سفارش تبلیغ
صبا ویژن
نگاهداری دین، ثمره معرفت و اساس حکمت است . [امام علی علیه السلام]
 
پنج شنبه 95 تیر 31 , ساعت 4:37 صبح

 

برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید

  پایان نامه ضرر و فعل زیانبار فایل ورد (word) دارای 139 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پایان نامه ضرر و فعل زیانبار فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه پایان نامه ضرر و فعل زیانبار فایل ورد (word)

«مقدمه»  
فصل اول  
کلیات  
بخش نخست  
مفهوم ضرر و اقسام آن  
1-1- مفهوم ضرر  
1-2- ضرر قابل جبران  
2-2- مستقیم بودن خسارت و ضرر  
2-3- جبران نشده باشد  
1-3- از دست دادن موقعیت‌های عملی  
1-4- محروم ماندن ازکار  
1-5- ضرر معنوی  
بخش دوم  
بیان مختصر فعل زیانبار  
بخش سوم  
بیان مختصر رابطه سببیّت  
فصل دوم  
فعل زیانبار  
بخش نخست  
عنصر مادی فعل زیانبار  
1-1- تقصیر با فعل مثبت  
1-1-1- قاعده  
الف) تجاوز از تکلیف عمومی احتیاط و حصری نبودن اعمال زیان آورد  
ب) دایره شمول فعل مثبت و مصداقهای سه‌گانه  
ج) نمره تقسیم‌بندی و اثر تقصیر در تحقق مسئولیت  
1-1-2- شرایط فعل مثبت زیانبار و زیانها  
الف) خارجی بودن اعمال مثبت و ذهنی نبودن آنها:  
1-2- تقصیر از نوع فعل سلبی یا ترک فعل  
1-2-1- اقسام ترک فعل  
الف) ترک فعل در حین انجام عمل  
ب) ترک فعل مستقل  
ج) خودداری و امتناع محض بدون وجود یا تکلیف قانونی خاص  
1-2-2- مبانی نظری مسئولیت ناشی از تقصیر در خودداری  
الف) مکتب فردی:  
ج) فقه امامیه  
د) حقوق ایران  
1-2-3- نتایج عنصر مادی  
بخش دوم  
عنصر معنوی فعل زیانبار  
2-1-1- نقش اراده و تمیز در تشخیص انواع تقصیر  
2-2- مسئولیت مدنی صغیر غیرممیّز و مجنون  
2-2-1- نظریه‌های حقوقی  
الف) نظریه سنتی تقصیر:  
ب) نظریه نوعی تقصیر  
2-2-2- حقوق موضوعه ایران  
2-3- آزادی اراده  
2-3-1- نظریه سنتی و نوعی تقصیر  
2-3-2- نقش اراده آزاد  
2-3-3- سلب آزادی از اراده و قطع رابطه  
بخش سوم  
عنصر قانونی فعل زیانبار  
3-1- مفهوم غیرقانونی بودن  
3-1-1- معنا و چهره‌های گوناگون تجاوز  
3-1-2- ضابطه و معیار تجاوز  
3-2- افعال مشروع  
3-2-1- دفاع مشروع  
3-2-2- امر آمرقانونی  
3-2-3- اکراه یا اجبار  
3-2-4- غرور  
3-2-5- اضطرار  
3-2-6- اعمال حق  
3-2-7- مصحلت عمومی:  
3-2-8- اذن و برائت از انجام عمل  
فصل سوم  
رابطه سببیّت  
بخش نخست  
چگونگی رابطه سببیّت  
1-1- لزوم رابطه سببیت:  
1-2- اجتماع اسباب  
ب) نظریه سبب نزدیک و بی‌واسطه  
ج) نظریه سبب مقدم در تأثیر  
د) نظریه سبب متعارف و اصلی  
هـ) نظریه تمیز میزان تأثیر هر یک از اسباب در تأثیر  
ی) نتیجه بحث  
بخش دوم  
اسباب خارجی و اثر آن در مسئولیت  
2ـ1ـ وقوع حوادث پیش‌بینی نشده یا قوای قاهره  
2ـ2ـ فعل شخصی ثالث  
2ـ3ـ تقصیر زیاندیده  
منابع:  

بخشی از منابع و مراجع پروژه پایان نامه ضرر و فعل زیانبار فایل ورد (word)

1ـ حقوق جزای عمومی جلد نخست، اردبیلی محمدعلی

2ـ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب سال 1379

3ـ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

4ـ قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1375

5ـ قانون مسئولیت مدنی مصوب سال 1311

6ـ قانون مدنی مصوب سال 1370

7ـ قواعد فقهی، جعفری محمدتقی

8ـ ضمان قهری، کاتوزیان ناصر

9ـ مبانی مسئولیت مدنی، قاسم زاده سیدمرتضی

10ـ موجبات مسئولیت مدنی و آثار آن، خواجه پیری عباس

«مقدمه»

به نام آنکه جان را فکرت آموخت

یکی از مسائل مهمی که در زمینه حقوق خصوصی بسیار اهمیت دارد احراز رابطه سببیت بین ضرر و فعل زیانباراست و ما در این تحقیق سعی داشته‌ایم با توجه به کتابهایی که در این زمینه وجود دارد، به بیان و توضیح این مسئله بپردازیم و دیدی کلی نسبت به رابطه سببیت بدست آوریم

در این تحقیق ما رابطه سببیت را در سه فصل بررسی می‌نمائیم در فصل اول، کلیاتی را برای آشنائی با مسئله بیان کرده‌ایم و سپس با بررسی کامل فعل زیانبار و رابطه سببیت در فصول بعدی به روشن کردن رابطه سببیت بین ضرر و فعل زیانبار پرداخته‌ایم

در نگارش این تحقیق کوشیده شده است محتوای مطالب در سطح مطلوب باشد و با تقسیم‌بندی درست مطالب سعی شده است که پیوند صحیحی بین مطالب ایجاد گردد و با بیانی ساده و روان و آوردن مثال روشن و نمونه‌های عملی و کاربردی تلاش شده است که تفهیم موضوع عمیق‌تر و آسانتر گردد


فصل اول

کلیات

شکی نیست که تحقق مسئولیت مدنی و ایجاد الزام به جبران خسارت، توسط شخصی که به دیگری زیان وارد می‌سازد، منوط به وجود شرایطی می‌باشد که با تجمع این شرایط برای شخصی زیان رساننده مسئولیت مدنی ایجاد می‌شود و فقدان هر یک از آنها نیز موجب می‌شود که شخص مسئول جبران خسارت شناخته نشود و از مسئولیت معاف گردد شرایط لازم برای تحقق مسئولیت مدنی عبارتند از

1ـ لزوم بروز خسارت یا ضرر

2ـ ارتکاب فعل زیانبار یا ترک فعل زیانبار

3ـ احراز رابطه سببیت بین فعل یا ترک فعل زیانبار و زیان وارده


بخش نخست

مفهوم ضرر و اقسام آن

1-1- مفهوم ضرر

مفهوم ضرر یا خسارت را هر فردی می‌داند. در هرجا که نقص در اموال ایجاد شود یا منفعت مسلمی از دست داده شود یا به سلامت و حیثیت و عواطف شخص لطمه‌ای وارد آید می‌گویند ضرری ایجاد شده است

و ضرر را به طریق دیگر نیز می‌توان بیان کرد: عبارت است از کاستن یا از دست دادن آن وضع طبیعی و یا مقرری قانونی که مطلوب انسان است. جای شک و تردید نیست که در این تعریف (کاهش یا از دست دادن وضع طبیعی و یا مقرری قانونی، تثبیت و مطلوبیت) به ؟؟؟ کیفیت‌ها و کمیت‌ها قابل اختلاف می‌باشد لذا ممکن است با نظریه ماهیت ضرر که همواره در احوال و رویدادهای شخصی نمودار خواهد گشت صدها قسم تصور شود. مثلاً اقسام ضرر را با توجه به شخص متضرر که می‌توان به قابل تحمل و غیرقابل تحمل یا قابل جبران و غیرقابل جبران تقسیم‌بندی نمود. ولی ما در ایجاد و قسم کلی ضرر یعنی ضرر مادی و ضرر معنوی را مختصراً بیان می‌نمائیم. نخست ضرر مادی. ضرر مادی (مالی) زیانی است که بخاطر از بین رفتن اعیان اموال (مانند سوختن خانه و کشتن حیوان) یا کاهش ارزش اموال (مثل احداث کارخانه‌ای که باعث کاهش بهای املاک مجاور شود) و مالکیت معنوی (مانند آسیب رساندن به شهرت تجاری و نام تجارتی و علامت صنعتی) یا از بین رفتن منفعت و حق شروع اشخاص برای آنان ایجاد می‌شود.[1]

صدمه‌هایی که به سلامت و حیات شخص وارد می‌شود و زیانهای مالی نیز برای او به بار می‌آورد: مانند هزینه درمان و از کار افتادگی و کفن و دفن. بطور مختصر اینطور می‌توان گفت که کاستن از دارایی شخص و جلوگیری از فزونی آن به هر عنوان که باشد اضرار به اوست. ضرر ممکن است از اثر از بین رفتن مالی باشد یا در نتیجه از دست دادن منفعتی و اینک مختصراً به بیان ضرر معنوی می‌پردازیم که در ادامه مفصل‌تر توضیح خواهیم داد. تعریف زیان معنوی دشوار است و برای اینکه مفهومی از آن را بدست داشته باشیم می‌توان گفت صدمه به منافع عاطفی و غیرعاطفی است مانند احساس درد جسمی و رنج‌های روحی از بین رفتن آبرو و حیثیت و آزادی، تعیین مرز بین ضررهای مادی و معنوی بطور قاطع ممکن نمی‌باشد همه حال می‌توان زیانهای معنوی را نیز به دو گروه تقسیم کرد

الف: زیانهای وارد به حیثت و شهرت و بطور خلاصه آنچه در زبان عرف سرمایه یا دارایی معنوی شخص است

ب: لطمه به عواطف و ایجاد تألم و تأثر روحی که شخص، با از دست دادن عزیزان خود، یا ملاحظه درد و رنج آنان می‌بیند.[2]

1-2- ضرر قابل جبران

در زندگی اجتماعی سود و زیان بهم آمیخته است. هرکس نفعی می‌برد به گونه‌ای باعث ضرر دیگران می‌شود. ولی همه این ضررها مسئولیت بوجود نمی‌آورد. بسیاری از خسارات لازمه زندگی اجتماعی است و عرف پدیده اغماض به آن نگاه می‌کند. مثلاً وقتی در حراجی شما کالا را زودتر می‌خرید به دیگری ضرر می‌رسد ولی عرف آن را ضرر محسوب نمی‌کند حقوق ضررهای نامتعارف و غیرمشروع را باعث مسئولیت می‌داند بهمین خاطر در ابتدای م اق‌م‌م آمده که «هر کس بدون مجوز قانونی موجب ضرر مادی یا معنوی دیگری شود مسئول ناشی از خسارات خود باشد.[3]

2-1- ضرر بید مسلم باشد

ضرری که در تحقق آن تردیدی نباشد و به صورت حال یا در آینده بطور قطع واقع گردیده و یا خواهد شد ضرر مسلم نامیده می‌شود مانند ممانعت بلاجهت از عرضه کالای یک شرکت تولیدی به بازار که فروش و تحصیل منفعت برای شرکت قطعی و مسلم بوده است. همکف است ضرر از نوع تلف مال نباشد بلکه عدم‌النفع محسوب گردد در حصول آن نیز مسلم و قطعی باشد فرض کنیم کارگری در حادثه‌ای چنان صدمه می‌بیند که توان کارکردن را برای مدتی از دست بدهد.[4] خسارتی که از این بابت به او رسیده راجع به آینده است زیرا از دستمزدی که بطور معمول می‌گرفته است محروم می‌ماند، چنین خسارتی در دید عرف و به نظر قانون مسئولیت مدنی ماده 5، مسلم است ولی همه می‌دانیم که قاضی درباره میزان آن به یقین نمی‌رسد. زیرا احتمال دارد کارگر در این فاصله بمیرد یا دچار حادثه دیگری شود یا به ثروتی برسد که نیاز به دستمزد نداشته باشد یا نیروی کارا و چندبرابر ارزش پیدا کند. و مانند این ضرر محتمل الوقوع که فعلاً وجود ندارد و امکان دارد در آینده نیز قطعی و مسلم نیست بلکه احتمال بروز آن می‌رود که با توجه به مسلم نبودن تحقق آن، مادام که ایجاد نشده باشد قابل مطالبه نخواهد بود بلکه هر زمان که محقق گردید حق مطالبه جبران خسارت نیز ایجاد می‌شود و در مورد عدم‌النفع در این که تا چه اندازه ظن به ورود خسارت برای صدور حکم به جبران آن کافی است قاعده ثابتی نمی‌توان بدست داد ولی به احتمال باید گفت در صورتی حکم به جبران خسارت داده می‌شود که، برطبق مسیر طبیعی و متعارف اموره احتمال ورود آن به مراتب بیشتر باشد. ضرری که موجود گردیده و مسلم و قطعی است و خسارتی که ممکن است در آینده ایجاد گردد و احتمال محسوب می‌شود در دعوی مطالبه خسارت لزوماً می‌بایست ضرر قطعیت داشته باشد و به صرف احتمال و تصور ایجاد آن نمی‌توان جبران زیانی را، که موجود نیست و ممکن است ایجاد نشود خواستار شد چنانچه قانون آیین دادرسی مدنی مقرر داشته است: «در صورتی دادگاه حکم به خسارت می‌دهد که مدعی خسارت ثابت کند که ضرر به او وارد شده.‌..»

