاهیم اساسی است که در متون و منابع اسلامی توجه ویژه ای به آن شده است. کرامت، گاهی ذاتی و خدادادی است که شرافت انسان نسبت به سایر موجودات را نشان می دهد. این نوع کرامت و شرافت، که خداوند متعال به انسان عطا فرموده است، برخی تکالیف و مسئولیت ها را متوجه انسان می سازد. نوع دیگر از کرامت، اکتسابی است که انسان با اعمال اختیاری خود می تواند آن را برای خود ایجاد کند. این نوع کرامت، که در عرصه جامعه و اعطای مسئولیت های اجتماعی ملاک قرار می گیرد، به گونه ای است که هرچه این کرامت ارتقا یابد، مسئولیت های بیشتری برعهده فرد گذاشته می شود

کرامت انسانی به این معنا، با احکام متعالی فقه اسلامی، رابطه دوسویه دارد؛ از یک سو، آموزه های فقهی به انسان ها یاری می رساند تا کرامت بالقوه خود را به فعلیت رسانند. بی شک همه احکام فقهی در اسلام نقشی برجسته در پیشبرد تحقق کرامت بالفعل انسان ها دارند. فقه با بایدها و نبایدها و راهکار و راهبردهای خود، مسیری را برای انسان هموار می سازد تا به کرامت انسانی خود دست یابد. درحقیقت، فقه اسلامی، نه تنها به شکل ایجابی، دربرگیرنده احکامی است که کرامت انسانی را نتیجه می دهد، بلکه به شکل سلبی نیز متضمن احکام برای کسانی وضع گردیده که در مسیر طی کرامت انسانی از قوه به فعل، دچار کژی و انحراف گردیده اند. پس فقه، نمی تواند در برابر کسانی که این قوه را به فعلیت رسانده اند و کسانی که توفیقی در این زمینه نداشته اند، رفتار یکسانی داشته باشد، بلکه با بهره گیری از برخی تشویق ها، ترغیب ها، حقوق، تکالیف و حتی تنبیهات، نسبت به این دو دسته از افراد، واکنش متناسب را از خود نشان دهد. افزون بر این، ازآنجاکه افراد در پیمودن مسیر قوه به فعل، دارای درجات مختلفی هستند، فقه باید برای نیل هریک از این دسته افراد به کمال مطلوب، تدبیر جداگانه ای متناسب با ظرفیت ها و توانمندی های آنان بیندیشد و برای هریک از این دسته افراد، با توجه به موقعیت خاصشان، برنامه ریزی کند

از سوی دیگر، میزان دستیابی افراد بشر به کرامت فعلی، در نحوه صدور احکام و موازین فقهی متوجه آنها تأثیرگذار خواهد بود. برای نمونه، آن کسانی که خود را به درجات بالای کرامت انسانی رسانده اند، از نظر موازین فقهی، به جایگاه والایی در جامعه دست می یابند و می توانند مقامات عالی دینی و سیاسی را احراز نمایند. شخص معصوم، که از حیث فضایل و کرامت، در اوج کرامت انسانی است، تنها مرجع مردم در امور دینی و دنیای آنهاست. ازاین رو، اطاعت از ایشان به عنوان امام یا نبی به طور مطلق واجب می باشد و سایر انسان ها موظفند بی چون و چرا، جان، مال و عرضشان را در اختیار ایشان قرار دهند: أطِیعُواْ اللّهَ وَأطِیعُواْ الرَّسُولَ واُوْلِی الأمْرِ مِنکُمْ (نساء: 59). اما در زمان غیبت که ما از حضور ملموس کسی که بدین مقام نائل است محرومیم، باید امر دین و دنیای خود را در اختیار فرد اصلحی قرار دهیم که نزدیکترین افراد به ایشانند؛ چرا که اساساً مقامات دینی و دنیوی براساس سلسله مراتب کرامت انسان ها به ایشان اعطا می گردد و بر همین اساس، حقوق و تکالیفی شکل می گیرد

بنابراین، با توجه عمیق به احکام شریعت اسلام، درخواهیم یافت که هرچه به مراتب نازل تر کرامت نزدیک تر شویم، حقوق کمتری نیز به افراد اختصاص می یابد. برای نمونه، در فقه اسلامی تأکید گردیده که هرچند فرد مسلمان فاسق، از برخی حقوق برخوردار است، اما به سبب تنزل مقام او در مسیر کرامت، شهادتش در قضاوت پذیرفته نیست (محقق سبزواری، 1423ق، ج 2، ص 745؛ طباطبایی، 1414ق، ج 13، ص 248). همچنین کفار اهل کتاب، ازآنجاکه در مسیر کرامت گام های بیشتری نسبت به کفار غیرکتابی برداشته اند، دارای حقوق بیشتری نسبت به آنان هستند. در فقه موارد فراوانی وجود دارد که نشان می دهد به جهت اختلاف آنان در مسیر کرامت، احکام آنها نیز مختلف می شود. مثلاً بسیاری از فقها معتقدند: برخلاف سایر کفار، اهل کتاب پاک محسوب می گردند (لنکرانی، 1374، ص 22؛ خراسانی، 1421ق، ص 210)

بنابراین، ممکن است فردی از هیچ بخشی از این ظرفیت خویش برای به فعلیت رساندن آن قوه استفاده نکند و حتی در برابر آن موضع گیرد. در این صورت، همین انسانی که می توانست خلیفه خدا در زمین باشد و به درجات عالیه کرامت دست یابد، رتبه او از حیوانات و بهائم نیز کمتر می گردد: وَلَقَدْ ذَرَاْنَا لِجَهَنَّمَ کَثِیرًا مِّنَ الْجِنِّ وَالإِنسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لأ یَفْقَهُونَ بِهَا وَلَهُمْ أعْیُنٌ لأ یُبْصِرُونَ بِهَا وَلَهُمْ آذَانٌ لأ یَسْمَعُونَ بِهَا اُوْلَـئِکَ کَالأنْعَامِ بَلْ هُمْ أضَلُّ اُوْلَـئِکَ هُمُ الْغَافِلُونَ (اعراف: 179). در این صورت، ازآنجاکه به آن درجه از تنزل رسیده است که هیچ کرامتی را کسب ننموده، بلکه در نقطه مقابل آن نیز قرار گرفته است، احکامی در مورد او به اجرا درمی آید که حتی بخشی از آن برای حیوان نیز روا دانسته نشده است. برای نمونه ، در روایات زیادی از زدن حیوانات نهی شده است (ری شهری، 1416ق، ج 1، ص 713)، اما ممکن است انسان به درجه ای تنزل یابد که زدن او برای حاکم اسلامی از باب ضرورت اجرای حدود الهی الزامی باشد (نجفی، 1362، ج 34، ص 20؛ الآبی، 1410ق، ج 2، ص 277)

بنابراین، نکته مهم در رابطه آموزه های فقهی و کرامت انسانی این است: به میزانی که حکمی فقهی معطل بماند و یا به شکل مناسب اجرا نگردد، می تواند منشأ آسیب به کرامت بشر باشد. درحقیقت، اسلام مدینه فاضله اسلامی ای را ترسیم نموده که نمی توان به آسانی به تمام زوایای آن پی برد. اما فهم این مقدار از آن برای بشر میسور است که این مدینه فاضله کلیه روابط انسان و حقوق او را شامل می شود و تمام حرکات و سکنات او را دربر می گیرد. این احکام وضعی و تکلیفی بر صیانت از حیات انسان و حریت و کرامت او و نیز حقوق بشر تأکید فراوان دارد و تأمین کننده مصالح واقعی اوست (خراسانی، بی تا، ج 1، ص 555)