براساس ماده قانونی فوق، ضرر در زمان مطالبه می‌بایست ایجاد شده باشد تا مدعی بتواند مجرد آن و تضرّر خویش را اثبات کند و در صورتی که هنوز ضرر ایجاد نشده باشد می‌باید ثابت کند که این زیان در آینده بطور مسلم بوقوع خواهد پیوست (مانند اینکه کارگر اثبات کند که با صدمه وارده به وی در اثر واقعه زیانبار، بزودی شغل خویش را از دست می‌دهد و دیگر نمی‌تواند از حقوق سابق خویش بهره‌مند شود). البته اگر در زمان رسیدگی دادگاه امکان تعیین عواقب صدمه‌ای که به شخص وارد شده است، بصورت قطعی ممکن نباشد، دادگاه می‌تواند با توجه ماده 5 قانون مسئولیت مدنی تا دو سال حق تجدیدنظر را برای زیاندیده محفوظ بدارد.[5]

2-2- مستقیم بودن خسارت و ضرر

خسارت وارده به زیاندیده ممکن است بطور بلاواسطه و مستقیم از فعل زیانبار ناشی شده باشد مانند خسارت وارده به اتومبیل در اثر تصادم با اتومبیل دیگر، یا اینکه بین خسارت وارده و فعل زیانبار مورد نظر وقایع دیگری وجود داشته باشد که مانع ارتباط مستقیم آن دو گردند مانند اینکه صاحب کارخانه پارچه‌بافی از طرفی با تولید کننده نخ قرارداد خرید نخ منعقد می‌کند و از طرف دیگر با کارگاه لباسدوزی قرارداد فروش پارچه بسته است و کارگاه لباسدوزی نیز به شخصی که فروشنده پوشاک است، تعهد تحویل لباس دارد، ولی دراثر عدم تأمین بموقع نخ، کارخانه پارچه‌بافی نتوانسته است به موقع پارچه‌های فروخته شده را به کارگاه لباسدوزی تحویل دهد و کارگاه مزبور نیز از اجراب به موقع تعهد خویش در قبال خریدار لباس برنیامده است. حال اگر خریدار لباس بدلیل خسارت و زیانی که به او وارد شده است. بخواهد ادعای ضرر کند نمی‌تواند علیه شخصی که می‌باید به کارخانه پارچه‌بافی نخ تحویل می‌داده است و عدم اجرای تعهد او موجب تضرر وی گردیده، اقامه دعوی نماید. قانون آیین دادرسی مدنی تصریح داشته است که: دادگاه تنها می‌تواند ضرر بی‌واسطه و مستقیم را مورد حکم قرار دهد. بنابراین چنانچه در اثر عمل زیانبار شخصی، به دیگری زیان مستقیم وارد شود زیان دیده می‌تواند با استناد به رابطه سببیت بین فعل زیانبار و خسارت وارده، مطالبه خسارت نماید ولی اگر زیانهای دیگری متعاقب آن واقع گردد که منشأ آنها بطور مستقیم و بلاواسطه فعل زیانبار موصوف نباشد، زیاندیدگان نمی‌توانند علیه فاعل عمل زیانبار طرح دعوی نموده و جبران خسارت وارده را خواستار گردند. بر این اساس در مثال فوق خریدار لباس می‌تواند برای جبران ضرر وارده به خویش، به کارگاه لباسدوزی مراجعه کند و صاحب کارگاه نیز می‌تواند زیان خویش را از کارخانه پارچه‌بافی مطالبه کند و صاحب کارخانه پارچه‌بافی نیز حق رجوع و مطالبه خسارت را از تولیدکننده نخ دارد. شاید علت اصلی وجود شرط «مستقیم بودن» ضرر این مهم باشد که توسعه دایره جبران ضرر و تسرّی آن به زیانهای غیرمستقیم ممکن است در روابط اجتماعی اثر نامطلوب و سوئی داشته باشد و مسئولیتهای ناخواسته‌ای را برای اشخاص ایجاد کند که امکان پاسخگویی به آنها فراهم نباشد. در عین حال باید توجه داشت که در تعیین قلمرو حاکمیت این شرط نباید افراط کرد و تعدّد حوادث را بطور مطلق موجب قطع ارتباط بین فعل زیانبار و ضرر وارده دانست، بلکه در برخی موارد علرغم وجود بیش از یک واقعه، زیان وارده در نظر عرف به فعل زیانبار استناد داده می‌شود مانند اینکه در قانون مجازات اسلامی آمده است: «هرگاه کسی دیگری را بترساند و موجب فرار او گردد و آن شخص در حال فرار خود را از جای بلند پرت کند یا به درون چاهی بیفتد و بمیرد، در صورتیکه آن ترساندن موجب زوال اراده و اختیار و مانع تصمیم او گردد، ترساننده ضامن است». از ماده قانونی فوق چنین می‌توان استنباط کرد که در مواردی مانند مثال بالا، که در اثر تسبیب زیانی به دیگری وارد می‌شود، زیان دیده می‌تواند از مسبب مطالبه جبران خسارت نماید زیرا واقعه‌ای که پس از عمل مسبب بروز کرده است و سپس زیان وارده از آن واقعه ناشی شده است، بدلیل تأثیر بسزا و مؤثر عمل مسبب، موجب قطع رابطه بین فعل زیانبار مسبب و خسارت وارده نمی‌گردد.[6] اما در اینجا اشاره به این دو نکته ضروری است که منظور از ضرر مستقیم این نیست که هیچ علت دیگری در ورود ضرر دخالت نداشته باشد. امور اجتماعی چنان بهم ارتباط دارد که به دشواری می‌توان زیانی را که به بار آمده تنها به یک علت منسوب کرد که در فصل سوم در این زمینه یعنی رابطه علیت و سببیت بیشتر بحث می‌کنیم و نکته دوم اینکه در حقوق ما گاه همین رابطه عرفی نیز برای ایجاد مسئولیت ضروری نیست. در موردی که شخص از راه نامشروع بر مال دیگری مستولی می‌شود (غصب) یا مالی را که به امانت نیز نزد خود دارد در برابر مطالبه مالک به او نمی‌دهد یا منکر تصرف در آن می‌شود (مواد 320 و 631) یا در نگاهداری مال دیگری تعدی و تفریط می‌کند. نسبت به زیانهای وارد بر مال مسئولیت عینی می‌یابد یعنی به حکم قانون ضامن هرگونه نقص و تلف مال می‌باشد.[7]

2-3- جبران نشده باشد

با توجه به اینکه هدف از فرض مسئولیت مدنی توسط قانونگذار جبران خسارتی است که در اثر فعل زیانبار عامل ورود ضرر به زیاندیده وارد شده است و حق مطالبه نیز به منظور جبران زیان برای خسارت دیده پیش‌بینی گردیده، لذا اگر ضرر وارده توسط زیان رساننده ترمیم و جبران شود، حق مطالبه نیز از بین می‌رود و زیان دیده نمی‌تواند مجدداً جبران خسارت وارده به خویش را مطالبه نماید. همچنین اگر فعل زیانبار توسط افراد متعددی صورت گرفته باشد و یکی از آنان اقدام به جبران کلیه خسارات وارده به زیان دیده نماید، بدلیل ترمیم ضرر وارده حق مطالبه از وی ساقط می‌شود و برای زیان دیده حق رجوع به دیگران باقی نمی‌ماند (مانند اینکه چندنفر با مشارکت یکدیگر به اشتباه اقدام به تخریب ساختمان متعلف به دیگری نمایند و سپس برای جبران خسارت وارده به صاحب بنا، یکی از تخریب‌کنندگان اقدام به ترمیم بنا با پرداخت خسارت وارده نماید در این صورت چون زیان وارده به صاحب ساختمان جبران شده است، وی حق مراجعه مجدد به دیگران و مطالبه خسارت را ندارد).[8]

با اینکه در مورد اصل مزبور که یک ضرر را دوبار نمی‌توان مطالبه کرد هیچ تردیدی وجود ندارد ولی اجرای آن همیشه ساده نیست و گاه درباره طبیعت پولی که زیاندیده گرفته است و چگونگی رابطه حقوقی او با یکی از مسئولان اختلاف می‌شود بدرستی نمی‌توان فهمید که ضرر او بوسیله‌ای جبران شده یا هنوز باقی است چهره‌های گوناگون این اشکال بدین ترتیب خلاصه می‌شود: اول اینکه ابراء مدیون در حکم پرداخت دین از جانب اوست پس اگر مالک یکی از مسئولان تلف مال خود را ابرا کنده حق رجوع به دیگران را از دست می‌دهد چنانکه ماده 321 قانون مدنی در این باره می‌گوید «هرگاه مالک ذمه یکی از غاصبین را نسبت به مثل با قیمت مال مغصوب ابراء کند حق رجوع به غاصبین دیگر نخواهد داشت.‌..» ولی می‌دانیم که مالک در انتخاب کسی که از میان مسئولان باید به او رجوع شود آزاد است و چگونگی توزیع خسارت نیز بسته به اراده او است. بنابراین می‌تواند از رجوع به یکی از مسئولان صرفنظر کند یا از حق خود در این باره بگذرد: اسقاط حق رجوع در برابر یکی از غاصبین مانع از رجوع به دیگران نیست و دوم اینکه اگر زیاندیده برای جبران خسارت خویش از بیمه استفاده کرده باشد ولی بیمه‌گر تمامی خسارات وارده را جبران نکند بلکه قسمتی از زیان جبران گردد، وی می‌تواند برای جبران مابقی خسارت وارده که جبران نشده است به عامل ورود ضرر رجوع و مطالبه نماید زیرا هدف از مسئولیت مدنی جبران تمامی خسارت وارده می‌باشد نه جزئی از آن. مانند اینکه اگر کارفرمای کارگاهی مسئولیت خویش را در قبال حوادث کار تاحد مشخصی بیمه نموده باشد و کارگری دراثر نقص تجهیزات فنی کارگاه دچار حادثه و خسارت شود و بیمه تنها قسمتی از زیان وارده به کارگر را به علت محدودیت سقف بیمه جبران نموده باشد. وی می‌تواند برای جبران مابقی خسارت به کارفرما مراجعه نماید.[9]

1-3- از دست دادن موقعیت‌های عملی

[1] – جعفری علامه محمدتقی، کتاب قواعد فقهی، انتشارات اسلامیه

[2] – کاتوزیان ناصر، کتاب ضمان قهری، ص144، انتشارات دهخدا

[3] – همان

[4] – کاتوزیان ناصر، همان، ص

[5] – کاتوزیان ناصر، همان، ص

[6] – کاتوزیان، ناصر، همان، ص

[7] – کاتوزیان ناصر، همان، ص

[8] – کاتوزیان ناصر، همان، ص

[9] – همان

 

برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید
پنج شنبه 95 تیر 31 , ساعت 4:37 صبح

 

برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید

  تحقیق اقلیم شناسی یزد فایل ورد (word) دارای 54 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد تحقیق اقلیم شناسی یزد فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه تحقیق اقلیم شناسی یزد فایل ورد (word)

فصل اول
اطلاعات جغرافیایی استان          
مقدمه بر جغرافیای استان یزد  
1-تقسیمات کشوری    
2- موقعیت جغرافیایی منطقه    
3- وضعیت پوشش گیاهی حوزه مورد مطالعه     
موقع ریاضی         
موقع نسبی         
حدود و مرزها         
وسعت و تقسیمات سیاسی  
مشخصات شهرستانهای استان یزد          
زمین شناسی         
کوهستانهای استان         
شیرکوه       
کوه خرانق         
دیگر کوههای شاخص    
کویر اردکان «سیاه کوه»    
کویر ابرقو وتاغستان    
کویر در انجیر  
معرفی تیپ اراضی موجود در منطقه    
تیپ 1) کوه         
تیپ 2)  تپه ماهور         
تیپ 3)  دشت         
4-وضعیت اقلیمی حوزه مورد مطالعه    
5-اطلاعات زمین شناسی  
6-وضعیت خاکشناسی و ارزیابی خاک های منطقه مورد مطالعه       
7- وضعیت اقتصادی- فرهنگی و اجتماعی روستای کرخنگسان       
8- فرسایش و رسوب  
9- هیدرولوژی حوزه چنارناز    
میزان بارش         
قناتها       
چاهها       
جاذبه های زیست محیطی    
ییلاقها       
ییلاق های میان کوه    
ییلاق های پشت کوه    
ییلاق های پیش کوه    
غار شکفت یزدان         
غار زمرد (چرخ الماس تفت)    
غار فراشاه (اسلامیه)    
مناطق حفاظت شده         
حیات وحش         
محیط زیست استان یزد    
مناطق شکار ممنوع  
پوشش جانوری و حیات وحش    
چشمه غربالبیز  
آبشار دره گاهان  
وضعیت معادن و صنایع معدنی  
فصل دوم
مقدمه ای بر علم اقلیم شناسی  
مختصری در مورد اقیلم استان یزد    
بررسی اقلیم منطقه و تعیین آن     
عوامل موثر در مقدار تبخیر  
آب و هوا         
فصل سوم
بحث و نتیجه گیری     
منبع       

مقدمه

یزد با تاریخی ریشه دار و قدمتی چندین هزار ساله ، همچون نگینی گرانبها بر تارک کویر مرکزی ایران می درخشد . روایت تلاش و جدال دایمی مردم این ناحیه در طول تاریخ برای غلبه بر طبیعت قهار و ناسازگار این دیار ، اسطوره ای است که به واقعیت پیوسته و در جای جای این استان نمودی عینی یافته است. به همین جهت یزد همواره به عنوان کانونی پر جاذبه برای به وجود آمدن الگوهای مناسب مذهبی ، فرهنگی ، و فعالیتهای صنعتی ، معدنی ، کشاورزی ، تجاری و هنر و معماری مطرح بوده است

بازتاب چنین ویژگی را در سفرنامه ها و خاطرات ایرانگردان و جهانگردان و دیگر مسافرانی که از قدیمترین ادوار تاکنون به یزد آمده اند می توان مشاهده کرد و به سادگی دریافت که یزد همواره پیام فرهنگی اصیل ویژه خود را داشته ؛ فرهنگی که قرن ها قبل از اسلام آغاز شده ، با پیدایش اسلام به یکباره به نقطه اوج و ترقی خود رسیده و از آن زمان به بعد با اسلام و قرآن و محبت اهل بیت (ع) پیوندی ناگسستنی برقرار کرده است. تأثیر این آیین آسمانی بر باورها و ایمان مردم این دیار خود اسطوره ای دیگر را رقم زده که برای همیشه استوار مانده و لقب دارالعباده را برای یزد تداعی جاودانه بخشیده است

میراثهای فرهنگ اسلامی در ادوار مختلف تاکنون یادگارهایی بس پر ارج را به جای گذاشته است که کمتر می توان به این شکل گسترده و وسیع در نقطه ای دیگر از جهان شاهد آن بود. صدها زیارتگاه ، مسجد ، حسینیه ، تکیه و دیگر اماکن تاریخی در بافت قدیمی و در میان مجموعه های کامل مسکونی و تجاری به جا مانده از سده ها و روزگاران مختلف ، ارتباط دیرین مردم این سامان با اسلام و ارادت خالصانه ی آنها را به خاندان عصمت و ولایت (ع) عینیتی بس پر شکوه و دلپذیر بخشیده است. نه تنها در معماری و شهرسازی بلکه تمامی نمادها و نشانه ها نیز حاکی از این عشق و علاقه است و آثار آن را می توان در هر گذر و یا بر هر منظره مشاهده کرد

یزد از دیدگاه جهانگردان و صاحب نظران

استان یزد به دلیل موقعیت جغرافیایی و ارتباطی خاصی که در مرکز کشور داشته ، از روزگاران پیش همواره نزد سیاحان ، بازرگانان و مسافران دارای جایگاه ویژه ای بوده است

این ویژگی در سرنوشت استان تأثیری بسزا گذاشته و موجب رواج و رونق بازرگانی ، رفت و آمدهای بسیار و آثار فراوان اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی شده است

از آن جا که دیدگاهها و یادداشتهای سیاحان و مسافران و تصویرهای گوناگون و سودمند و متنوّعی را از این استان نشان می دهند، قسمتهایی از آنها را نقل می کنیم . علاقه مندان برای آگاهی بیشتر می توانند به سفرنامه ی سیاحان و نیز کتابهای مربوط به یزد – که نام پاره ای از آنها در بخش کتابنامه ی این مجموعه آمده است – رجوع فرمایند

«یزد شهر بزرگی است که از لحاظ تجارت ورفت و آمد نقطه ی مهمی به شمار می رود . یک  نوع پارچه ابریشمی و طلایی در آنجا بافته می شود که موسوم است به (پارچه یزدی) و به همه جای دنیا صادر می شود.»

سفرنامه مارکوپولو

«مناره ها و بادگیرهای شهر یزد از دور ، انسان را به یاد کتاب هزار و یک شب می اندازد.»

سفرنامه سرپرسی سایکس

احساسات مذهبی در شهر یزد ، خیلی جدی تر از اغلب شهرهای ایران است.»

سفرنامه فرد ریچاردز

«زیلوی خوب ، بافت میبد و اردکان یزد است. این دو آبادی از ازمنه ی قدیم در بافت زیلو شهرت داشته اند. هنوز اکثر زیلوهای ایران در یزد تهیه می شود

هوای بهار در یزد خوب و دلپذیر است، مشروط بدان که باد تند و گرد و خاک کویری به شهر نبارد و هوا آرام و نسیم سبک باشد. به قول مردم یزد دولاخ نشود.»

یادداشتهایی از شبهای زندان سکندر – ایرج افشار

«وقتی به یزد سفر می کنی تنها در پهنه ی جغرافیا جابه جا نشده ای که عمق تاریخ ، به هزارتوهای افسانه خزیده ای و تاریخ و افسانه در این شهر کویری چندان به هم آمیخته اند که بازشناختشان ناممکن است

یزد بافتی دیگر ، مردمی دیگر واساساً جنس دیگری دارد. صفا و محبت مردم یزد را در کمتر جایی می توان سراغ کرد.»

مجله سفر – فروغ پوریاوری

«در یزد نشانه های عالی اخلاقی و معماری و باستان شناسی با هم در آمیخته اند و جزو فرهنگ جدایی ناپذیر این مردمند.»

«مسجد جامع کهن فهرج تنها مسجدی است که در جهان اسلام ، ساختمان آن از ابتدا تا به امروز تغییر نکرده است.»

دکتر محمد کریم پیرنیا

«یزد از نظر بناهای خشتی وگلی در دنیا بی نظیر است.»

پروفسور کازولا

شهر بزرگ و تاریخی یزد نگینی است درخشان در قلب سرزمین پهناور ایران و دژی است استوار در قلب کویر . نشانه ی پیروزی روشنایی و سپیدی و پاکی و سرسبزی و آبادی بر اهریمن تیرگی وخشکی و ویرانی .»

مقدمه بر جغرافیای استان یزد

استان یزد در مرکز ایران در قلمرو سلسله جبال مرکزی ایران بین عرض های جغرافیایی 29 درجه و 48 دقیقه تا 33 درجه و 30 دقیقه شمالی و طول جغرافیایی 52 درجه و 45 دقیقه تا 56 درجه و30 دقیقه شرقی از نصف النهار مبدأ قرار گرفته است. استان یزد از شمال و غرب به استان اصفهان از شمال شرقی به استان خراسان از جنوب غربی به استان فارس و از جنوب شرقی به استان کرمان محدود می شود. استان یزد در حدود 72156 کیلومتر مربع وسعت داشته و تقریباً 37/4 درصد از وسعت کل ایران را در بر می گیرد

آب و هوای استان یزد به علت قرار داشتن بر روی کمربند خشک جهانی دارای زمستانهای سرد و نسبتاً مرطوب و تابستانهای گرم و طولانی و خشک است. بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1375، جمعیت استان 750769 نفر بوده که از این تعداد 15/75 درصد جمعیت شهری و 85/24 درصد جمعیت روستایی را تشکیل داده اند

یزد به لحاظ شرایط اقلیمی استان یزد وضعیت کشاورزی در این استان مطلوب نیست و امکان بهره برداری از آب های سطحی در کشاورزی بسیار کم است. شرایط خاص مناطق حاشیه کویر نظیر میزان اندک باران حرکت ماسه های روان ، پدیده کویرزایی مراتع فقیر کمبود منابع تأمین آب موجب شده تا 28 درصد وسعت استان یزد فاقد بهره دهی اقتصادی باشد

مهمترین مناطق کشاورزی استان دشتهای یزد، اردکان، بهادران، بهاباد، هرات، مروت، چاهک و ابرکوه است. محصولات کشاورزی استان شامل انار، پسته، بادام، غلات، آفتابگردان، انگور، پنبه، چغندر قند و کنجد است

1-تقسیمات کشوری

استان یزد طبق آخرین تقسیمات کشوری (آمار 1386) دارای 10 شهرستان، 24 شهر، 20 بخش و 51 دهستان می باشد دارای جمعیتی بالغ بر 1012885 نفر را در خود جای داده است شهرستان خاتم وسعتی برابر 8249 کیلومتر مربع را شامل می شود دارای 2 بخش، 2 شهر و 4 دهستان می باشد و موقعیت جغرافیایی این شهرستان به شرح زیر است

طول شرقی حداقل برابر با   و حداکثر

و عرض شمالی حداقل برابر با    و حداکثر  است

شهرستان خاتم جمعیتی بالغ بر 32806 نفر را دارای می باشد که 23/3 درصد از کل جمعیت استان را شامل می شود و نرخ رشد جمعیتی 47/1 (آمار 1386) می باشد

روستای کرخنگان نیز جمعیتی برابر 2000 نفر را به خود اختصاص می دهد

 2- موقعیت جغرافیایی منطقه

دهستان ایثار به مرکزیت روستای کرخنگان با تحت پوشش قرار دادن روستای توتک- چنار و برزگر جمعیتی افزون بر 3500 نفر را در خود جای داده است

این منطقه در تلاقی استان ها و شهرستان های مختلف کشور قرار گرفته است از یک طرف به بوانات فارس و از طرفی به مهریز یزد و از یک طرف هم نزدیکی آن به شهر بابک کرمان و نیریز فارس خود به خود بر قابلیت های ارتباطی این منطقه افزوده است این روستا در 240 کیلومتری شهر یزد قرار گرفتهاست حوزه مطالعاتی در 4 کیلومتری روستای چناناز و در 10 کیلومتری روستای کرخنگ واقع شدهاست که در محدوده ی طول های جغرافیایی    و     و عرض جغرافیایی   و    می باشد

3- وضعیت پوشش گیاهی حوزه مورد مطالعه

کشور ما غنی از پوشش گیاهی است که به دلیل وسعت آن و تغییرات شرایط اقلیمی و توپوگرافیک می باشد

مطالعه و شناخت انواع پوشش گیاهی و جوامع و گونه ها امکان ارزیابی گیاهان در برنامه های مدیریت مراتع را فراهم می کند. برای تشخیص گیاهان از روش Run Kiaer استفاده شده است که به بررسی اشکال زیستی گیاهان پرداخته است

 فرم رویشی منطقه علفی و بوته ای و درختچه ای است

پوشش گیاهی غالب در تیپ 3 (تپه ماهور): Artemisia aucher

تیپ 4 (دشت): Artemisia avcheri Hertia anyvstifolia, Dophne stafil

تیپ1 کوه شامل mygdalus sooparia, Acer monspessvlanum می باشد

این حوزه از نظر ارتفاع، شیب، نوع خاک و سایر عوامل محیطی و فیزیکی تقریباً حالت یکسان و همگن است و لذا در طول حوزه تغییرات چندانی به لحاظ پوشش و تیپ گیاهی به چشم نمی خورد

مطالعات پوشش گیاهی طبیعی یک منطقه می تواند معیاری برای ارزیابی و سنجش سطح مدیریتی آن منطقه باشد و هر کدام از اهداف (نوع اقلیم، توپوگرافی، نوع خاک و ;) می تواند اطلاعا را به به ما بدهد که دارای دقت موردنظر مقیاس طرح و صرفه جویی در هزینه می باشد

به عبارت دیگر در تعیین فلوریک منطقه گیاهان نادر به اندازه ی گیاهان فراوان و مصروف دارای اهمیت می باشد پس تعیین فلوتر تک تک گونه های منطقه الزامی است

موقع ریاضی

استان یزد در مرکز ایران و بین 29 درجه و 35 دقیقه تا 33 درجه و 22 دقیقه ی عرض شمالی و 52 درجه و 49 دقیقه تا 56 درجه و 40 دقیقه ی طول شرقی زمین قرار دارد که به طور کامل در طوقه مناطق خشک و بیابانی جهان واقع شده است

یزد از جنوب حدود 6 درجه تا مدار رأس السرطان[1] فاصله دارد . از طرف دیگر این سرزمین در نیمکره ی شرقی و بین نصف النهار 55َ و52 و 27َ و 56 واقع است که گستردگی آن در جهت غرب و شرق حدود 4 درجه است چنانچه تقریباً هر درجه از سطح زمین را حدود 111 کیلومتر در نظر بگیریم پهنای استان یزد حدود 450 کیلومتر خواهد بود

موقع نسبی

این استان چون در واحد طبیعی بیابان مرکزی ایران و در محدوده ی خشک و بیابانی دنیا واقع شده ، محدودیتهای شدیدی ، در زمینه ی منابع آب دارد . به علاوه یزد به دلیل موقعیت جغرافیایی ویژه ای که در مرکز ایران دارد در طول تاریخ همواره به دور از بحرانها ودرگیریها و تداخل فرهنگی قرار داشته است

یزد که در کمربند خشک [2] و نیمه خشک نیمکره شمالی قرار گرفته است با همه ی کمبودهای طبیعی ، به منزله پل ارتباطی بین مناطق شمالی و جنوبی کشور محسوب می شود. جاده معروف «سنتو» که بندرعباس را به تهران متصل می کند از میان این استان و از شهر یزد می گذرد

حدود و مرزها

موقع استان در تقسیمات سیاسی کشور

1-   از سمت شمال به استان اصفهان (شهرستان نائین )

2-   از سمت شمال شرق به استان خراسان (شهرستان طبس)

3-   از سمت جنوب به استانهای کرمان و فارس ( شهرستان آباده در فارس)

4-   از سمت شرق به خراسان و کرمان (زرند در کرمان ، طبس در خراسان)

5-   از سمت مغرب به استان اصفهان (شهرستان اصفهان)

وسعت و تقسیمات سیاسی

مساحت استان حدود 76156 کیلومتر مربع است که در بین 26 استان کشور پس از استانهای خراسان ، اصفهان ، سیستان و بلوچستان ، فارس ، کرمان در مقام ششم قرار دارد

این استان در سال 1387 دارای 10 شهرستان ، 15 شهر ، 14 بخش ، 38 دهستان و بیش از 4568 روستا بوده که 1223 روستای آن دایر و بقیه به جهت مهاجرت متروک شده است

شهرستان یزد به خاطر جاذبه های شغلی و رفاهی وتمرکز اداری پرجمعیت ترین شهرستانهای استان به شمار می رود و با جمعیتی حدود 360129 نفر 52 درصد از جمعیت استان را پذیرفته است

زمین شناسی

فلات مرکزی ایران – که استان یزد بخشی از آن است – از لحاظ زمین شناسی یک ژئوسنکلنیال[3] است. این گودال وسیع که به وسیله رسوبهای جوان پر شده در اثر فشارهای جانبی دارای چین خوردگیهای فراوان است که از نشانه های آن رشته کوههای به هم ریخته و قدیمی و بالاخره تشکیل چاله ها و کویرهای پهناوری چون دشت لوت و کویر نمک است

در تشکیلات و طبقات زمین شناسی استان یزد از قدیم ترین (پرکامبرین) تا جدیدترین (نئوژن)[4] رسوبها مشاهده می شود . قسمت بزرگی از این رسوبها متعلق به دوره (مزوزوئیک و سینوزوئیک ) بوده که سنگهایی از جنس : آهک ، گچ ، نمک ، سیلیس ، بازالت ، مرمر و ; را در خود جای داده است[5]

کوهستانهای استان

در سطح استان دو رشته کوه وجود دارد : یکی دنباله ی رشته کوههای مرکزی با جهات ، شمال غرب – جنوب شرق که از مرکز ایران عبور کرده اند و دسته دوم کوههای پراکنده مرکزی است که اغلب در هم ریخته و نامنظم واقع شده اند و عبارتنداز

شیرکوه

مهمترین ، معروفترین وحیاتی ترین ناهمواریها در سطح استان ، «شیرکوه» است که در جهت شمال غرب و جنوب شرق کشیده شده و حداقل فاصله آن نسبت به شهر یزد 20 کیلومتر است و به صورت دیواره کوهستانی واقع در جنوب غرب استان ، بخشهای مرکزی را از چاله ابرکوه جدا می سازد

قله ی شیرکوه با ارتفاع 4075 متر بلندترین نقطه است و به همین جهت در اعتدال هوا وجذب رطوبت برای مناطق اطراف خود نقش حیاتی دارد، به طوری که ضخامتی از برف و یخ تا اوایل تابستان در چاله های مرتفع این قله دوام می یابد و جذب تدریجی آنها علاوه بر تأمین آبهای زیرزمینی که به سمت دشت یزد و مهریز سرازیر می شود، چشمه های متعددی را در این کوهستان و دره های اطراف آن به وجود می آورد