ازاین رو، با توجه به نحوه تأثیر و تأثر فقه اسلامی و کرامت انسانی، این پرسش مطرح می شود که فقه اسلامی چگونه کرامت انسانی را تحقق و تثبیت می بخشد. به عبارت دیگر، فقه اسلامی چه سازوکارهایی در جهت تحقق و تثبیت کرامت انسانی ارائه داده است؟ این مقاله، تلاش دارد با بهره گیری از منابع اسلامی، به ویژه منابع فقهی، بخشی از احکام متعالی فقهی که زمینه ساز و تثبیت کننده کرامت انسانی اند، تشریح نماید. بدین منظور، سازوکارهای فقهی تثبیت کرامت انسانی را در موارد ذیل پی می گیریم

1 توسعه تفکر توحیدی در سطح جوامع بشری

در صورتی که تفکر توحیدی، با تمام ابعاد آن، در جوامع بشری تحقق یابد، کرامت انسانی به نحو کامل آن نیز تحقق خواهد یافت؛ چراکه تفکر توحیدی توجهات را به سمت حاکمیت الهی سوق می دهد و حاکمیت های غیرخدایی و طاغوتی را نفی می کند و آنان را از زیر یوغ استبداد، استکبار، استعمار و استثمار رهایی می بخشد. براساس آیاتی همچون وَلَقَدْ بَعَثْنَا فِی کُلِّ اُمَّهٍ رَّسُولاً أنِ اعْبُدُواْ اللّهَ وَاجْتَنِبُواْ الطَّاغُوتَ (نحل: 36) و وَیَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالأغْلألَ الَّتِی کَانَتْ عَلَیْهِم (اعراف: 157)، یکی از رسالت های انبیای الهی، برچیدن حاکمیت طاغوت و رهایی آنها از غل و زنجیرهایی است که طاغوتیان بر گردن مردم انداخته اند. آیه شریفه وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنکُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُم فِی الْأرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِینَ مِن قَبْلِهِمْ وَلَیُمَکِّنَنَّ لَهُمْ دِینَهُمُ الَّذِی ارْتَضَى لَهُمْ وَلَیُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أمْنًا یَعْبُدُونَنِی لَا یُشْرِکُونَ بِی شَیْئًا وَمَن کَفَرَ بَعْدَ ذَلِکَ فاُوْلَئِکَ هُمُ الْفَاسِقُونَ (نور: 55)، تصریح دارد که درنهایت، زمانی که دین حق، جایگزین دین های دیگر می گردد، حاکمیت طاغوت نیز برچیده خواهد شد. درنتیجه، مردم در پناه حاکمیت الهی، امنیت فراگیر را تجربه خواهند کرد

براساس این آیات، کرامت انسانی تنها در سایه سیر بندگی خداوند و حاکمیت او به دست می آید. ازاین رو، در فقه اسلامی احکام فراوانی وجود دارد تا انسان وارد این مسیر بندگی شود و یا از طریق بندگی خارج نشود. از این رو، در فقه اسلامی، آموزه جهاد، که هدف آن استقرار حاکمیت الهی است، در جهت تثبیت کرامت انسانی اهمیت می یابد (فهداوی، 2008م، ص 199). ازاین رو، صاحب تفسیر المیزان، احیای جهاد را با حیات انسان گره زده است

قتال چه به عنوان دفاع از مسلمین یا بیضه اسلام باشد و چه قتال ابتدایی باشد، درحقیقت، دفاع از حق حیات انسان است؛ چراکه در شرک به خدا، هلاک انسانیت و مرگ فطرت است و در قتال، که دفاع از حق انسانیت است، اعاده حیات و احیای انسانیت پس از مرگ آن است. و فرد زیرک خردمند از همین جا پی می برد که بایسته است اسلام دارای حکمی دفاعی برای تطهیر زمین از لوث مطلق شرک و خالص گرداندن ایمان برای خداوند متعال باشد (طباطبایی، بی تا، ج 2، ص 66)

همچنین احکامی که در خصوص کتب ضلال در منابع فقهی آمده است، و نشان می دهد که باید زمینه هرگونه انحراف از طریق آثار مکتوب و غیرمکتوب از بین رود، حاکی از همین امر است. برخی از این احکام عبارتند از: حکم به حرمت خرید و فروش کتب ضلال (طوسی، بیتا، ص365؛ حلی، 1386ق، ص 78)؛ نگه داری و نسخه برداری از این کتب، بدون درصدد پاسخ گویی بودن به آنها (حلی، 1409ق، ج 2، ص 264؛ حلی، 1410ق، ج1، ص 357)؛ تعلیم و تعلم این دسته از کتب (حلی، 1417ق، ج 12، ص 143)؛ اخذ اجرت برای تعلیم و تعلم آنها (همان)؛ و اخذ اجرت به منظور نسخه برداری از آنها (حلی، 1420ق، ج 2، ص 266). حتی حضرت امام ره، فروش کاغذ را در صورتی که فروشنده بداند خریدار آن را در تهیه کتب ضلال به کار می برد، حرام شمرده اند (موسوی خمینی، 1410ق، ج 1، ص 134). همچنین برخی از فقها وقف بر کتابت و نشر کتب ضلال (موسوی خمینی، 1390ق، ج 2، ص 71) و وصیت به نشر و نسخه برداری از کتب مذکور (گلپایگانی موسوی، 1413ق، ج2، ص 173) را به دلیل آنکه از مصادیق افعال حرام به شمار می آید، صحیح ندانسته اند

پس، براساس احکام شریعت مقدس اسلام، هرآنچه که موجب تضعیف باورهای صحیح اعتقادی مردم و تضعیف باور توحیدی آنان گردد، باید از جامعه اسلامی برچیده شود. به تعبیر یکی از فقهای شیعه

برای حفظ عقیده، اسلام تعالیم مهمی را آورد تا جامعه را از انحراف در عقائد و فساد فکری مصون دارد و سارقان عقیده نتوانند این ثروت انسانی نفیس بی نظیر را بربایند. یکی از این تعالیم و فرائض مهم، وجوب کشف بدعت ها و برائت جستن از اهل بدعت و ردّ شبهات آنان و تحریم انتشار عقائد فاسد ایشان و منع نشر کتب ضلال و وجوب ابطال باطل و اظهار حق می باشد و امثال این تکالیف به خاطر صیانت عقائد از انحراف و حمایت از مرزهای فکری و اعتقادی مسلمین است (صافی، بی تا، ج 1، ص 284)

2 اقامه قسط و عدل در سطح جوامع بشری

  مقاله نهج البلاغه و معارف الهی فایل ورد (word) دارای 109 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله نهج البلاغه و معارف الهی فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله نهج البلاغه و معارف الهی فایل ورد (word)