از قلل معروف شیرکوه «لورگ» با 2525 متر ارتفاع و «سعیدی» با 3320 متر ارتفاع را می توان نام برد که در حواشی آن انواع درختان : بادام ، گردو ، توت و نیز مراتع فراوان وجود دارند

کوه خرانق

این کوه در بخش مرکزی استان و در شمال شهر یزد قرار دارد. کوهستانی است نسبتاً مرتفع اما خشک ، با شکلهای نامنظم حاصل از فرسایش بادی و آبی

بلندترین قله آن «خوانزا» نام دارد که 3158 متر ارتفاع آن است

از دیگر بخشهای معروف آن کوه «چک چک»[6] ( محل یکی از معروفترین معابد زردشتیان) ، کوه «اشتری» و کوه «هامانه» را می توان نام برد که خود از بلندترین بخشهای کوه خرانق به شمار می روند. ارتفاع آنها بیش از 2000 متر از سطح دریاست. معبد «چک چک» پرستشگاه معروف زرتشتیان جهان در شکافی که دارای یک چشمه آب است در این کوه قرار دارد

دیگر کوههای شاخص

1-   کوه هِرِش

2-   سیاه کوه

3-   کوه معراجی

4-   کوه ساغند

5-   کوههای هرات و مروست

6-   کوه ندوشن

کویر اردکان «سیاه کوه»

[1] – راس السرطان : مدار 23 درجه و 37 دقیقه شمالی که آخرین حد تابش عمودی خورشید در نیمکره شمالی در اولین روز فصل تابستان است

[2] – کمربند خشک : محدوده ای که معمولاً بارش سالانه ی آن کمتر از 250 میلی متر است و چنانچه بین 250 و 400 میلی متر باشد به نیمه خشک تغییر می یابد

[3]- حوضه ی عمیق رسوبگذاری در کف دریاهای دورانهای گذشته زمین شناسی است که در کف آن رسوبهای متراکم شده و امروزه به خاطر حرکات چین خوردگی زمین به صورت رشته کوههای سراسری چون : آلپ ،البرز و هیمالیا درآمده است

[4] – پرکامبرین عبارت است از دوره قبل از دوران اول «بیش از 600 میلیون سال قبل» و نئوژن یکی از دوره های جوان دوران سوم زمین شناسی است که مصادف است با پیدایش رشته کوههای البرز و زاگرس و مرکزی ایران

[5] – نبوی ، محمد حسن ، دیباچه ای بر زمین شناسی کشور ، سال 1355

[6] – چک چک یا پیر سبز به خاطر این که آب چشمه از بلندی چکه چکه به حوضچه ای می ریزد به همین لفظ یعنی (چک چک) نامیده می شود

 

برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید
پنج شنبه 95 تیر 31 , ساعت 4:37 صبح

 

برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید

  مقاله جرایم مطبوعاتی فایل ورد (word) دارای 24 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله جرایم مطبوعاتی فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله جرایم مطبوعاتی فایل ورد (word)

مقدمه  
تعریف جرایم مطبوعاتی  
الف ) جرم مطبوعاتی :  
الف ) تعریف عام جرم مطبوعاتی  
ب ) تعریف جرم مطبوعاتی  
مسئولیت ناشی از جرایم مطبوعاتی  
منابع و ماخذ:  

مقدمه

یکی از حساس ترین و مهمترین موضوعات روز جامعه، جرایم مطبوعاتی است. ابهام های موجود در تعریف جرم مطبوعاتی و جرم سیاسی و نسبت بین این دو از یک سو وتوجه به آزادی بیان یکایک افراد جامعه و لزوم تجدید قانونی آن از سوی دیگر، بر اهمیت این تحقیق می افزاید. نگاهی گذرا به پیشینه این نوع از جرایم از زمان مشروطیت تا زمان حاضر، فصل اول این تحقیق را دربرمی گیرد. فصل دوم این تحقیق به بیان ادله حرمت شرعی برخی از عناوین جرایم مطبوعاتی مانند توهین، افترا، نشر اکاذیب، اشاعه فحشا و منکرات، تهدید به هتک شرف و حیثیت، نشر کتب ضاله، اختلاف انگیزی و تبلیغ اسراف و تبذیر اختصاص یافته و سعی شده است میزان انطباق این عناوین بر ادله شرعی مشخص گردد. فصل سوم این نوشتار به بررسی عناوین جرایم مطبوعاتی در قانون مطبوعات پرداخته است. در این فصل مسئولیت کیفری مرتکبین و سایر دخالت کنندگان در وقوع جرم، همچنین نحوه اجرای دادرسی بررسی شده و از انواع صلاحیت و مراجع صالح برای رسیدگی سخن به میان آمده است. در قسمت پایانی تحقیق به بررسی موسسه هیات منصفه از جهات گوناگون مانند مشروعیت آن در دین اسلام، دلایل موافقین و مخالفین آن، سابقه این موسسه در حقوق برخی از کشورهای غربی، سابقه آن در حقوق ایران، اختلاف نظر بین قاضی دادگاه و این هیات و حضور آن در مراجع تجدیدنظر توجه شده است

تعریف جرایم مطبوعاتی

الف ) جرم مطبوعاتی

برای تعریف جرایم مطبوعاتی ابتدا باید به معنی لغوی و ترکیب توجه کرد و سپس به تعریف اصطلاحی آن پرداخت

 این ترکیب مرکب از دو کلمه جرم و مطبوعات است

 جرم در لغت به معنی گناه ، خطا ، ذنب ، تعدی ، بزه ، عصیان و معصیت است . معنای لغوی مطبوعات نوشته های چاپی است ؛ این کلمه جمع مطبوعه است و  مطبوعه به معنی کتاب ها ومجله ها و روزنامه های چاپ شده است

اصطلاح جرم مطبوعاتی را میتوان به 2 گونه تعریف کرد

 الف ) تعریف عام جرم مطبوعاتی

ب ) تعریف خاص جرم مطبوعاتی

 الف ) تعریف عام جرم مطبوعاتی

در تعریف عام ، جرم مطبوعاتی شامل جرائمی است که در کلیه انتشارات مکتوب که خطاب آن با عموم افراد جامعه است اتفاق می افتد ؛ به عبارت دیگر ، جرم مطبوعاتی جرمی است که در تمام انواع وسائل ارتباط جمعی نوشتاری ( در مقابل و سایر ارتباط جمعی سمعی و بصری ) امکان ارتکاب داشته باشد به نحوی که شامل مکتوباتی نظیر کتاب و اعلامیه نیز میگردد. این نوع از تعریف جرم مطبوعاتی در قانون مطبوعات سال 1286 شمسی و قانون هیئت منصفه 1310 شمسی مورد نظر قانون گذار بوده است . در مواد 4 و 19 قانون مطبوعات سال 1286 ، به ترتیب کتب و اعلانات نیز جزو مطبوعات دانسته شده است و در ماده 2 قانون هیئت منصفه سال 1310 جرایم مطبوعاتی «به جرایمی که از طریق کتاب و یا مطبوعات مرتب الانتشار واقع میگردد » اطلاق شده است
البته در قانون مطبوعات سال 1334 ، قانون گذار تغییر رویه داده و از تعریف خاص جرم مطبوعاتی پیروی کرده است ، به صورتی که کتاب را از محدوده مطبوعات در معنای خاص آن و نهایتاً از قلمرو قانون مطبوعات خارج میکند . و علاوه بر آن درماده ای از این قانون ، اعلانات نیز از این قلمرو خارج میشود

برخی از محققین از تعریف جرم مطبوعاتی خودداری کرده و صرفاً حقوق مطبوعاتی را تعریف میکنند : « حقوق مطبوعاتی به مجموعه قواعدی اطلاق میشود که حاکم بر چاپ ، انتشار و توزیع تمام مطالبی است که خطاب آن به عموم جامعه باشد . این انتشارات نوعاً عبارت از کتب ، روزنامه ، مجلات ، اعلامیه ها و نظایر آن می باشد ؛ اما حقوق مطبوعاتی صرفاً شامل انتشارات مکتوب میباشد .»

البته شاید بتوان از تعریف حقوق مطبوعاتی به تعریف جرم مطبوعاتی نیز رسید ، بدین صورت که جرم مطبوعاتی را چنین تعریف کنیم : « جرم مطبوعاتی به عمل محرمانه ای گفته میشود که قواعد جزایی حاکم بر چاپ ، انتشار و توزیع مطالبی که خطاب آن با عموم جامعه باشد را نقض کند،این جرم مطبوعاتی صرفاً شامل انتشارات مکتوب میباشد .»

ب ) تعریف جرم مطبوعاتی

منظور از تعریف خاص این است که دایره شمول این تعریف از تعریف عام کوچک تر است و صرفاً شامل جرایمی است که در نشریات اتفاق می افتاد . تعاریفی که حقوق دانان مختلف از جرم مطبوعاتی ارائه داده اند بسیار مشابهند . بعضی از نویسندگان جرائم مطبوعاتی را جرائمی میدانند که در قانون مطبوعات احصاء شده اند و از طریق مطبوعات ارتکاب میشوند

برخی دیگر از نویسندگان جرائم مطبوعاتی را عبارت از افعالی میدانند که در قانون مطبوعات به قید مجازات ممنوع گردیده است

برخی دیگر نیز معتقد است که در حال حاضر هرگونه جرمی که در قانون مطبوعات سال 1364 احصاء شده است و به وسیله مطبوعات ارتکاب شود ، جرم مطبوعاتی است

دکتر گودرز افتخار جهرمی در تعریف جرم مطبوعاتی میگوید : « تعریف جرم مطبوعاتی همان چیزی است که در ابتدا به ذهن هر فردی متبادر میشود : جرم و عمل مجرمانه ای که به وسیله مطبوعات انجام شود جرم مطبوعاتی است .»وی با توجه به اینکه در اصل 168 قانون اساسی ، هیچ اشاره ای به مدخلیت قانونی در تعریف جرم مطبوعاتی نشده است ، این امر را ناشی از عدم اختلاف در تعریف جرم مطبوعاتی میداند ، اختلافی که به وضوح در تعریف جرم سیاسی ، بین حقوقدانان و سیستم های مختلف حقوقی به چشم میخورد

ولی به نظر می رسد در تعریف جرم مطبوعاتی نیز اختلاف نظرهایی وجود دارد

یکی از نویسندگان در مورد جرم مطبوعاتی چنین میگوید

بر اساس اصل 24 قانون اساسی می توان این تعریف را از جرم مطبوعاتی به دست داد : جرم مطبوعاتی عبارتست از انتشار مطالب مخل به مبانی اسلام و یا حقوق عمومی به وسیله مطبوعات . تفصیل و مصادیق آنها را قانون معین میکند . »

پس از ذکر تعاریف حقوق دانان مختلف از جرم مطبوعاتی ، به تعاریف ارائه شده از این جرم در قوانین موضوعه میپردازیم

در قوانین قبل از انقلاب ، سه تعریف از جرم مطبوعاتی ارائه شده است : قانون هیئت منصفه ، مصوب 1310 ، درماده 2 خود جرم مطبوعاتی را چنین تعریف کرده است

« جرمی که به وسیله کتاب یا مطبوعات مرتب الانتشار واقع می شود ، جرم مطبوعاتی است 

لایحه قانونی مطبوعات ، مصوب 1331 ، که در زمان دکتر محمد مصدق و در فضای آزاد حکومت ملی تصویب شده است در ماده 34 چنین میگوید : « جرایمی که به وسیله روزنامه ها یا مجله واقع شود جرایم مطبوعاتی است .»

البته باید توجه داشت که چنین تعاریفی دارای 2 ایراد مشترک است
1-به جای تعریف ماهیت و ذات جرم مطبوعاتی ، صرفاً به وسیله ارتکاب این نوع از جرم توجه شده است

2-این تعریف بسیار گسترده و عام بوده و دارای ابهام است ، به صورتی که طیف وسیعی از جرایم را شامل میشود ، جرائمی که علی الاصول نمی تواند جرم مطبوعاتی محسوب شود . نمونه هایی از این جرایم را میتوان در ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری ( مصوب 15/9/1367 ) مشاهده نمود .این ماده افرادی را که روزنامه و نشریه را وسیله ارتکاب جرم قرار میدهند یا اینکه جرم با استفاده از تبلیغ عام از طریق وسایل ارتباط جمعی از قبیل رادیو ، تلوزیون ، روزنامه ، مجله ، نطق در مجامع و یا انتشار آگهی چاپی یا خطی صورت گرفته باشد ، مستحق تشدید مجازات دانسته و در تبصره این ماده حتی تعلیق مجازات افراد مذکور نیز ممنوع گردیده است . در عمل نیز محاکمه چنین افرادی به صورت عادی و بدون حضور هیئت منصفه صورت میگیرد و این استدلال که چنین افرادی مطبوعات را وسیله ارتکاب جرم قرار داده اند و بدین جهت جرم آنها مطبوعاتی است ، مورد قبول نیست و با هیچ یک از اصول و موازین حقوقی سازگاری ندارد

لایحه قانون مطبوعات ، مصوب 1334 ، درماده 30 در مورد جرم مطبوعاتی چنین میگوید : « جرم مطبوعاتی عبارت است از توهین و افترا به وسیله روزنامه یا مجله یا نشریه ، از لحاظ ارتباط با مقام و یا شغل رسمی یا رویه اداری یا اجتماعی یا سیاسی ، به شخص یا اشخاص . بنابراین توهین و افترا ; بدون توجه به مقام و موقعیت اجتماعی ویا به بستگان شخص ; جرم مطبوعاتی نیست و جرم عادی است . »

این تعریف که در جو اختناق و ارعاب حکومت کودتای پهلوی ، پس از ساقط نمودن حکومت ملی دکتر محمد مصدق به تصویب رسیده است ، جرم مطبوعاتی را بسیار مضیق و محدود به توهین و افترا به شخص یا اشخاص نموده و حتی این توهین و افترا را نیز مقید به ارتباط با مقام و یا شغل رسمی یا رویه اداری یا اجتماعی یا سیاسی نموده است . این تدابیر در جهت فرار از محاکمه علنی مخالفان حکومت کودتا و منع هیئت منصفه از حضور در این محاکم است تا دست حکومت در اعمال وحشیانه ترین مجازات ها بر علیه آزادی خواهان ، باز باشد

 

برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید
پنج شنبه 95 تیر 31 , ساعت 4:37 صبح

 

برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید

  مقاله شعرای اپیکور فایل ورد (word) دارای 41 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله شعرای اپیکور فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله شعرای اپیکور فایل ورد (word)

خیام و حافظ و اپیکوریسم:  
یزیدی گری  همان اپیکوریسم :  
اپیکور و اندیشه‌ی عدالت :  
رواقیان و مفهوم حق طبیعی :  
خیام: کافر یا حکیم  
تسلیتی که اپیکور دربار غوغای سرانجام به پیروانش می داد :  
غوغای مرگ و غائل پس از مرگ :  
منابع و مآخذ :  

بخشی از منابع و مراجع پروژه مقاله شعرای اپیکور فایل ورد (word)

اشراف‌زاده، رضا، گزیده رباعیات عطار نیشابوری، اساطیر، تهران، 1377
انصاری، خواجه عبدالله، رسائل جامع خواجه عبدالله انصاری، تصحیح دستگری، وحید، کتابفروشی فروغی، تهران، 1349
برتلس، یوگنی، رباعیات عمر خیام، گام، تهران، بهار 62
بهاریان، اکبر، خیام و فتینز جرالد، بامداد، تهران، 1345
جعفری، محمدتقی، تحلیل شخصیت خیام، کیهان، تهران، 1368
دانشفر، حسین، درباره رباعیات عمر خیام (با مقدمه مینوی، مجتبی)، اسکندری، تهران، بی‌تا
رمضانی، محمد، رباعیات حکیم عمر خیام (تصحیح و مقابله)، کلاله خاور، تهران، 1315
رودکی، ابوجعفر، دیوان شعر رودکی، شعار، جعفر، قطره، چاپ دوم، تهران،
شجره، حسین، محقق در رباعیات و زندگانی خیام، کتابفروشی اقبال، تهران، 1320
شفیعی کدکنی، محمدرضا، زبور پارسی، آگه، تهران، 1378
شمس قیس رازی، المعجم فی معایبر اشعار العجم، تصحیح دوباره مدرس رضوی، انتشارات تهران، تهران، 1314
صافی، سید احمد، رباعیات حکیم عمرخیام با ترجمه به شعر عربی، فروغی، بی‌جا، بی‌تا
صدیقی نخجوانی، خیام‌پنداری و پاسخ افار قلندرانه او، کانون انتشارات محمدی، تهران، 1347
صفا، ذبیح‌الله، تاریخ ادبیات در ایران، جلد دوم، ابن سینا، تهران، 1347
عطار نیشابوری، فرید‌الدین، مختارنامه، توس، تهران، 1358
غزالی، ابوحامد امام محمد، خدیو جم، حسین، علمی ـ فرهنگی، چاپ یازدهم، تهران،
فروغی، محمدعلی و دکتر غنی، رباعیات حکیم خیام نیشابوری، شرکت سهامی چاپ رنگین، تهران، 1321
محجوب، محمدجعفر، سبک خراسانی در شعر فارسی، فردوسی، تهران، بی‌تا
محمد بن منور، اسرار التوحید فی مقامات شیخ ابی سعید، شفیعی کدکنی، محمدرضا، آگاه، تهران، 1366
نظامی عروضی، چهار مقاله، معین، محمد، جامی، تهران
یان ریپکا، تاریخ ادبیات، ترجمه شهابی، عیسی، چاپ اول، تهران، 1354

 

فردوسی‌  و نوعی‌ فلسفه‌ اپیکوری:‌

فردوسی یک نوع‌ عدم‌ تعلق‌ به‌ دنیا و نوعی‌ فلسفه‌ اپیکوری‌ متعالی دارد که‌ به‌ «پندهای‌ سلیمان‌» می‌ماند و ارزش‌های جاودانی‌ شاعر، که‌ همراه‌ با عواطف‌ انساندوستانه‌ و نرمی‌ طبع‌ خاص‌ و با ترکیبی‌ زیبا و جالب‌ در شاهنامه به‌ چشم‌ می‌خورند، آثار متفکران‌ بزرگ‌ هند را به‌ یاد می‌آورد. علاقه آرنولد به‌ شاهنامه‌ ، و به‌ ویژه به‌ داستان‌ رستم‌ و سهراب‌، ناشی‌ از شرحی‌ بود که‌ سنت بوو بر ترجمه‌ ژول‌ مول‌ از شاهنامه‌ نوشت‌. در اینجا، اشاره‌ به‌ برخی‌ دیگر از مترجمان‌ اروپایی‌ شاهنامه بی‌فایده‌ نیست‌. سرویلیام جونزازاولین‌ شرق‌شناسانی‌ بود که‌ به‌ ترجمه‌ داستان‌ رستم‌ وسهراب‌ به‌ سبک‌ تراژدی‌های‌ یونانی‌ روی‌ آورد. اندکی بعد جوزف‌ چمپیون  (Joseph Champion) بخش‌هایی‌ از آغاز

شاهنامه‌ را به‌ شعر ترجمه‌ کرد و به‌ سال‌ 1875 در کلکته به‌ چاپ‌ رسانید. سبک‌ شعری‌ او بیشتر تقلیدی‌ بود از شاعر بزرگ‌ انگلیس‌ الکساندر پوپ‌ که‌ ایلیاد هومر را به انگلیسی‌ به‌ نظم‌ درآورده‌ بود. از مترجمان‌ دیگر شاهنامه‌ باید به‌ جیمز اتکینسن‌  اشاره کرد که‌ بیشتر از چمپیون‌ با ادبیات‌ فارسی‌ آشنایی‌

داشت‌. او در سال‌ 1814 داستان‌ «رستم‌ و سهراب‌» را به انگلیسی‌ به‌ نظم‌ درآورد و در 1832 نیز خلاصه‌ای‌ از شاهنامه‌ را در ترکیبی‌ از نظم‌ و نثر به‌ همان‌ زبان ترجمه‌ کرد. اتکینسن‌ همانند بسیاری‌ از علاقه‌مندان‌ به ادبیات‌ شرق‌ معتقد بود که‌ «آثار بزرگ‌ شرقی‌ قابل‌ توجه و از جهات‌ گوناگون‌ نظیر آثار کلاسیک‌ غرب‌اند.» از همین رو، وی‌ به‌ یافتن‌ وجوه‌ تشابه‌ بین‌ شاهنامه‌ و نوشته‌ها و سروده‌های‌ کلاسیک‌ اروپایی‌ پرداخت‌. به‌ عنوان نمونه‌، ابیات‌ زیر از شاهنامه‌ را در وصف‌ زیبایی تهمینه‌ ترجمه‌ کرده‌ و همراه‌ با شرح‌ گسترده‌ای‌ درباره آثار مشابه‌ شاعرانی‌ چون‌ هومر، ویرژیل‌، آناکرئون‌ و شکسپیر انتشار داده‌است

خیام نیشابوری

نکته’ دیگری که به نظر می رسد در مورد انسان گرائی فلسفی خیام قابل ذکر باشد، نگرش اخلاقی اوست. شاید اینگونه تصور شود که خیام از لحاظ اخلاقی پیرو افکار اپیکور (341 _ 270 پیش از میلاد) فیلسوف مادی یونان بوده است. هر چند اپیکور و خیام، به جهت ارزش نهادن به خرد، دوری جستن از خرافات، و اهمیت قائل شدن برای خوشبختی وشاد زیستن، هر دو از یک دریچه به انسان و زندگی و هستی می نگرند، و وجوه اشتراک فراوانی دارند، اما بین این (( دو )) ، در ارزش های اخلاقی ، یک تفاوت ماهوی وجود دارد، و آن اینست که، اپیکور برای تعدیل و آرامشی که در جستجوی آن است ، نه تنها تلاشی راتوصیه نمی کند، که حتی از درگیر شدن پرهیز می کند. او دوری جستن از ناملایمات را توصیه می کند، وخیام در کنار گرایش به خوشی و دوری از اندوه، تعهد وتلاش ، برای به دست آوردن نیک بختی و شادی، و سر ناسازگاری گذاشتن با زمانه’ نادرست را، لازم می داند وتاکید می کند

زان باده  که عمر را حیات دگر است         پر کن قدحی گرچه تو را دردسر! است

بر نه به کفم که کار عالم سمر است         بشتاب که عمر ای پسر در گذر است

هشدار! که روزگار شور انگیز است        ایمن منشین! که تیغ دوران تیز است

در کام تو گر زمانه لوزینه نهد        زنهار! فرو مبر! که زهر آمیز است

اندیشه‌های فلسفی حکیم عمر خیام و فلسفه معروف او (اپیکوری)

حکیم عمر خیام در نیشابور زاده شد. زمان تولد و وفات او به درستی مشخص نیست،‌ ولی به بعضی احتمالات در روز پنجشنبه 12 محرم 439 متولد شده و در سال‌های مابین 508 – 530 و به بعضی احتمالات در سال 515 وفات یافته است. به طور کلی می‌توان گفت که از نیمه‌ی اول قرن پنجم تا دهه‌های نخستین قرن ششم در این دنیا زیسته است. نامش عمر، کنیه‌اش ابوالفتح، لقبش غیاث‌الدین و نام پدرش ابراهیم بود. دلیل شهرت او به خیام یا خیامی به درستی معلوم نیست، اما ظاهراً این عنوان را از پدرش داشته است؛ چون شغل وی خیمه‌دوزی بوده است. قبر خیام در ایوان امامزاده محروق،‌ تقریباً به مسافت نیم‌فرسخی شهر نیشابور فعلی واقع شده است
او در همه‌ی فنون و معلومات زمان خود از جمله حکمت، فلسفه، ریاضی، طب و نجوم تبحر داشته است. حکایت کرده‌اند که خیام در نیشابور با حسن طوسی و حسن صباح همدرس بوده است. آن سه جوان به امید اینکه یکی از ایشان به مرتبه‌ی عالی خواهد رسید، با یکدیگر پیوند می‌بندند که اگر هریک از آنها به مقامی بالا رسید، دو دوست خود را نیز از نظر دور نکند
از قضا حسن طوسی به وزارت جلال‌الدین ملکشاه سلجوقی می‌رسد و خواجه نظام‌الملک طوسی مشهور می‌شود. او به عهد خود وفا می‌کند و حسن صباح را به خدمت سلطان می‌برد؛ اما خیام که اهل علم بود و تمایلی به خدمت سلطان نداشت، از خواجه نظام‌الملک تقاضا می‌کند که معاش مختصری برای او مقرر دارد و به همان اندازه هم اکتفا می‌کند و به غیر از فراگیری دانش، به کار دیگری نمی‌پردازد
با چیرگی اعراب بر ایرانیان، تقویم هجری قمری در ایران کاربرد پیدا کرد و پس از مدتی به علت ناسازگاری با روند زندگی کشاورزان ایرانی، منجمان ایرانی دست به اصطلاحاتی در این زمینه زدند. در سال 467 هجری، یعنی در زمان سلطنت جلا‌ل‌الدین ملکشاه سلجوقی و وزارت خواجه نظام‌الملک طوسی، تصمیم گرفته‌ شد که تقویمی بر اساس قواعد نجومی ایجاد شود. بنابراین هیأتی از دانشمندان اهل فن هیأت و نجوم برای این مقصود گرد هم آمدند. خیام یکی از آن دانشمندان و گویا بر همه‌ی آنها مقدم بود
این منجمان با محاسبات ریاضی، زیج‌هایی (مجموعه جدول‌هایی که بر اساس مطالعات و مشاهدات ستاره‌شناسی تدوین می‌شد)، برای شمارش وقت فراهم ساختند. تقویم اصلاح شده، چون به فرمان جلال‌الدین ملکشاه سلجوقی فراهم آمده بود، به تقویم جلالی شهرت یافت
آنچه مسلم است، این است که خیام در نزد دانشمندان و سلاطین، منزلتی عظیم داشته است. در حکمت او را تالی «ابوعلی سینا» می‌خواندند؛ در ریاضیات سرآمد فضلا به شمار می‌رفت و در احکام نجوم، قول او را مسلم می‌دانستند؛ هرچند که خودش اعتقاد راسخی به دستی آن احکام نداشت
دنیای ریاضی مدیون تحقیقات و اکتشافات این دانشمند است. مثلاً اولین‌بار تعریف منطقی اعداد اصم (گنگ) به وسیله‌ی رشته‌های بی‌نهایت در مجموعه تحقیقات خیام دیده شده است. قضایای بسیاری که در سیزده معادله‌ی اقلیدس بی‌استدلال مانده بود، به وسیله‌ی فرضیه‌ی خیام ثابت می‌شود
می‌توان گفت خیام اولین کسی است که هندسه‌ی تحلیلی را برای حل معادلات به کار برده است و از این جهت خیام به هنگام بررسی مسئله‌ای هندسی، به معادله‌ی درجه سوم برخورد کرد و با توسل به مقاطع مخروطی به حل این معادله درجه‌ی سوم فائق آمد
خیام رساله‌ی مختصری تحت عنوان رساله‌ فی الحتیال لمعرفه الذهب و الفضه فی جسم مرکب منهما درباره‌ی تعیین عیار طلا و نقره و شمشی که از این دو فلز ترکیب شده است، تألیف کرده که نسخه‌ی منحصر به فردی از آن در کتابخانه‌ی گوتا آلمان موجود است. این رساله در حقیقت توضیح طریقه‌ی ارشمیدس و مبتنی بر اصل معروف این دانشمند است که به اصل هیدروستاتیک نیز شهرت دارد

خیام و حافظ و اپیکوریسم

نظر به این که در عصر ما اپیکوریسم به مفهوم عامیانه و مبتذلش عملاً رایج شده بود، عده ای می خواستند برخی بزرگان اندیشه و فلسفه و عرفان را منسوب به این مکتب نمایند؛ مثلاً خیام و یا حافظ را. مدعی هستند که خیام و حتی حافظ، مردانی لذت پرست، دَم غنیمت شمار و لاابالی بوده اند. مخصوصادرباره خیام عقیده بسیاری همین است. آنچه مسلم است، این است که خیام ریاضیدانِ فیلسوف چنین نبوده و چنین نمی اندیشیده است

از ظاهر اشعار منسوب به خیام همان مطلب پیدا شده است، ولی از نظر محققان جای بسی تردید است که اشعار معروف، متعلق به خیام ریاضیدان فیلسوف باشد