(1) آشنایی با نهج البلاغه
مقدّمه ( معجزه جاوید )
فصل اوّل : جلوه ای از جمال علی علیه السلام
فصل دوم : هویّت نهج البلاغه
بخش اول : خطبه ها
بخش دوم : نامه ها
بخش سوم : حکمت ها و کلمات قصار
فصل سوم : رمز جاودانگی نهج البلاغه
فصل چهارم :نهج البلاغه از دیدگاه دانشمندان
فصل پنجم : عظمت سید رضی ( ره )
فصل ششم : کتاب شناسی نهج البلاغه
شرح و تفسیر
ابزار تحقیق
ترجمه ها
فصل هفتم :اسناد ومدارک در نهج البلاغه
(2)-انسان در نهج البلاغه
پیش گفتار
طرح رسول
نقش امام بعد از رسول
نهج البلاغه و معارف
انسان شناسی
درک وضعیت
درک تحول
درک تنهایی
برهان فقر
حاصل
اثبات جهان خارج
درک تقدیر
قدر و اندازه انسان
استمرار انسان
قدر و ارزش انسان
همت ؛ ملاک ارزش گذاری
آثار
درک ترکیب
هدف داری
جهت حرکت
نقش و شغل
خلاصه
(3)ارتباط انسان با خدا در نهج البلاغه
دیباچه
آنکه آگه تر بود
ارتباط خدا با انسان
1-    ارتباط وجودی ( معیت قیومی )
2-    ارتباط هدایت تکوینی ( ربوبی )
3-    ارتباط هدایت تشریعی
4-    ارتباط ولایی
ارتباط انسان با خدا
1-    ارتباط وجودی ( فقر ذاتی )
2-    ارتباط ارادی ِ( اختیاری )
1-2- ارتباط ظالمانه ( هبوطی )
2-2- ارتباط حسنه ( صعودی )
الف- ارتباط سودا گرانه
ب- ارتباط عاشقانه
شرایط ارتباط انسان با خدا
1-    دین
2-    تقوی
3-    بصیرت
4-    ولایت نسبت به اهل بیت علیهم السلام
5-    برائت از دشمنان خدا
6-    هماهنگی و وحدت با مؤمنان
باب های ارتباط با خدا
الف- باب جوارحی ( بدنی )
نماد ارتباط
باب ویژه دوستان
کلید گنجینه ی الهی
ب-راه دل
ذکر
اقسام ارتباط عاشقانه با خدا
ارتباط شهودی
تسبیح عامل شهود
موانع ارتباط با خدا
هشدار
حسن ختام
( 4 ) دنیا و زندگی ازنگاه امیر مؤمنان علیه السلام
در آمد
رویکرد ها
من کیستم ؟
خود را ;
بهای انسان
نسبت ما با جهان
آیینه اگر عکس تو ;
در آیینه نگاه امام علیه السلام
حکمت، مدیریت، مداوا
برای کارگزاران
واقعیت ، اما تلخ
( 5 )عدالت در نهج البلاغه
مقدمه: آرمان گم شده
1-    تعریف عدالت
2-    ارزش و اهمیت عدالت
3-    موانع اجرای عدالت
1-3- جهل و نادانی
2-3- پیش داوری
3-3- خودکامگی و خودپسندی
4 –3-سود جویی
5-3- تبعیض
6-3- زیاده خواهی دنیا پرستان
-4اقسام عدالت
بخش اول : عدالت اجتماعی
بخش دوم : عدالت سیاسی
راهکارهای تحقق عدالت سیاسی
1-    مهر ورزی نسبت به مردم
2-    توزیع عادلانه
3-اصلاح سیستم مالیاتی
4-عدالت قضایی
5-ساده زیستی زمامداران
6-توجّه ویژه به محرومان
7-رعایت حقوق متقابل زمامداران با مردم
موانع سیاسی اجرای عدالت
بخش سوم : عدالت اداری
1-    شایسته سالاری
2-    پرهیز از قومیت گرایی
3-مصلحت اندیشی
4-تقدیر از مدیران شایسته
5-نظارت بر ساده زیستی کارگزاران
6-توجه به حقوق اساسی کارگزاران
7-برخورد قاطع با خیانت پیشه گان
نمونه های از برخورد با کارگزاران
6-حکمت های برگزیده

مقدمه(معجزه جاوید)

المرء مخبوء تحت لسانه[1] انسان نهفته در زیر زبان خویش است

معجزات سفرای الهی بر دو قسم است، قولی و فعلی. معجزات فعلی، تصرّف در کائنات به قدرت ولایت تکوینی و باذن خدا همچون شق القمر،و زنده کردن مردگان میباشد. همانطور که درختی به امر رسول خدا (ص)از جای خود کنده شد و همانند مرغی بال زنان بسوی ان حضرت شتافت[2] وکندن در قلعه ای خیبر به دست توانای امیر مومنان علی (ع) از معجزات فعلی و ولایت تکوینی آن حضرات است، معجزات قولی آنان نیز ، همان علوم و معارف بلندی است که از طریق فرشتگان حامل وحی از جانب خداوند بر پیامبران و اولیائ الهی نازل میشود.معجزات فعلی موقّت و محدود به زمان ومکان و برای عوام است که بعد از وقوع، واقعه تاریخی محسوب میشوند .امّا معجزات قولی فارغ از مکان و زمان که برای خردمندان نکته سنج و گوهرشناس است که طالب مائده آسمانی اند

در سلسله معجزات قولی، قرآن مجید ومعارف اهل بیت علیهم السلام چون نهج البلاغه و صحیفه سجادیّه  در رتبه بعدی قرار دارند.[3] اگر کسی با دیده تحقیق و انصاف در معارف خاندان وحی تدبر کند، اعتراف خواهد کرد که این همه معارف بلند و فراتر از عقول بشر که از شخصی درس ناخوانده صادر شد، حاکی از روح والای  مؤیّد به روح القدس می باشد. وهمین معارف بلند ،خود گواه بر حجّت بودن آنان است ونهج البلاغه نمونه ای بسیار بارز از کالای پر بهای بازار معرفت است؛ زیرا که در جمیع شئون مادّی و معنوی حیات انسان نهجی قویم واستوار دارد و معجزه جاوید علی علیه السلام محسوب میشود.والبته امیرمومنان علی (ع) نزد خردمندان ،خود معجزه حضرت محمد (صلی الله علیه واله)هست که با سخنان گهر بار خویش، معجزه بودنش را برای پیامبر(ص)در کنار قران ثابت وجاودانه ساخت زیرا که او قرآن ناطق و عین علم و زبان گویای خداوند متعال بود. برای شناخت این کتاب با عظمت مطالبی در چند فصل ارائه میگردد

فصل اول: جلوه ای از جمال علی علیه السلام

ابوالحسن علی، پسر ابی طالب بن عبد المطّلب بن هاشم بن عبد مناف ومادرش فاطمه بنت اسد، از زنان بزرگ تاریخ اسلام است

روز جمعه سیزدهم رجب سنه سی بعد از عام الفیل، بطور شگفت انگیزی در بیت الله الحرام (کعبه) به دنیا آمد. اوّلین خلیفه  پیامبر (ص)وامیر المومنین نزد شیعیان، وچهارمین خلیفه از خلفای راشدین نزد اهل سنّت میباشد  و اولین کسی بود که گوی سبقت در ایمان را از آن خود  ساخت و اسلام آورد.درحالیکه  نوجوانی بیش نبود

وپسر عموی پیامبر(ص)، برادر آنحضرت، همسر سیده زنان عالم فاطمه (س)، سرآمد شجاعان تاریخ و پیشتاز عرصه نبرد در جنگ های پیامبراسلام(ص) با کفّاربود. در جنگ احد بر اثرفداکاری بی مانند مدال افتخار (لافتی الاّ علیّ ;)از طریق وحی در حضور رزمندگان به او داده شد، و در نبرد احزاب به عنوان نماد ایمان کلّ در برابرکفر مطلق قرار گرفت تا آنرا از پای در آورد. ودر نبرد سخت خیبر فاتح بزرگ آن میدان بود

در عرصه علم ودانش باب مدینه ی علم نبویّ(ص) و در میان صحابه ی پیامبر(ص) ازهمه داناتر به فتوی و قضاوت ودر زهد واخلاص، احسان به نیازمندان، دفاع از اسلام، عدالت و حق گرایی،و; سرآمد یاران  بود