به فرض هم این اشعار از او باشد، هرگز از زبان شعر نمی توان نظریه فلسفی شاعر را دریافت. خصوصا که اخیرا رساله هایی از خیام بدست آمده و چاپ شده است که اتفاقا همان موضوعات را طرح کرده است که در اشعار منسوب به او مطرح است، ولی آن ها را آن گونه حل می کند و پاسخ می گوید که به قول خودش، استادش بوعلی حل کرده است. درباره حافظ، مطلب از این هم واضح تر است. آشنایی مختصر با زبان حافظ و یک مراجعه کامل به تمام دیوان حافظ و مقایسه اشعار او با یکدیگر که برخی مفسر دیگرند، مطلب را کاملاً روشن می کند

خیام: کافر شراب‌خوار یا;؟

خیام شاعری کم‌گو بوده است. خیام اگرچه در درجه‌ی اول از علم و فضل بود، ولی عامه‌ی مردم او را به سبب رباعیاتش می‌شناسند. در مورد خیام نگرش‌های مختلفی در بین مردم وجود داشته و دارد. عده‌ای کلمات او را کفرآمیز دانسته و یا او را شراب‌خوار پنداشته‌اند و به اشعار او از جهت ترغیب به می‌خوارگی نگریسته‌اند و حتی عده‌ای او را بی‌اعتقاد به مبدأ و معاد فرض کرده‌اند
یک جام شراب صد دل و دین ارزد
یک جرعه‌ی می، مملکت چین ارزد
جز باده‌ی لعل نیست در روی زمین
تلخی که هزار جان شیرین ارزد
اصولاً خیام شاعری را پیشه‌ی خود نساخته و این به جهت آن نیست که شعر امری حقیر است و شاعر شأن و ارزشی ندارد، بلکه از آن جهت بود که در آن دوره یک شاعر غالب اوقات خود را برای استفاده‌ی مالی، به مداحی بزرگان و سلاطین، مجلس‌آرایی و مزاح‌گویی می‌پرداخت و در مراسم خوش‌گذرانی اهل فسق و فجور شرکت می‌کرد. در آن زمان امثال فردوسی، ناصر خسرو و حکیم سنایی که شاعرانی متین و با مناعت بودند، نادر می‌نمودند. بنابراین هر کس که پیشه‌ی شاعری را اختیار می‌کرد، مردم به او به چشم مداح سلاطین می‌نگریستند و همین مسأله باعث شد که حکیم عمر خیام از اینکه شاعر خوانده شود، احتراز کند و قوه‌ی شاعری خود را تنها در سردون رباعی به کار بگیرد. رباعی بهترین قالب شعر برای ثبت لحظات کوتاه شاعرانه است. این نوع شعر بر وزن لا حول ولا قوه الا بالله، سروده می‌شود و از مشکل‌ترین اقسام شعر است؛ زیرا با شروطی که برای آن مقرر شده و تنگ بودن و مجال سخن، گوینده باید طبعی توانا داشته باشد و معانی را به بهترین صورت ممکن در این دو بیت بگنجاند
نخستین کسانی که او را شاعر خوانده‌اند، «شهرزوری» در اواخر قرن ششم و اوایل قرن هفتم و در کتاب «تاریخ الحکما» و دیگری «شیخ نجم‌الدین رازی» صاحب کتاب «مرصاد العباد» در اوایل قرن هفتم بود

رباعیات خیام

در مورد اشعار (رباعیات) خیام، تا به حال تحقیقات زیاد و دامنه‌داری صورت گرفته است و «شاید بیش از دو هزار کتاب و رساله و مقاله دربار‌ه‌ی خیام نوشته شده باشد. خیام فیلسوف و ریاضیدان، موجودی است مشخص و یافتن او به واسطه‌ی رسانه‌های علمی و فلسفی وی آسان. ولی خیام شاعر ناشناخته مانده، سیمایی دارد مشوش و مغشوش؛ زیرا وسیله‌ی تشخیص سیمای او رباعی‌هایی است که معلوم نیست از خیام باشند، بلکه رباعی‌هایی است که محققاً از او نیست.»
همه‌ی خیام‌شناسان آگاهند که رباعیات الحاقی بسیار در طی قرون به رباعیات اصیل حکیم نیشابور پیوسته‌اند و بسیاری از رباعی‌گویان به دلایلی چند، از جمله بیم از اوضاع سیاسی، نداشتن شهامت کافی برای بیان عقاید خویش و یا به منظور برخورداری از شهرت خیام و ترویج سروده‌های خویش در سایه‌ی این شهرت عالمگیر، سروده‌هایشان را به او منسوب کرده‌اند. از سوی دیگر گاهی برخی از کاتبان نیز برای تعدیل فلسفه‌ی خیامی و آمیختن آن با تصوف، رباعی‌های صوفیانه‌ای نوشته‌اند و به این ترتیب با این افزایش‌‌ها کار تشخیص و تحلیل را دشوارتر کرده‌اند. با این همه اگر با دیده‌ی انصاف به همان معدود رباعیاتی که تعلقشان به خیام قطعی می‌نماید بنگریم، اقرار خواهیم کرد که – بر خلاف استنباط و تفسیر سفسطه‌آمیز برخی از پژوهشگران متعصب – نه‌تنها با خرد و دانش مغایرتی ندارد، بلکه مؤید فرزانگی و حجتی قاطع بر دانش و بصیرت او هستند؛ زیرا که فقط بخردان اندیشمند از کنار مجهولات عالم هستی بی‌تفاوت نمی‌گذرند و همواره ذهن وقّاد و پرسشگرشان جویای اسرار نایافته است
اما قبل از هر چیز باید به گونه‌ای مطمئن شویم که خیام منجم و ریاضیدان، رباعی‌سرا نیز بوده است. اگر کسانی همچون نویسنده‌ی کتاب خیام‌ِ پنداری به نام هواداری از خیام ریاضیدان، به هجو و طردِ خیامِ رباعی‌گو پرداخته‌اند و با ذکر دلایلی که چندان اساس و استحکامی ندارند، خیام عالم را از خیام شاعر جدا کرده‌اند و حتی شهرت و محبوبیت او را در دنیای غرب نتیجه‌ی غرض‌ورزی غربیان دانسته‌اند و گفته‌اند: «کسی چه می‌داند که غربیان آزمند و پول‌اندوز از ترویج رباعیات خیام در شرق این نتیجه را نخواسته‌اند که کارخانه‌های شراب‌کشی خود را به کار اندازند و از این راه کیسه‌ی شرقیان را از زر و سیم تهی کرده و کاسه‌شان را به باده پر سازند.» باید یادآوری کنم که به حقیقت از انصاف دور افتاده‌اند و راه افراط رفته‌اند. حقیقت امر این است که خیام منجم و ریاضیدان بی‌هیچ تردیدی، رباعی‌گو هم بوده است و دیگر این که فراموش نباید کرد که داوری یک‌بُعدی، دور از رویه‌ی تحقیق و پژوهش است. بنابراین شایسته است که اولاً حقیقت‌بین باشیم و ثانیاً به نکات مثبت و چشمگیر تفکر خیامی که حاکی از فلسفه‌ی خوش‌بینانه‌، آزادگی و نظریات بدیع علمی او هستند و در رباعیات اصیل خیام – نه الحاقی – می‌درخشند، توجه کنیم و در قضاوت واقع‌بین و معتدل باشیم نه متعصب؛ به علاوه باور کنیم که اشاعه‌ی افکار و اشعار خیام در جهان غرب – با پذیرفتن منت و دینی که بی‌تردید فیتز جرالد بر ادب و فرهنگ ما دارد – ناشی از صراحت بیان، از دل برخاستگی سخن و وسعت اندیشه‌ی خیام است، نه زد و بندهای سیاسی!
از خصایص کلام حکیم عمر خیام می‌توان به این موارد اشاره کرد
1 کلام او در نهایت فصاحت و بلاغت است و از تصنّع و تکلف به دور است. او در پی آرایش کلام نیست و مقام حواس خود را متوجه معنی و پیام شعر می‌کند
2 از دیگر خصایص خیام ذوق لطیف و حس شدید اوست. با اینکه قصد شاعری ندارد، از دیدن مناظر زیبای طبیعت و دیدن مهتاب و ابر و باران، بی‌اختیار به سرودن شعر می‌پردازد. از سخنان او برمی‌آید که از مرگ بیمی ندارد؛ زیرا کسی که از مردن می‌ترسد، این اندازه اصرار در یادآوری مرگ ندارد، بلکه تا می‌تواند خود را از یاد آن منصرف و غافل می‌سازد
«آن کس که زمین و چرخ و افلاک نهاد
بس داغ که او بر دل غمناک نهاد
بسیار لب چو لعل و زلفین چو مُشک
در طبل زمین و حقه خاک نهاد»
3 خاصیت دیگر کلام خیام،‌ سنگینی، متانت و مناعت اوست. او اهل مزاح و مطایبه نبود، بلکه حکیمی متفکر و متذکر می‌نمود که مدار فکرش حول این مطالب می‌گشت: تذکر مرگ، تأسف بر ناپایداری زندگانی و بی‌اعتباری روزگار. کلام او سرشار از پند و عبرت برای همگان است. حکیم عمر خیام از دیرگاه سرآمد رباعی‌سرایان شناخته شده بود و گاهی می‌گفتند هم‌چنان که فردوسی در رزم‌سازی و سعدی در غزل‌سرایی در نخستین پایه‌اند، خیام هم در سرودن رباعی این مقام را دارد
بازار رباعیات خیام وقتی گرم شد که یک شاعر با ذوق انگلیسی به نام «فیتز جرالد» تعدادی از رباعیات خیام را در نهایت مهارت به شعر انگلیسی درآورد و شاهکاری گرانبها از خود به جا گذاشت. ترجمه‌ی «فیتز جرالد» به قدری زیبا و موزون بود که به او لقب «خیام انگلیسی» را دادند. بعد از این کار فیتز جرالد، اهل ذوق بسیاری از کشورها به ترجمه‌ی رباعیات خیام به زبان‌های مختلف مشغول شدند و این رباعیات هزاران بار در انواع و اقسام کتاب‌های کوچک و بزرگ و مصور و غیرمصور به چاپ رسید و امروزه کمتر کسی در دنیا هست که از رباعیات خیام بی‌خبر باشد
سرانجام تعدادی از اروپائیان تصمیم گرفتند که به بررسی رباعیات منسوب به خیام بپردازند و تشخیص دهند که کدام رباعی‌ها به راستی متعلق به خیام هستند. از جمله این افراد می‌توان به «والانتن ژوکونسکی» خاورشناس روسی، «فریدریخ رُزن» دانشمند آلمانی و «آرتور کریستین سن» محقق دانمارکی اشاره کرد. در کشور خودمان نیز تلاش‌هایی در این زمینه صورت گرفته است، ولی هنوز هم در مورد بسیاری از رباعیات، شک و تردید وجود دارد. رباعیاتی که نام خیام در آنهاست، معدودند و نمی‌توان مطمئن بود که حتی آنها هم متعلق به خیام باشند؛ زیرا تعدادی از آنها خطاب به خیام و یا نقل قول از اوست. مانند این رباعی که ظاهراً مولانا جلال‌الدین در جواب خیام گفته است
خیام تنت به خیمه‌ای ماند راست
سلطان روح است و منزلش دار فناست
فرّاش ازل ز بهر دیگر منزل
ویران کند این خیمه چون سلطان برخاست
یا رباعی دیگری که مشخص است در آن استناد به قول خیام شده است
تا بتوانی خدمت رندان میکن
بنیاد نماز و روزه ویران می‌کن
بشنو سخنی راست ز خیام ای دوست
می خور و ره می زن و احسان می‌کن
باری، اکنون نخست، به طور اجمالی و به استناد مآخذ معتبر، به اصل رباعی‌سرایی خیام می‌پردازیم، با مطالعه‌ی متون کهن و قابل اعتبار، به ویژه آنها که به زمان زندگی خیام نزدیک‌ترند، درمی‌یابیم که او سراینده‌ی رباعیاتی است که حتی در روزگار حیات خودش، بر دل‌ها می‌نشسته‌اند و بر لب‌ها زمزمه می‌شده‌اند و حتی گاهی برایش دردسرآفرین بوده‌اند
اولین کسانی که با ذکر نام گوینده یعنی خیام، در آثار خود، رباعیاتی آورده‌اند، امام فخر رازی و نجم‌الدین رازی، معروف به «نجم دایه» هستند. امام فخر رازی در رساله‌ی التنبیه علی بعض الاسرار المودعه فی بعض سور القرآن العظیم، ضمن بیان مسأله‌ی معاد، رباعی زیر را به نام خیام آورده است
دارنده چو ترکیب طبایع آراست
باز از چه سبب فکندش اندر کم و کاست
گرخوب نیامد این بنا، عین که راست
ور خوب آمد، خرابی از بهر چراست
نجم دایه نیز در کتاب مرصاد العباد رباعی فوق و رباعی زیر را به نام خیام ذکر نموده است
در دایره‌ای کامدن و رفتن ماست
آن را نه بدایت، نه نهایت پیداست
کس می‌نزند دمی در این معنی راست
کاین آمدن از کجا و رفتن به کجاست
شیخ نجم‌الدین رازی، با وجود متعصب بودن، به فضل و دانش خیام اشاره نموده و به دانشمندی و حکمت‌‌دانیش اقرار کرده است
از دیگر مآخذی که خیام در آنها مورد ستایش فراوان قرار گرفته است، رساله‌ی اعتقادی یکی از پیروان و مؤمنان فرقه‌ی اسماعیلیه است که در آن لقب «صدر کونین» به خیام داده شده است و از فضایل و دانش و بینش او، ستایش شده است. علاوه بر موارد فوق، در آثار بسیاری از بزرگان علم و ادب و عرفان ایران، نشانه‌هایی از خیام و سردوه‌هایش می‌یابیم که در مجموع برهان قاطعی بر شهرت علمی و فلسفی و همچنین دال بر شهرت او به رباعی‌سرایی هستند
و در آخر هم این دو رباعی که در کتاب تاریخ جهانگشای جوینی و تاریخ گزیده‌ی حمدالله مستوفی آمده است
«اجزای پیاله که در هم پیوست
بشکستن آن روا نمی‌دارد مست
چندین سر و پای نازنین از سر دست
بر مهر که پیوست و به نام که شکست.»
«هر ذره که بر روی زمینی بوده است
خورشید رخی زُهره جبینی بوده است
گَرد از رخ نازنین بآرزم منشان
کان هم رخ و زلف نازنینی بوده است.»