بعد از ارتحال پیامبر (ص)به مدت 25 سال ازخلافت کنار نهاده شد با اینکه به بر اساس آیات قرآن و تصریح رسول خدا، رهبری امّت ،حقّ مسلّم او بود . ولی پس از کشته شدن عثمان بن عفان (خلیفه سوم) در سال 35  ه .ق.، مسلمانان با وی به عنوان خلیفه مسلمین بیعت کردند

 در مدت کوتاه خلافت خود، سه جنگ داخلی جمل (به رهبری عائشه) ، جنگ صفّین (به رهبری معاویه) وجنگ نهروان با گروه خوارج، بر او تحمیل گردید و مانع از تحقّق اهداف و خدمات ارزنده آن حضرت به جامعه اسلامی شد. سر انجام در سن 63 سالگی،  در سحر گاه روز نوزدهم ماه رمضان سال 40 ه.ق بدست  عبد الرحمان بن ملجم مرادی از گروه خوارج، ترور و روز21 رمضان همان سال به فیض شهادت که آرزوی دیرینه اش بود، نائل آمد

 عظمت ومناقب آن حضرت فراتر از آن است که بتوان در رساله ای در این حجم ، مطرح نمود اما برای تماشای دریا می توان از چشم های کوچک نیز بهره جست.[4]

عظمت علی (ع) ازمنظر قرآن

آنان که با معارف قرآن آشنایند می دانند که آیات فراوانی در فضیلت علی(ع) نازل شد و به برخی ازآن اشاره میکنیم

1-    آیه تطهیر( احزاب/ 33) بنا بر روایات فراوان از جمله روایت صحیح مسلم در کتاب فضائل باب 9ازعائشه

2-    آیه مباهله (آل عمران/61) بنا بر روایات فراوان از جمله روایت صحیح مسلم در کتاب فضائل باب 4حدیث 32 از سعد بن وقّاص)

وآیات دیگری مانند: آیه ولایت (مائده /55) ، آیه مودّت (شوری/33)  و سوره مبارکه انسان(دهر)و..[5]

علی (ع) در افق نگاه پیامبر(ص)

1-حبّ علی (ع) معیار شناخت مومن از منافق

 فرمود: یاعلی ترا دوست نمی دارد مگر مومن وترا دشمن نمی دارد مگر منافق.[6] ابو سعید خدری گوید: ما منافقان را از طریق نفرت از علی (ع)می شناختیم[7]

     2- علی (ع)ولیّ همه مومنان

 جمع فراوانی ازیاران پیامبر(ص)روایت نمودند که آن حضرت در غدیر خم بعد از مراجعت ازحجّهالوداع فرمود:من کنت مولاه فعلیّ مولاه اللهم وال من والاه وعاد من عاداه) سپس از همه خواسته است تا با علیّ (ع) به عنوان امیر مومنان، بیعت نمایند.[8]

 3- علیّ (ع) باب علوم پیامبر(ص): أنا مدینه العلم وعلیّ بابها.[9]و سعید بن مسیّب میگوید: تنها کسی که از یارن پیامبر (ص)سلونی (ازمن بپرسید)گفت علیّ(ع) بود وعمر همیشه میگفت: پنا میبرم به خدا از مشکل علمی که علیّ حضور نداشته باشد.[10]

فصل دوم: هویّت نهج البلاغه  

 این کتاب نفیس وشگفت انگیز به همّت والای حکیم، ادیب، فقیه، متکلم  و مفسر قرآن، سیّد رضی(359  تا  406ق)از میان سخنان گهربار امیر بیان علی علیه السلام از دیدگاه بلاغت با نگرشی عمیق و ظرافتی حکیمانه گزینش نمود و به بطور اختصار بدون ذکر منابع واسناد در سه بخش، تحت عنوان خطبه ها، نامه ها و حکمت ها عرضه گردیده است

بخش اول :خطبه ها

اولین و مهم ترین بخش نهج البلاغه حاوی سخنرانی های مهم امام(ع)است که در مناسبت های گوناگون از قبیل خطبه های نماز جمعه، نماز های عید،  پیشآمدها وجنگ ها و; ایراد فرموده اند که مجموعا 241خطبه می باشد برخی از آنها طولانی وبرخی کوتاه می باشند

خطبه های برگزیده

 از میان این خطبه ها برخی بیش از دیگر سخنان ، مورد توجه دانشمندان علوم مختلف قرار گرفته اند و زبان به ستایش آنان گشوده شد. مانند:خطبه ها 1- 3 – 27- 65- 83 – 91 – 109 – 165 – 182 – 183 -  185- 186- 192- 193- 202- 209- 210 – 216 – 221- 224 – 239 و; که در میان اینها برخی خطبه ها دارای ویژگی ها و محاسن برتری هستند

بخش دوم :نامه ها

دومین بخش نهج البلاغه ، حاوی وصایا و نامه های امام علی علیه السلام به شخصیت های سیاسی  و اجتماعی، دوستان، دشمنان، یاران و کار گزاران آن حضرت می باشد

  که شامل 79 نامه و پیام مکتوب می باشد که برخی از آنها دارای اهمیّت ویژه ای هستند

نامه های برگزیده

 نامه های که نزد دانشمندان و متفکرین ،دارای برجستگی خاصّی میباشند مانند: نامه های 3 – 9- 27 – 28 – 31 – 45  – 53 – 69 و;  که در این میان نامه 31 از آن حضرت به امام حسن مجتبی علیه السلام  است که حاوی مهم ترین دستورات درباب تعلیم، تربیت،  مسائل اجتماعی وخانوادگی است

همچنین نامه 53  معروف به عهد نامه ی مالک اشتر(ره)که از منظر حکومت و دانش سیاسی وحقوق شهروندی دارای امتیازات مهمی است که مورد توجّه  متفکران سیاسی و دانشمندان زیادی قرار گرفته است.  و اخیراً در سازمان ملل متحد به عنوان تنها مرجع عدالت گستر تاریخ بشر، ثبت گردیده است.[11]

این معنای کلام امام خمینی رضوان الله تعالی علیه در وصیّت نامه سیاسی الهی اش است که فرمود: ما مفتخریم که کتاب نهج البلاغه که بعد از قرآن بزرگترین دستور زندگی مادی ومعنوی و بالاترین کتاب رهای بخش بشر است و دستورات معنوی و حکومتی آن بالاترین راه نجات است از امام معصوم ماست[12]

.  بخش سوم: حکمت ها وکلمات قصار

آخرین بخش نهج البلاغه، حکمت ها و کلمات قصار است که شامل480 جمله کوتاه و بلند که در عین شیوایی.وبلاغت،  دارای مضامین عمیق و به یاد ماندنی است. (در این بخش بعد از حکمت 260 فصلی تحت عنوان(فصل فی غریب کلامه) گشوده شد وتعداد 9 جمله دشوار که نیازمند تفسیر می باشد با تفسیری مختصر آورده شده است که با هم 489 حکمت و یا کلمه قصار میباشند