بررسی اندیشه‌های خیام

اینک با حصول اطمینان به تعلق رباعیات اصیل به حکیم نیشابور، به تلحیل اجمالی اندیشه و فلسفه‌ی او از خلال این سروده‌های ارزشمند و مغتنم می‌پردازیم. ملاک کار و مرجع استناد در این تحلیل، رباعیات محدود و اصیلی است که تعلق آنها به خیام مورد تأیید همه‌ی خیام‌شناسان محقق است
رباعیات خیام در زمینه افکار فلسفی است و زبان اصلی او در خدمت بیان تفکراتش است؛ آن هم نه فیلسوفی کوچک بلکه با تمام شرایطی که یک فیلسوف بزرگ می‌طلبد به میدان آمده است. شناخت پیشینه‌های اندیشه مهم است و وظیفه محقق آن است که این پیشینه‌ها را برجسته و آشکار سازد
رگ و ریشه‌ی تفکرات فلسفی خیام در نهایت، سر از فلسفه‌ی یونانی درمی‌آورد. قفطی نیز در تاریخ الحکماء به تأسی خیام از فیلسوفان یونان اشاره کرده است
اما خلط شبهه نشود. فلسفه‌ای که عمر خیام ارائه می‌دهد با آن که آمیزه‌ای از فلسفه‌ی یونان است اصالت اندیشه‌ی ایرانی دارد و خلاف گفته ارنست رنان است که می‌گوید «فلسفه‌ی اسلامی همان فلسفه‌ی یونانی است که به خط عربی نگاشته‌اند». حکیم در رباعی‌ها به فلسفه‌ی افلاطون نزدیک می‌شود اما نه به نظام اشراقی او بل به سیاست، اخلاق و فضائل انسانی‌اش. فلسفه افلاطون در اوج پایگاهش با سیاست می‌پیوندد و عمر خیام از این مقام است که بر فلسفه‌ی حکومت می‌نگرد و به اجرای آن سفارش می‌کند. تأثیر خیام از دموکریت و اپیکور نیز کم نبوده است اما آنچه از مقدمه‌ی ابن‌قفطی مستفاد می‌شود نظرگاه حکیم در توجیه و اجرای قواعد یونانی، کتاب‌ها یا رساله‌هایی همچون جمهوری، قوانین، تیمائوس (جهان و انسان) پروتاگوراس (سوفیست) پولتیتکیوس (سیاست) تئه‌تتوس (شناخت) فایدروس (عشق و زیبایی) از افلاطون است. از سویی وی فلسفه‌ی ارسطو را تا حد ابن‌سینا تأیید می‌کند و به آثار جالینوس، اقلیدس و بطلمیوس احاطه کامل دارد. با مطالعه‌ی اوضاع و شواهد تاریخی آن روزگار به قراینی دست می‌یابیم که به قول آقای فولادوند نتیجه می‌گیریم که «مسلماً کتاب التحقیق ماللهند بیرونی و رواج فلسفه‌ی یونانی به خصوص افکار افلاطون و فیثاغورث و انتشار اشعار ابوالعلاء معری شاعر نابینای عرب و یادآوری‌های فردوسی از گذشته‌ی دردناک و پرشکوه شاهان ایرانی و حتی پاره‌ای از قسمت‌های قرآن و تورات (جامعه‌ی سلیمان) در پیدایش این جهان‌بینی خاص مدخلیت داشته‌اند
اما با وجود همه‌ی تأثیراتی که وی از فلسفه‌ی یونان و به خصوص افلاطون پذیرفته است وی حرکتی کاملاً خلاف آنچه توصیه می‌کند انجام داده است. افلاطون شعر را نوعی هذیان می‌داند و شاعر را کسی می‌داند که آشفته و پریشان است و اینها را ناشی از دیوانگی و جنون برمی‌شمرد اما در عین حال دیوانگی را نوعی نعمت الهی می‌داند. افلاطون شاعران را بی‌دانش می‌شمرد و به زعم وی شاعر نمی‌تواند حکمی راستین درباره‌ی گفته‌های خود را ابراز کند و آنها را بسنجد و مورد نقد و بررسی قرار دهد زیرا شاعر در حالت وجد و شور سخن می‌گوید و بر آنچه می‌گوید وقوف ندارد با این همه خیام درست در نقطه‌ی مقابل وی برای بیان افکار فلسفی خود شعر را برمی‌گزیند مضامینی که خیام در اشعار خود می‌پرورد مضامینی هستند که درونمایه‌ی جان هر انسانی که اندک خرد و تمییزی داشته باشد دغدغه ایجاد می‌کند و به نوعی می‌توان گفت کاملاً انسانی هستند که هر کس به هنگام تفکر درباره‌ی سرنوشت خود و دنیای پیرامون خود از خود سؤال کند و از آنجا که جواب قانع‌کننده‌ای نمی‌یابد در درونش غلغله بر پا می‌شود و او را در غم و اندوه می‌برد
یکی از ویژگی‌های فلسفی در سخن خیام «واقع‌گرایی» اوست و اینکه او «زندگی را شیرین و دل‌انگیز می‌داند». خیام می‌داند و می‌گوید که این ما هستیم که شرایط شادمانی یا غم را برای خود فراهم می‌کنیم. به عبارت بهتر هرچه پیش می‌آید، از خود ماست
ماییم که اصل شادی و کان غمیم
سرمایه‌ی دادیم و نهاد ستمیم
پستیم و بلندیم و تمامیم و کمیم
آیینه‌ی زنگ خورده و جام جمیم
پیداست که او با اصل قرار دادن خود ما – دست‌کم در شیوه‌ی زیستن – ضمن خط بطلان کشیدن بر ادعای برخی که او را جبری محض می‌دانند – ما را به انتخاب احسن دعوت می‌کند. خیام، فناپذیری و بی‌اعتباری دنیا و گذرا بودن عمر را همچون یک واقعیت غیرقابل تغییر می‌پذیرد؛ دچار یأس و نومیدی نمی‌شود، بلکه با دیدگاهی خوش‌بینانه، صلای مبارزه با غم و استقبال از شادمانی سر می‌دهد
شادی بطلب که حاصل عمر دمی است
هر ذره زخاک کیقبادی و جمعی است
احوال جهان و عمر فانی و وجود
خوابی و خیالی و فریبی و دمی
شاعر فرزانه، با بینشی منطقی، عزم خود را جزم می‌کند تا از فرصت ناپایدار و بی‌بدیل موجود، نهایت بهره را برگیرد؛ زیرا می‌داند که تنها حقیقت ملموس و معتبر، «حال» است و «گذشته» و «آینده» به هیچ روی در اختیار کسی نیستند و نیز خوب دریافته‌ است که اندیشیدن به گذشته‌ی از دست رفته و آینده‌ی نیامده و تضمین نشده، نتیجه‌ای جز خراب کردن «حال» و بر باد دادن عمر ندارد، بنابراین می‌گوید
از دی که گذشت هیچ از او یاد مکن
فردا که نیامده است فریاد مکن
از نامده و گذشته بنیاد مکن
حالی خوش باش و عمر بر باد مکن
فلسفه‌ی اپیکوری خیام، برخلاف تصور برخی از مردم، با لاابالیگیری و گریز از مسوولیت و به یک سو نهادن تجسس علمی همسویی ندارد؛ بلکه بر عکس، آثار و خدمات علمی او، نشانه‌ی آن هستند که وی پرهیز از غم‌های بیهوده و خودخوری‌های کاهنده را برای داشتن جسم سالمی می‌خواهد که عقل سالمی در آن مجال جولان یابد. عقلی که – دست کم درباره‌ی هویت بشری خود در این غم آشیان – جویای دانستن باشد
دشمن به غلط گفت که من فلسفیم
ایزد داند که آنچه او گفت نیم
لیکن چو در این غم آشیان آمده‌ام
آخر کم از آن که من بدانم که کیم
اگر می‌بینیم که خیام با وسواس بی‌سابقه بر غنیمت شمردن دم تأکید می‌کند و نمی‌خواهد که عمر گرامی را به هیچ ببازد، به این دلیل است که می‌خواهد با شاد زیستن زمینه‌ی باروری استعداد و هوش فطری خویش را در جهت خلاقیت‌های علمی فراهم سازد. شاهد این مدعا، سخن خود اوست که می‌گوید
ترکیب طبایع چو به کام تو دمی است
رو شاد بزی اگرچه بر تو ستمی است
با اهل خرد باش که اصل تن تو
گردی و شراری و نسیمی و نمی است
و بار دیگر، در مورد عالم زیستن خود، عمری فکر کردن و فهم اسرار و رموز دنیا چنین می‌گوید
هرگز دل من ز علم محروم نشد
کم ماند ز اسرار که مفهوم نشد
هفتاد و دو سال فکر کردم شب و روز
معلومم شد که هیچ معلوم نشد
تفکر طولانی هفتاد و دو ساله و رسیدن به جایی که علی‌‌رغم دانسته‌ها و یافته‌های فراوان علمی به انبوه مجهولات و معماهای نگشوده‌ای می‌اندیشد که او را احاطه کرده‌اند، خود، گواه پایه‌ی بلند دانش و بینش اوست
نکته‌ی دیگری که در نگرش فلسفی خیام برجسته می‌نماید، هشدارهای مکرر اوست نسبت به رعایت حال خشت، کوزه، سبزه، لاله و ; تکرار گوشزدهای مداوم او به این دلیل است که هر یک از موارد فوق، حاصل دگرگونی وجود ماهرویی سیمین عذار، جوانی سروبالا و یا پادشاه و وزیری صاحب جلال است
خاکی که به زیر پای هر نادانی است
زلفین بتی و ابروی جانانی است
هر خشت که بر کنگره‌ی ایوانی است
انگشت وزیری و سر سلطانی است
خیام در این دسته از رباعیات، نه تنها با دیدگاهی واقع‌گرایانه، فناپذیری انسان و جهان را یادآوری می‌کند و مورد تأکید قرار می‌دهد، بلکه به یک اصل مهم و جدید علمی نیز اشاره می‌کند؛ اصلی که مطابق آن عناصر موجود، بیشی و کمی نمی‌پذیرند و تنها تغییر و تبدیل می‌نمایند. به عبارت دیگر اصل بقای عناصر. به این ترتیب حکیم نیشابور، قرن‌ها پیش، با بیانی شاعرانه و به ظاهر قلندرانه، این واقعیت مهم علمی را که دنیای غرب در دوران اخیر مدعی رسیدن به آن و اثبات آن است، به جهان عرضه کرده است
نکته‌ی شاخص و عالمانه‌ی دیگری که گویای سلطه‌ی خیام بر دانش و دلیل فراخی اندیشه‌ی اوست، اذعان این امر است که انسان با همه‌ی عظمتش، تنها جزئی از آفرینش است، نه کل آن
یک قطره‌ی آب بود با دریا شد
یک ذره‌ی خاک بود با زمین یکتا شد
آمد شدن تو اندرین عالم چیست
آمد مگسی پدید و ناپیدا شد

فلسفه خیام هیچ‌وقت تازگی خود را از دست نخواهد

 

برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید
پنج شنبه 95 تیر 31 , ساعت 4:37 صبح

 

برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید

  مقاله طراحی سیستم مکنده غلات فایل ورد (word) دارای 86 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله طراحی سیستم مکنده غلات فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله طراحی سیستم مکنده غلات فایل ورد (word)

فصل اول
مقدمه وتاریخچه
1-1- مقدمه و تاریخچه : [1] 
فصل دوم
سیستم های جابجایی پنوماتیکی
2-1- مقدمه: [1] 
2-2- انعطاف پذیری سیستم: [1] 
2-3- صنایع و مواد: [1]  
2-4- طریقه انتقال: [1] 
2 2-4-1- فاز رقیق: 
2-4-2- فاز غلیظ 
2-4-3- حرکت با سرعت هوا 
2-4-4- نرخ بارگذاری حجمی 
فصل سوم
انواع سیستم های انتقال مواد پنوماتیکی
3-1- مقدمه: [1] 
3-2- سیستم های بسته: [1] 
3-3- سیستم های باز: [1] 
3-3-1- سیستم های فشار مثبت 
3-3-2- سیستم های فشار منفی 
فصل چهارم
انتقال دسته ای
4-1- مقدمه: [1] 
4-2- سیستم های نیمه پیوسته: [1] 
4-3- سیستم های ضربانی: [1] 
فصل پنجم
اهمیت ویژگی های مواد
5-1- مقدمه: [1] 
5-2- چسبندگی: [1] 
5-3- قابلیت احتراق: [1] 
5-4- رطوبت: [1] 
5-5- سایش و فرسایش: [1] 
5-6- شکنندگی: [1] 
5-7- نقطه ذوب پایین: [1] 
5-8- پرتوزایی: [1] 
فصل ششم
اجزاء سیستم
6-1- مقدمه: [1] 
6-2- تامین کردن هوا: [1] 
6-2-1- انواع سیستم های حرکت دهند ی هوا 
6-2-1-1- فن ها 
6-2-1-2- دمنده های احیا کننده 
6-2-2- مشخصات سیستم های راه اندازی هوا 
6-2-2-1- دمنده، کمپرسورها 
6-2-2-1-1- فشار برای کمپرسور 
6-2-2-1-2- نرخ دبی حجمی جریان 
6-2-2-2- مکنده و پمپ های وکیون 
6-2-2-2-1- وکیوم (فشار منفی) 
6-2-2-2-2- نرخ دبی حجمی  
6-2-3- قدرت مورد نیاز 
6-3- خطوط لوله: [1] 
6-3-1- ضخامت دیواره 
6-3-2- جنس لوله ها 
6-3-2-1- بهداشت 
6-3-2-2- لوله های پلاستیکی 
6-3-2-3- سایش سطوح 
6-3-3- سطح تمام شده  
6-3-4- خمها 
فصل هفتم
جریان گاز- جامد
7-1- مقدمه: [1] 
7-2- قطر داخلی لوله: [1] 
7-3- فاصله انتقال: [1] 
7-4- فشار قابل دسترسی: [1] 
7-5- سرعت هوای منتقل شده: [1] 
7-6- خصوصیات مواد: [1] 
فصل هشتم
مشخصات انتقال مواد
8-1- مقدمه: [1] 
8-2- سرعت انتقال: [1] 
8-3- نرخ بارگیری یکنواخت :[1] 
8-4- تاثیر قطر داخلی لوله: [1] 
فصل نهم
شرایط لازم برای هوا
9-1- مقدمه: [1] 
9-2- فشار موجود: [1] 
9-3- دبی حجمی: [1] 
9-4- تاثیر سرعت: [1] 
9-5- اثرات تراکم پذیری: [1] 
9-5-1- سرعت انتقال هوا 
9-5-2- تاثیرات مواد 
9-6- دبی حجمی: [1] 
9-6-1- ادامه فرمولها 
9-6-2- تاثیرقطر داخلی لوله 
9-6-3- قانون گاز ایده آل 
9-6-4- تاثیرات فشار 
9-6-5- تاثیرات سیستم 
9-7- تعیین سرعت: [1] 
9-7-1- روابط عملکرد 
9-8- تاثیرات ارتفاع: [1] 
9-8-1- فشار اتمسفری 
فصل دهم
افت فشار
10-1- مقدمه: [1] 
10-2- افت فشار لوله: [1] 
10-2-1- پارامترهای جریان و ویژگی های آنها 
10-2-1-1- سرعت هوا 
10-2-1-2- چگالی هوا 
10-2-1-3- ویسکوزیته هوا 
10-2-1-4- ضریب اصطکاک 
10-2-2- روابط افت فشار 
10-2-2-1- خطوط لوله صاف 
10-2-2-2- تاثیرات قطر داخلی لوله 
10-2-2-3- خمها 
10-2-3- تاثیرات دبی هوا 
10-2-4- تاثیرات طول لوله 
10-2-5- ترکیب های دیگر خط لوله 
10-2-6- افت فشار کلی 
10-3- افت فشار مربوط به هوا: [1] 
فصل یازدهم
طراحی سیستم
11-1- مقدمه: [نگارندگان] 
11-2- محاسبه سرعت هوای انتخابی با توجه به وزن مخصوص: [نگارندگان] 
11-3- فشار مورد نیاز: [نگارندگان] 
11-4- انتخاب مکنده و توان مورد نیاز: [نگارندگان] 
11-5- انتخاب لوله: [نگارندگان] 
11-6- افت طولی عرضی: [نگارندگان] 
11-6-1- افت طولی 
11-6-2- افت موضعی 
11-6-3- طول معادل 
فصل دوازدهم
نتیجه گیری، پیشنهادات
12-1- مقدمه: [نگارندگان] 
12-2- نتایج: [نگارندگان] 
12-3- بررسی نتایج: [نگارندگان] 
12-4- پیشنهادات: [نگارندگان] 
پیوست
1- کاتالوگ کمپرسور از شرکت Sullivan Palatek 
منابع 

2-1- مقدمه: [1]

سیستم های جابجایی پنوماتیکی بطور اساسی ساده و بصورت  مشخص مناسب برای انتقال مواد دانه دانه و پودر شده و … در کارخانجات مختلف می باشند

تجهیزات سیستم عبارتند از یک منبع برای متراکم کردن گاز (معمولاً هوا)، یک دستگاه تغذیه، خطوط لوله انتقال و یک گیرنده برای جدا کردن مواد منتقل شده از گاز

برای انتقال مواد می توان از فشار بالا یا پایین استفاده کرد. برای مواد نم دار از هوای خشک و برای موادی که قابلیت اشتعال دارند از گازهای خنثی مانند نیتروژن می توان استفاده کرد. یک امتیاز بسیار خاص برای این سیستم این است که اگر لازم باشد مواد منتقل شده را تا فشارهای بالا می توان در ظروف گیرنده نگهداری کرد

2-2- انعطاف پذیری سیستم: [1]

با یک انتخاب مناسب و ترکیب درست تجهیزات می توان مواد را از یک مخزن یا سیلو به مکانی دیگر با فاصل دلخواه انتقال داد. انعطاف پذیری این سیستم ها هم در طرح بندی هم در عملکرد ما را قادر می سازد تا از نقاط متعدد تغذیه مواد را در لول مشترک انجام داده و آنها را در مخازن گیرنده تخلیه کنیم. خطوط لوله در این سیستم ها می توانند بطور عمودی یا افقی و یا ترکیبی از جهات مختلف قرار گیرند که با توجه به لول اصلی این جهات تطبیق داده می شود. نرخ جریان مواد به طور پیوسته هم در خروجی و هم ورودی کنترل می شود که بیشتر این سیستم ها عمل کنترل را بصورت کاملاً اتوماتیک انجام می دهند. سیستم های جابجایی پنوماتیکی بطور منحصر بفردی تطبیق پذیر هستند این سیستم ها گستر عظیمی از مواد را می توانند جابجا کنند این بدین معنی است که موادی که بالفعل خطرناک هستند نیز می توانند با این سیستم ها به طور کاملاً ایمنی جابجا شوند

2-3- صنایع و مواد: [1]

تنوع عظیمی از مواد به فرم گرد یا دانه دانه و تعداد زیادی از واحدهای صنعتی برای جابجایی و انتقال مواد از این سیستم ها بهره می گیرند. این صنایع عبارتند از: 1- کشاورزی 2- معادن 3- شیمیایی 4- دارویی 5- صنایع غذایی و… مقادیر عظیمی از مواد در صنایع مختلف روزانه از این طریق جابجا می شوند مثلاً در صنایع کشاورزی حجم زیادی از محصولات از جمله گندم، جو، برنج و… جابجا می شوند. در صنایع غذایی برای انتقال آرد، شکر، قهوه و چای و… از سیستم های انتقال مواد پنوماتیکی استفاده می شوند. در صنعت پتروشیمی پودرهای ریز مانند سیمان، سولفات باریم و موادی از این قبیل از این طریق منتقل می شوند

2-4- طریق انتقال: [1]

یکی از مشکلات بزرگی که وجود دارد این است که چگونه مواد را از میان خطوط لوله انتقال دهیم ابتداباید مشخص شود که نحو انتقال به شکل پیوسته است یا به شکل دسته ای

2-4-1-  فاز رقیق: برای انتقال پیوسته ای یا دسته ای اگر سایز دسته بزرگ باشد دو روش وجود خواهد داشت. اگر موادی که قرار است منتقل شوند برای عبور از خطوط لوله در هوا به شکل معلق قرار گیرند به فاز رقیق مربوط می شود

2-4-2- فاز غلیظ: اگر مواد در سرعت های پایین در هوا به شکل معلق قرار گیرند به فاز فشرده (غلیظ) ارجاع داده می شوند در این فاز نیز دو روش وجود خواهد داشت

(1) حرکت در بستر جریان که در این روش مواد منتقل شده به شکل ریگ های روان از کف خطوط لوله جریان می یابند و در جاهایی مرسوم می باشد که مواد منتقل شونده مشخص القایی خوبی نسبت به هوا داشته باشند

(2) حرکت ضربانی: در این روش مواد منتقل شونده با خف هوا تفکیک می شوند در جاهایی مورد استفاده قرار می گیرد که مواد قابلیت نفوذ خوبی داشته باشند

2-4-3-  حرکت با سرعت هوا: در انتقال با فاز رقیق سرغت هوا یک مقدار نسبتاً زیادی می باشد که محدود سرعت  برای پودرهای بسیار ریز  برای مواد دانه ای ریز و مقادیری بیشتر برای مواد با چگالی بالاتر در نظر گرفته می شود

2-4-4- نرخ بارگذاری حجمی: نرخ بارگذاری حجمی یا غلظت یک پارامتر مفید برای تصور کردن جریان می باشد که عبارت است از نرخ دبی جرمی هوایی که مواد را منتقل می کند که به شکل بی بعد بیان می گردد. برای فاز رقیق بیشترین مقدار قابل حصول به طور نمونه 15 می باشد اگرچه این مقدار می تواند بیشتر شود اگر فاصل انتقال مواد کمتر شود. برای حرکت در بستر جریان، نرخ بارگذاری حجمی بیشتر از 100 هم می تواند باشد

البته اگر موادی قرار است منتقل شوند دارای گرادیان فشار  در هر  خطوط لول افقی باشند. برای حرکت ضربانی استفاده از نرخ بارگذاری حجمی چندان مناسب نیست و بیشترین مقدار بدست آمده تقریباً 30 می باشد

فصل سوم

انواع سیستم های انتقال مواد پنوماتیکی :

3-1- مقدمه: [1]

 انواع متعددی از سیستم های انتقال مواد پنوماتیکی در دسترس می باشند. اکثریت سیستم های متداول که مدام مورد استفاده قرار می گیرند در یک جا ثابت می شوند بسیاری از آنها با فشار منفی یا فشار مثبت و یا ترکیبی از هردوی آنها کار می کنند

سیستم های باز و بسته: سیستم های باز به طور معمول برای انتقال مواد به کار می روند مخصوصاً اگر انتقال با هوا صورت گیرد و سیستم های بسته فقط در موارد بسیار خاص مورد استفاده قرار می گیرند مانندانتقال مواد آتش زا یا سمی

سیستم های مثبت و منفی: در این سیستم ها مواد می توانند مکیده یا دمیده شوند و هم فشار و هم خلا می تواند مورد استفاده قرار گیرد

سیستم های ثابت و متحرک: اکثریت این سیستم ها ثابت می باشند و در موارد خاص مانند بنادر از سیستم های متحرک استفاده می شود.در شکل 3-1 انواع سیستمهای انتقال مواد پنوماتیکی بیان شده است

 سیستم های فشار بالا و پایین: در سیستم های انتقال مواد پنوماتیکی فشارهایی حدود  و بیشتر را فشار بالا می گویند. البته برای راکتورهای شیمیایی فشارهای خیلی بالا مورد استفاده قرار می گیرد که در حدود  تا 300 می باشد

3-2- سیستم های بسته: [1]

به طور حتم وظیف انتقال مواد از محیط های کنترل شده برای سیستم های انتقال مواد انکار ناپذیر می باشد اگر توده مواد انتقال یافته قابلیت انفجار داشته باشد از نیتروژن و یا گازهای خنثی دیگر می توان برای انتقال استفاده کرد

در یک سیستم باز انتقال مواد از یک محیط کنترل شده می تواند بسیار پر هزینه باشد اما در سیستم های بسته گاز به گردش در می آید و هزین اشتعال در این سیستم ها به طور قابل توجهی کاهش می یابد. اگر موادی که می خواهیم منتقل کنیم پرتوزا یا سمی باشند سیستم های بسته انتقال آنها را با یک کنترل دقیق ممکن می سازد در شکل 3-2  یک چرخ انتقال مواد پنوماتیکی نشان داده شده است

در این سیستم ها در جایی که فشار موثر برابر فشار جوی باشد یک نقط خنثی تعبیه می شود که اگر بعد از دمنده باشد سیستم انتقال با فشار منفی (خلا) خواهد بود و اگر قبل از آن باشد سیستم فشار مثبت خواهد بود. نصب یک فیلتر پشتیبانی در سیستم های بسته اغلب توصیه می شود زیرا دمنده ها و کمپرسورها درمقابل گرد و غبار بسیار آسیب پذیر می باشند

3-3- سیستم های باز: [1]

در مواردی که کنترل دقیق ضروری نیست برای کم کردن هزینه ها و کاهش پیچیدگی های سیستم، سیستم های باز ترجیح داده می شوند گستر وسیعی از مواد می توانند به راحتی با این سیستم ها منتقل شوند.حتی بسیاری از مواد قابل احتراق با یک ترکیب ایمنی و دقیق می توانند با این سیستم ها جابجا گردند

3-3-1-  سیستم های فشار مثبت: اگرچه سیستم های انتقال مواد با فشار مثبت مواد را در فشار اتمسفر در محفظ گیرنده تخلیه می کنند اما احتمالاً تغذیه مواد در داخل لوله که درون آن هوا با فشار مثبت جریان دارد مشکلاتی را ایجاد می کند. با استفاده از دریچه های منحرف کننده تخلیه مواد در نقاط گیرنده به شکل چندگانه انجام می گیرد

اگرچه تغذیه چندگانه در مسیر اصلی نیاز به نظارت دقیق دارد که از طریق شیرهای چرخنده در خط لول اصلی انجام می شود. در شکل 3-3 یک سیستم جابجایی فشار مثبت نشان داده شده است

3-3-2- سیستم های فشار منفی: سیستم های فشار منفی در مواردی کاربرد دارد که بخواهیم مواد را از چندین منبع به یک نقطه انتقال دهیم در این حالت کمبود یا نبود اختلاف فشار در تجهیزات تغذیه و تغذیه مواد از چندین نقطه در خط لول اصلی مشکل چندانی ایجاد نمی کند با این حال دریچه های چرخنده و پیچی شکل برای تغذیه یک خط لوله در سیستم های فشار منفی بسیار ارزان تر از سیستم های فشار مثبت می باشند.  در شکل 3-4 یک سیستم جابجایی با فشار منفی نشان داده شده است

 سیستم های فشار منفی به طور گسترده ای برای انتقال مواد از یک مخزن باز در یک نقط قابل دسترس به محفظ تخلیه طراحی می شوند. سیستم های فشار منفی (وکیوم) به طور قابل توجهی برای بارگیری از کشتی ها مورد استفاده قرار می گیرند. اگر برای انتقال مواد خلا زیادی نیاز باشد خطوط لوله باید به شکل پله ای طراحی گردند با توجه به این که هوا تراکم پذیر می باشد و با کاهش فشار نرخ تغییرات حجم آن افزایش می یابد. اگر خطوط لوله به شکل پله ای باشند سرعت انتقال هوا در نزدیکی انتهای خط لوله به شدت افزایش می یابد. سیستم های فشار منفی دارای یک امتیاز بسیار خاص هستند و آن اینکه هم گاز نشت شده داخلی می باشد و پاشش ذرات در هوا مجازاً حذف می شود که این امر در انتقال مواد سمی و اشتعال زا یا هر ماده ای که نیاز به کنترل دقیق باشد بسیار مهم می باشد و باعث می شود برای اینگونه مواد ضرورتاً از سیستم های بسته استفاده نشود. در شکل 3-5 یک سیستم انتقال وکیوم نشان داده شده است

فصل چهارم

انتقال دسته ای

 

برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید
<   <<   11   12   13   14   15   >>   >

لیست کل یادداشت های این وبلاگ