حکمت های برگزیده

گرچه همه این کلمات ،گوهرهای گرانبهایی است که نمی توان برای آنها، قیمتی تعیین کرد اما برخی ازآن ها دارای امتیازات برجسته ای هستند که خرد های ناب را به خود مجذوب می کنند مانند:حکمتهای 31 – 81 – 131 – 147 – 150 – 252 – 289 – جاحظ دانشمند و ادیب سر شناس و معروف (م 255ق ) درباره حکمت (قیمه کلّ امرئ مایحسنه (81) می گوید: زیباترین کلامی است که اندکش ترا از زیادی آن بی نیاز میکند وخداوند عزوجل بر آن لباس جلالت و نور حکمت افکنده که حاکی از نیت پاک و تقوای گوینده آن است.[13] و  سید رضی(ره) بعد از نقل حکمت 150 فرمود: اگر در این کتاب (نهج البلاغه)سخنی غیر از این نبود، برای اندرز دادن کافی بود؛ زیرا حکمتی است رسا،و بصیرتی است، برای  آگاهان وعبرتی است برای خردمندان ژرف اندیش

فصل سوم: رمز جاودانگی نهج البلاغه

بی تردید یکی از پر جاذبه ترین کتابهای جهان، بویژه درجهان اسلام بعد از قرآن،در هزاره گذشته ،نهج البلاغه بوده است. با آنکه دشمنان بسیاری از روی عداوت و کینه به پنهان کردن عظمت و مناقب امام علی علیه السلام و کلام او تمام همّت گماشتند، و دوستان او نیز از شدّت ترس آنرا کتمان کرده اند، هرگز خورشید حقیقت وی  در پرده ظلمت آنان مستور نماند. و از شرق تا غرب عالم را عظمت علی (ع)و کلام او پر کرده است بطوری که هر چه از عمر آن می گذرد عظمت آن آشکارتر میشود

حال پرسش مهم این است که راز جذابیـّت و جاودانگی آن در چیست ؟

 عوامل جاودانگی و جذابیت آن  بدین قرار است: 1-بیان حقایق علمی  فراتر از عقول بشر.2-بیان مسائل عینی و ملموس جامعه.3-اثر گذاری در جان انسان.4-دعوت به آزادگی و آزادی، از اسارت جهل، بی خبری، هوی و هوس .و; .5- سخن گفتن با زبان فطرت انسان.6-  زیبایی، بلاغت و  بهره مندی از برترین سبک ادبی.7- استواری و متانت.8- هماهنگی با قرآن.9-  جامعیّت در بیان حقایق. 10- طرح تاریخ سیاسی صدر اسلام. و;

شیوه کلام آن حضرت در نهج البلاغه چونان موضوعات آن یکسان نیست ؛ گاهی در چهره یک حکیم الهی، چنان قوی و محکم برهانی،سخن می گوید که موجب حیرت حکیمان است؛ و گاهی در چهره یک زاهد و عارف واصل؛ و گاهی در مقام یک حاکم و فرمانروای بزرگ؛ وگاهی در لباس یک فرمانده جنگ آزموده؛ وگاهی در جایگاه پدری دلسوز و مهربان؛ و گاهی به عنوان یک دوست، برادر وهمسایه و; .در هر مقامی که وارد میشود چنان قوی و استوار سخن می گوید که دلها را تسخیر می کند.همه این ها مسائلی است که از نهج البلاغه کتابی درخشنده چونان آفتاب، لطیف چونان گل، قاطع همچون صاعقه، در حرکت چون موج خروشان در عین حال به بلندای ستارگان دور دست در اوج آسمانها ،ساخته است که همگان را توان پرواز بر قاف قلّه های آن نیست

فصل چهارم: نهج البلاغه از دیدگاه دانشمندان

دانشمندان بسیاری در طول تاریخ مجذوب عظمت  نهج البلاغه  شدند و زبان به ستابش آن گشوده اند که برخی از آن را نام می بریم

عباس محمود عقّاد (نویسنده مصری)

به نظر وی در نهج البلاغه نور آیات توحید وحکمت الهی چنان درخشان و پرتو افکن است که بررسی و تحقیق همه پژوهندگان را شامل می شود و اگر به خوبی دقت کنی،صدای امام علی(ع)را از آن سوی کلمات می شنوی، نه صدای دیگری را.[14]

ابن ابی الحدید (شارح نهج البلاغه)

وی معتقد است اگر همه فصیحان و سخن شناسان عرب در یک جا گردآیند و سخنان امام(ع) ـ به ویژه خطبه221 نهج البلاغه ـ برای آنان خوانده شود،سزاوار است که همه در برابر آن سجده نمایند،همان گونه که در برابرخداوند به هنگام شنیدن آیات سجده قرآن ،سجده می کنند.[15]

ناصیف یازجی

عبدالمسیح انطاکی از استادش ناصیف یازجی نقل می کند که او می گفت:من در نویسندگی استاد و مبرّز نشدم،مگر با آموختن قرآن و نهج البلاغه.[16]

نرسی سیان[17]

وی معتقد است«نهج البلاغه بر هر سخن عرب برتری دارد.» او با استناد به قسمتی از خطبه 83نهج البلاغه تصریح می کند :« اگر گوینده این سخنان با عظمت امروز بر منبر کوفه قرار می گرفت،شما مسلمانان می دیدید که مسجد کوفه با آن همه عظمت و وسعتش از اجتماع مردم مغرب زمین برای استفاده از دریای خروشان علی موج می زد.»[18]

دکتر زکی مبارک(دانشمند مصری)

زکی مبارک می گوید: من عقیده دارم که مطالعه نهج البلاغه در خواننده، مردانگی، شهامت و عظمت نفس ،پدید می آورد؛ زیرا این کتاب ، فیضی از روحی بزرگ است که با اراده آهنین خود با مشکلات روزگار مواجه گشت. به نظر وی خدمتی که نهج البلاغه به زبان عربی نموده،این است که برای تحرک اندیشه ها و عقلها فرصتی با ارزش را به وجود آورده است.[19]

شیخ محمد عبده[20]

 این دانشمند بزرگ اهل سنّت که به شرح  نهج البلاغه پرداخت می گوید: در میان دانشمندان و سخن شناسانِ زبان و ادبیات عرب کسی نیست که به عظمت امام علی(ع) اعتراف نکند.کلام امام علی بن ابی طالب پس از کلام خدای متعال و پیامبرش شریف ترین و برترین سخن،سرشارترین کلام از لحاظ مواد، و دارای بهترین شیوه است و همچنین بیشترین معانی و محتوا را دارد.[21]

فصل پنجم :عظمت سیّدرضیّ (ره)

آشنایی با شخصیت ارزنده شریف رضی و دانستن موقعیت والای علمی،اخلاقی و سیاسی ایشان یکی از مراحل آشنایی با نهج البلاغه، به شمار می رود.حال به اختصار به بخشهایی از زندگی پربار او اشاره می شود

سید محمد بن حسین بن موسی بن محمد بن موسی بن ابراهیم مجاب بن موسی بن جعفر (ع)،ملقّب به سید رضی و شریف رضی در سال 359هـ در یکی از خانواده های بزرگ علویان بغدادچشم به جهان گشود. نسب او از طرف پدرـ با پنج واسطه ـ به امام هفتم (ع) و از طرف مادرـ باشش واسطه ـ به امام زین العابدین(ع) می رسد

پدرش حسین بن موسی ـ ملقب به طاهر،اوحد و ذوالمناقب ـ مردی با عظمت،ستوده خصال ،بزرگ نقبای آل ابوطالب و در نزد خلفای عباسی و حکّام آل بویه و آل حمدان بسیار مورد احترام بود.اوهمچنین امیرالحاج و مأمور میانجیگری بین طرفهای درگیر در جهان اسلام نیز بود

مادر وی فاطمه بنت ابو محمد حسین بن احمد بن حسن بن علی بن حسن بن علی بن عمر بن علی بن الحسین(ع)،بانویی عالم و فاضل و از نواده های ناصر کبیر یا ناصر حق ـ متوفای سال304هـ . ق ـ بود.وی از مقام والایی برخوردار بود؛آن گونه که شیخ مفیدـ بزرگ ترین عالم شیعی آن زمان ـ کتاب احکام النساء را به خاطر او نوشت

سید رضی (قدس سره) علاوه بر اینکه مردی فقیه،ادیب،مفسرقرآن،متکلم،حکیم و ; بود،در بیست سالگی استاد مسلّم ادبیات عرب به شمار می آمد؛تا آنجا که ثعالبی و خطیب بغدادی او را سرآمد شاعران آل ابوطالب می دانند

سید رضی(قدس سره) در عزت نفس،سخاوت،مناعت طبع،آزاد اندیشی و.. در عصر خود بی نظیر بود. اشعاری که وی در مدح دیگران می سرود،از مرز حقیقت تجاوز نمی کرد و ازسویی هیچ گاه هدایا و صله های سلاطین ـ حتی سلاطین شیعه ـ را نمی پذیرفت. او حتی صله پدرش را که در برابر شعری نغز به او داده بود نپذیرفت، اما با این همه،خود مردی کریم،سخی و بلند نظر بود.سید رضی (قدس سره)با تأسیس دارالعلم در بغداد به تربیت شاگردان بسیاری همّت گماشت و حتی تمام مخارج دانشجویان را نیز پرداخت می کرد

مناصب سید رضی:

سید رضی مانند نیاکانش حکومت اسلامی را در عصر غیبت حضرت ولی عصر(عج) حق مسلّم  فقیهانی مثل خود می دانست ودیگران را ـ حتی اگر فرزندان عباس عموی پیامبر(ص) نیز باشند – غاصب می دانست ،هر چند چاره ای جز مدارای با آنان نباشد

سید رضی(قدس سره) مانند پدرانش بخشی از مناصب سیاسی و دولتی را با اعطای آن از سوی امرای شیعی آل بویه و تصویب خلیفه عباسی برعهده گرفت.[22]

این مناصب عبارت بود از: نقابت طالبیّین ،امارت حاج، ریاست دیوان مظالم، سفارت برای حل اختلاف دولتهای اسلامی

سرانجام سر سلسله ادیبان و شاعران آل ابی طالب و بزرگ خدمت گزار به اسلام و تشیع،پس از  سالهاخدمت به دین ،فرهنگ و انسانیت در 47سالگی (سال 406هـ ق) درشهر بغداد چشم از جهان فروبست. غم جانگاه رحلتش همگان ،به ویژه برادر فقیه،متکلم و دانشمند فرزانه اش،سید مرتضی را در سوگ خو نشاند.در اجتماع عظیم تشییع کنندگان در بغداد، فخرالملک، وزیر دانشمند و شیعی آل بویه، برپیکر مطهرش نماز خواند و او را به رسم امانت درجوار جدش امام کاظم(ع) به خاک سپردند و آن گاه به کربلا برده، در حرم امام حسین(ع) در جوار مرقد جدش ابراهیم مجاب ـ فرزند موسی بن جعفر ـ به خاک سپردند

گرچه پیکر شریفش در سال 406ه بخاک شد امّا او با اقدامی عالمانه و گزینشی حکیمانه و نیّتی پاک  و خالصانه و از روی عشق به مولایش امیرمومنان علی علیه السلام، روح بلند خود را به عنوان مصداق حکمت 147 با عظمت جاودانه نهج البلاغه گره زد که فرمود: ،«تا روزگار باقی است،فرزانگان زنده اند؛ گرچه جسمهایشان از میان رفته، یادشان در خاطره ها جاودانه است.»[23] روانش شاد ویادش گرامی باد

علل گرد آوری  و نامگذاری نهج البلاغه

مرحوم سیّد رضیّ درباره علل وانگیزه و نحوه گردآوری و نامگذاری نهج البلاغه، در مقدمه  مطالبی را یاد آور شده است

پاسخگویی به در خواست دوستان ،  بهره مندی از پاداش اخروی، معرفی چهره ادبی امام علی (ع) و; سبب شدند که سید رضی در صدد جمع آوری متنی قویم در این سطح و نامگذاری آن به نهج البلاغه برآید

سید رضی (قدس سره) از نگاه دیگران

بسیاری از معاصران و متأخران، از او به عظمت یاد کرده اند که به پاره ای از آنها اشاره می شود

عبدالمک ثعالبی:   سیّد رضی سرآمد شاعران قریش است.[24]

خطیب بغدادی: سید رضی اهل فضل و ادب و علم بود.از احمد بن عمر بن روح نقل می کند که او حافظ کل قرآن بود و کتابهایی در معانی قرآن تصنیف کرده که مانند آن کمتر یافت می شود.[25]

ابوالفرج بن جوزی:   سید رضی در اندک مدتی، تمام قرآن را حفظ کرد و از علم فقه و فرایض دینی بهره کافی برد.او دانشمندی فاضل،شاعری نویسنده، نیکو سیرت،دارای همتی عالی و در دین داری قوی بود .[26]

ابن ابی الحدید: عز الدین ابوحامد بن هبه الله معروف به ابن ابی الحدید که دانشمندی متبحر در فنون مختلف و یکی از شارحان بزرگ نهج البلاغه،می باشد در باره سید رضی (ره) می گوید:  از هیچ کس ـ حتی از پدرش ـ صله و جایزه قبول نکرد و همین معنا برای پی بردن به شرافت نفس او کافی است . سلاطین آل بویه نیز سخت تلاش نمودند تا عطاهای آنها را بپذیرد،ولی او نپذیرفت

فصل ششم :کتاب شناسی نهج البلاغه

 

[1] نهج البلاغه حکمت

[2] ر. ک. خطبه قاصعه نهج البلاغه

[3] ر. ک. حسن زاده، حسن، انسان کامل در نهج البلاغه، قیام، قم، دوم، بی تا.صفحه 16 تا 18 باتلخیص وتغییر در عبارت

[4]-  ر. ک. ارشاد شیخ مفید ج 1؛ تاریخ الخلفا، سیوطی، ص 166 و منابع فراوانی که در دست رس میباشد

[5] -برای مطالعه این ایات به تفسیرهای اهل سنّت مثل کشّاف وتفاسیر شیعه نظیر المیزان والبرهان مراجعه نمائید

[6] – مسند احمد حنبل ج1ص95و سنن الترمذی ج5ص306وتاریخ الخلفا /سیوطی ص

[7]- تاریخ الخلفا/سیوطی ص

[8] -کتاب الغدیر تالیف علاّمه امینی در ده جلد در باره اسناد ومدارک این واقعه مهم تاریخی است

[9] – تاریخ الخلفا /سیوطی ص

[10] -همان ص

[11] – اطلاعات بین الملل 82/8/25 برابر 2003/11/16 )

[12] – وصیت نامه سیاسی الهی

[13] – حسن زاده، حسن، همان ، ص 21، به نقل از البیان والتبیین جاحظ

[14] عقاد،عباس محمد،عبقربه الامام علی،ص132،به نقل از : دشتی،محمد،شناخت نهج البلاغه

[15] تستری،محمد تقی،بهج الصباغه،ج1،ص32،به نقل از : همان

[16] انطاکی،عبدالمسیح ،شرح القصیده،ص541،به نقل از :شهرستانی،سیدهبه الدین،در پیرامون نهج البلاغه ،ترجمه سید عباس میرزاده اهری،ص54

[17] رئیس منشیان کنسولگری انگلستان در بغداد

[18] همان،در پیرامون نهج البلاغه،ص42

[19] جمعی از نویسندگان،نهج البلاغه و گرد آورنده آن،ص125

[20] شارع نهج البلاغه،استاد و رئیس دانشگاه الأزهز مصر

[21] عبده،محمد،شرح نهج البلاغه،مقدمه،ص6

[22] برای توضیح بیشتر بنگرید به: جمعی از نویسندگان،نهج البلاغه و گردآورنده آن،مقاله علی دوانی ،ص82-92

[23] نهج البلاغه،حکمت147/6

[24] ثعالبی،عبدالملک،یتیمه الدهر ،ج3،ص131،به نقل از : دشتی ،محمد،شناخت نهج البلاغه،ص93

[25] خطیب بغدادی،تاریخ بغداد،ج2،ص246،به نقل از : همان

[26] ابوالفرج بن جوزی،المنتظم،ج7،ص279،به نقل از : همان

 

  مقاله امکان علم دینی؛ بحثی در چالش‌های فلسفی اسلامی‌سازی علوم انسانی فایل ورد (word) دارای 31 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله امکان علم دینی؛ بحثی در چالش‌های فلسفی اسلامی‌سازی علوم انسانی فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله امکان علم دینی؛ بحثی در چالش‌های فلسفی اسلامی‌سازی علوم انسانی فایل ورد (word)

چکیده  
مقدمه  
محور اول: شرایط علم‌شناختی امکان علم دینی  
1 ناموجه بودن تمایز روشی علوم  
2 امکان ورود معرفتی پیش‌فرضها به عرصه علم  
3 امکان بحث معرفتی درباره ارزش‌ها  
محور دوم: شرایط دین‌شناختی امکان علم دینی  
1 معرفت‌زا بودن گزاره‌های متون دینی  
2 تداخل قلمروی دین با قلمروی علم  
3 امکان دینی قلمداد کردن پاره‌ای از دستاوردهای معرفت بشری  
نتیجه‌گیری  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه مقاله امکان علم دینی؛ بحثی در چالش‌های فلسفی اسلامی‌سازی علوم انسانی فایل ورد (word)

ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، برهان من کتاب الشفاء، تصحیح ابراهیم مذکور، قاهره، بی‌نا، 1977

امام خمینی(ره)، 1377، صحیفه امام، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، 1384

آیر. آلفرد ج، زبان، حقیقت، منطق، ترجمه منوچهر بزرگمهر، تهران، دانشگاه صنعتی شریف، بی‌تا

باقری، خسرو، «علم دینی، امکان، ماهیت و ضرورت»، مجموعه مقالات کنفرانس توسعه دانش و فناوری در ایران، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. ج 1، ص94 ـ 71، 1386

باقری، خسرو، هویت علم دینی، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1382

بستان، حسین و همکاران، گامی به سوی علم دینی، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1384

پارسانیا، حمید، علم و فلسفه، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1383

پترسون، مایکل و دیگران، عقل و اعتقاد دینی، درآمدی بر فلسفه دین، ترجمه احمد نراقی و ابراهیم سلطانی، تهران، طرح نو، 1376

جوادی آملی، عبدالله، شریعت در آیینه معرفت، قم، ‌نشر فرهنگی رجاء، 1372

جوادی آملی، عبدالله، منزلت عقل در هندسه معرفت دینی، قم، اسراء، 1386

چالمرز، آلن ف، چیستی علم، ترجمه سعید زیباکلام، تهران، سمت، 1378

خراسانی، [آخوند] محمدکاظم، کفایه الاصول، تحقیق و تعلیق عباس‌علی زارعی سبزواری، قم،‌موسسه النشر الاسلامی، 1384

زیباکلام، سعید، معرفت‌شناسی اجتماعی، طرح و نقد مکتب ادینبورا،‌ تهران، سمت، 1384

سروش، عبدالکریم، بسط تجربه نبوی، تهران، صراط، 1385

ـــــ ، تفرج صنع، گفتارهایی در اخلاق و صنعت و علم انسانی، تهران، سروش، 1370

ـــــ ، درس‌هایی در فلسفه علم الاجتماع، تهران، نی، 1376

ـــــ ، علم چیست؟ فلسفه چیست؟، تهران، صراط، 1375

ـــــ ، فربه‌تر از ایدئولوژی، تهران، صراط، 1382

ـــــ ، قبض و بسط تئوریک شریعت، تهران، صراط، 1373

سوزنچی، حسین، «جایگاه «روش» در علم، تاملی انتقادی در باب ماهیت علم در فرهنگ جدید»، راهبرد فرهنگ، ش4، زمستان1387

ـــــ ، علم دینی، «دیدگاهی در باب نحوه تعامل علم و دین»، راهبرد فرهنگ، ش7، پاییز 1388

ـــــ ، معنا، امکان و راهکارهای تحقق علم دینی، تهران، پژوهشگاه مطالعات فرهنگی و اجتماعی، 1389

طباطبایی، سیدجواد، «سیطره سیاست‌زدگی بر علم سیاست» مهرنامه، ش4، اردیبهشت 89، ص69-73

طباطبایی، سیدمحمدحسین، 1422، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، موسسه الاعلمی للمطبوعات، 1389

کانت، ایمانوئل، تمهیدات، مقدمه‌ای بر هر مابعدالطبیعه آینده که به عنوان یک علم عرضه شود، ترجمه غلامعلی حدادعادل، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، 1367

گیلیس، دانالد، فلسفه علم در قرن بیستم، ترجمه حسن میانداری، تهران، سمت و کتاب طه، 1381

مصباح‌یزدی، محمدتقی، تعلیقه بر نهایه الحکمه علامه طباطبایی، تهران، الزهراء(س) ، 1363

مطهری، مرتضی، اسلام و مقتضیات زمان، تهران، صدرا، 1368

ـــــ ، آشنایی با علوم اسلامی، ج1، تهران، صدرا، 1369

ـــــ ، سیری در نهج‌البلاغه، تهران، صدرا، 1354

ـــــ ، فطرت، تهران، صدرا، 1370

ـــــ ، هدف زندگی، در: تکامل اجتماعی انسان. تهران: صدرا، 1378

مظفر، محمدرضا، اصول الفقه، تهران، موسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، 1410

ملکیان، مصطفی، راهی به رهایی، جستارهایی درباب عقلانیت و معنویت، تهران، نگاه معاصر، 1381

هاشمی، محمدمنصور، دین اندیشان متجدد، روشنفکری دینی از سروش تا ملکیان، تهران، کویر، 1386

هایدگر، مارتین، «عصر تصویر جهان»، ترجمه یوسف اباذری، ارغنون، ش 11 و 12، پاییز و زمستان 1375

Carnap, R, “The Elimination of Metaphysics through Logical Analysis of Language”, In A. J. Ayer (ed.) Logical Positivism, Free Press, pp 60 ـ 81, 1959

Shand, John, Philosophy and Philosophers, London: University College London,

چکیده

از آنجا که برخی از مبانی حاکم بر علوم جدید با مبانی معرفتی اسلامی تعارض دارد، ورود علوم جدید،‌ به ویژه علوم انسانی به کشور ما، از ابتدا چالش‌هایی را به همراه آورد.. عده‌ای راهکار را در تولید «علم دینی» معرفی کردند. از این رو، مهم‌ترین سؤال این است که «علم دینی» به چه معنا و تحت چه شرایطی ممکن است؟

مبانی معرفتی امکان علم دینی، به دو دسته مبانی علم‌شناختی و مبانی دین‌شناختی تقسیم می‌شود. در محور اول، سه چالش وجود دارد: یکی، اینکه هویت علم و معرفت در گروی بهره‌مندی از روش تجربی قرار گرفته است. دوم، اینکه ارزش‌ها کاملاً خارج از حوزه علم و معرفت دانسته شده و سوم، اینکه هرگونه ورود معرفتی پیش‌فرض‌ها به عرصه علم نفی شده است. در محور دوم، مهم‌ترین چالش، تبیین معرفت‌زا بودن گزاره‌های موجود در متون دینی است. با پذیرش این امر، قلمروی دین با علم تداخل جدی دارد. از این‌رو، علم دینی نه‌تنها ممکن است، بلکه اساساً علم نمی‌تواند به گزاره‌های دینی بی‌اعتنا باشد. از این‌رو، مفهوم «علم دینی»، نه از حیث «علم» بودن و نه از حیث «دینی» بودن به هیچ تناقض و نابسامانی‌ای مبتلا نمی‌باشد.

کلیدواژه‌ها: علم، دین، علم دینی، اسلامی شدن دانشگاه، علوم انسانی و سکولاریسم.

مقدمه

از آنجا که برخی از مبانی معرفتی و ارزش‌های حاکم بر علوم جدید تفاوت‌های اساسی با مبانی معرفتی و ارزش‌های اسلامی داشته، ورود علوم جدید به کشور ما از همان ابتدا چالش‌هایی را به همراه آورد و این مسئل، به ویژه در حوزه علوم انسانی مشهودتر بود. مسئله اصلی، ناهمخوانی بسیاری از بحث‌ها، رویکردها، مبانی و ارزش‌های حاکم بر این علوم با معارف و دغدغه‌های اسلامی رایج در جامعه ما بود و همین دغدغه‌ها چند سالی است در قالب بحثی با عنوان «علم دینی»، خود را عرضه کرده است. اما از همان ابتدا این بحث با چالش‌هایی روبه‌رو شد، از جمله: «مگر علم، دینی و غیر دینی دارد؟ علم، علم است و علم دینی به هیچ معنای قابل قبولی امکان ندارد». بدین ترتیب، به نظر می‌رسد اولین و مهم‌ترین گام در بحث علم دینی آن است که: «علم دینی» به کدام معنا و تحت چه شرایطی ممکن است؟

بحث از امکان علم دینی فقط یک رویکرد دفاعی در برابر شبهات و مخالفت‌ها نیست، بلکه از جهت دیگری نیز اهمیت دارد. اگر به قاعده «تلازم حد و برهان» توجه کنیم،1 برهان ما بر اثبات امکان علم دینی، در تعیین مراد از علم دینی نیز بسیار مؤثر خواهد بود، به ویژه با توجه به معانی مختلفی که از این مطلب اراده می‌شود، نه تنها محصولات کاملاً متفاوتی به عنوان علم دینی پدید خواهد آمد، بلکه بر اساس هر معنا، برنامه‌ریزی‌های علمی نیز سمت وسوی خاصی پیدا می‌کند

جهت سومی که ضرورت این بحث را نشان می‌دهد، این است که سیطره علوم مدرن بر فضای رسمی اغلب مراکز علمی کشور، درک و تلقی خاصی از مفهوم علم را با خود به همراه داشته که این تلقی ناخودآگاه بسیاری از بحث‌ها را به بیراهه می‌برد. این تلقی که می‌توان آن را تلقی پوزیتیویستی (یا حداکثر، تلقی پوپری) از علم نام نهاد، عمدتاً در آرای کانت، فیلسوف آلمانی، ریشه دارد. بر اساس این تلقی، علم دینی و اسلامی‌سازی علوم انسانی هیچ معنای موجهی ندارد و هدف از آن فقط «تسویه حساب سیاسی با دانش و دانشگاه»2 است. اما اشکال‌های حاصل از این تلقی، صرفاً به همین‌ مخالفت‌ها ختم نمی‌شود، بلکه این تلقی به‌قدری شدید و تأثیرگذار بوده است که حتی بسیاری از مدعیان علم دینی که حتی در آثار خود تلقی‌ پوزیتیویستی را مانعی جدی بر مسیر تحقق علم دینی قلمداد کرده‌اند،3 دیدگاه‌هایی مطرح نموده‌اند که ناخودآگاه بر اساس مبانی معرفت‌شناختی همین تلقی‌، شکل گرفته و از این‌رو، بسیاری از اشکال‌های وارد بر این تلقی‌ بر این دیدگاه‌ها نیز وارد است.4 تا زمانی که بحث از «امکان علم دینی» که مستلزم کاوشی جدی در مبانی فلسفی و معرفت‌شناختی علم است به سرانجام نرسد، معنای دقیق و عمیقی از اسلامی‌سازی علوم انسانی نیز در کار نخواهد بود و به تبع، با لغزش‌های متعددی روبه‌رو خواهیم شد و فضای عمومی جامعه، این لغزش‌ها، سطحی‌نگری‌ها و تعصب‌ورزی‌ها را در باب علم، مصادیقی از علم دینی خواهد پنداشت

با توجه به اینکه تعبیر «علم دینی» ترکیبی از دو واژه «علم» و «دین» است، طبیعتاً مبانی معرفتی بحث را می‌توان به دو دسته مبانی علم‌شناختی و مبانی دین‌شناختی تقسیم کرد، از این‌رو، بحث در دو محور می‌یابد

محور اول: شرایط علم‌شناختی امکان علم دینی

مقصود از «علم» در بحث حاضر، «رشته علمی» (discipline) و به تعبیر دقیق‌تر، مجموعه گزاره‌های منسجمی است که وحدت خاصی با یکدیگر پیدا کرده و حوزه دانش خاصی را پدید آورده‌اند. تحولات معرفتی پس از رنسانس در غرب، تلقی خاصی را از علم شکل داده که پوزیتیویسم، ثمره طبیعی آن بوده است. چنان‌که گفته شد این تلقی مهم‌ترین مانع معرفتی پذیرش امکان علم دینی است. اهم ابعاد این تحول آن بوده است که: 1 هویت علم و معرفت در گروی بهره‌مندی از روش تجربی قرار گرفته؛ 2 ارزش‌ها کاملاً خارج از حوزه علم و معرفت دانسته شده است. این دو مطلب که مشخصاً با ظهور کانت در فلسفه غرب مستقر گردید، به‌تدریج زمینه پیدایش مطلب سومی را پدید آورد و آن؛ 3 نفی هرگونه ورود معرفتی پیش‌فرضها به عرصه علم است؛ یعنی اگرچه پساپوزیتیویست‌ها با نشان دادن حضور پیش‌فرض‌ها در هر دانشی از دانش‌های مدرن، محال بودن سودای خام پوزیتیویست‌ها را در باب علم تجربی (که طرف‌دار خالص‌کردن علم از هرگونه گزاره غیر تجربی بودند) نشان دادند، اما از آنجا که همچنان در پس ذهن خویش، شناخت عینی و واقعی را منحصر در معرفت تجربی می‌دانستند، عملاً ماهیت این پیش‌فرض‌ها را نیز همواره غیر معرفت‌زا قلمداد کرده و با نفی معرفت‌زایی تجربه از سویی، و نفی هر گونه امکان بحث معرفتی در باب پیش‌فرض‌ها از سوی دیگر، عملاً در بن‌بست شکاکیت گرفتار آمدند، در حالی که این بن‌بست چاره‌پذیر است. در قسمت اول مقاله حاضر، تلاش می‌شود با تبیین محل اشکال در هر یک از این سه مطلب، مبنای علم‌شناختی قابل دفاعی برای علم‌دینی مطرح شود

1 ناموجه بودن تمایز روشی علوم